‘Misschien moeten we over succes spreken niet als een eindresultaat, maar als de weg naar dat eindresultaat’

De focus ligt steevast op het resultaat. Julien De Wit legt uit waarom dat volgens hem nogal eens voor ongemak zorgt.

Ik vind het wel plezant, columns schrijven. Na publicatie van mijn eerste column, die twee weken geleden verscheen, kreeg ik best een hoop respons. Het was mooi om te zien hoe mensen er helemaal hetzelfde over dachten of net helemaal niet. Ik kreeg feedback en er kwamen gedachtewisselingen op gang. Ik bleef achter met een diep gevoel van dankbaarheid. Een van de berichten bleef me in het bijzonder bij. “Voor jouw generatie moet het allemaal zo snel gaan. De dingen komen nu eenmaal niet uit de lucht vallen.”

Tijd om te reflecteren, dacht ik bij mezelf. Na even overpeinzen, moest ik vaststellen dat in wat de man poneerde, zeker een kern van waarheid zat. Maar die geldt niet alleen voor jongeren. Als we het hebben over succes, dan bedoelen we meestal een schijnbaar overnight succes. Een plotsklaps succes. We hebben het dan niet over de student die dag in dag uit zijn lessen bijhoudt, maar over de student die slaagt voor al zijn examens. We hebben het niet over de ondernemer die elke dag het beste van zichzelf geeft, maar over omzet en kwartaalcijfers. De focus ligt steevast op het resultaat. In wat volgt, zal ik u proberen uit te leggen waarom dat volgens mij nogal eens voor ongemak zorgt.

Ik lees soms bijvoorbeeld dat bepaalde werkgevers vinden dat jongeren onrealistisch zijn in hun verwachtingen. Wel, we zien niets anders dan hoge verwachtingen. Want successen worden onder jongeren – maar zeker ook onder personen die niet tot die groep behoren – gretig gedeeld. Onder andere op sociale media. Op die manier worden we allemaal voortdurend gebombardeerd met andermans resultaten. ‘Hoera, Jan heeft een promotie beet.’ ‘Kijk eens, Ina’s bedrijf heeft een prijs gewonnen.’ De ene overtreft de andere, die op zijn beurt overtroffen wordt. De endorfines spatten eraf.

Het is leuk om te zien dat vrienden, familie en zelfs compleet wildvreemden het goed doen. Toch lijkt het, zeker online, vaak alsof een resultaat, een succes zeg maar, je overkomt. Ik denk dat het tijd is om – voor ieders geluk – succes anders te definiëren.

Een tijd terug vroeg een vriendin aan haar familie en vrienden om een ‘faalverhaal’ met haar te delen voor een project. Een verhaal over een moment waarop je faalde of compleet de mist in ging. Ik heb toen lang getwijfeld om op die vraag in te gaan. Niet omdat ik geen faalverhaal kon bedenken, maar omdat ik er zo veel heb. Ik kwam tot de conclusie dat een leven volgens mij een langgerekt faalverhaal is. Een verhaal met heel veel proberen, mislukken en dan uiteindelijk succes ertussendoor.

Dat brengt me bij het herdenken van die definitie van succes. Misschien moeten we over succes spreken niet als een eindresultaat, maar als de weg naar dat eindresultaat. Falen wordt in die definitie deel van het succes. Het tempert ook de verwachtingen. Dave Evans en Bill Burnett, auteurs van het boek Designing your New Work Life, schreven dat mensen moeten leren te appreciëren wat goed genoeg is. Wel, wanneer we de nadruk leggen op de weg in plaats van op de bestemming, dan incorporeren we hun ‘good enough for now’-concept.

Dat is volgens mij een gezondere manier van kijken naar de dingen. Een manier van kijken die rust geeft. Het is bovendien ook een verbindende definitie. Enorme resultaten boeken lijkt misschien niet voor iedereen weggelegd. Je best doen echter wel. Want dat is tenslotte wat succes voor mij is: je uiterste best doen gegeven je capaciteiten en context.

De auteur is voorzitter van de Vlaamse Vereniging van Studenten