‘Elke beleidsmaker die intellectueel eerlijk is, weet wat moet gebeuren’

Elke wetgeving zou moeten voldoen aan het KISS-principe, languit ‘keep it simple, stupid’. Als een nieuw wets- of hervormingsvoorstel niet eenvoudig is, moet het terug naar de tekentafel. Eenvoud zou een grondwettelijk recht moeten zijn dat burgers juridisch kunnen afdwingen van de wetgever.

In de personenbelasting is de afgelopen decennia steevast voor het tegenovergestelde principe gekozen. De cijfers over het aantal codes, aftrekposten en uitzonderingsregels maken dat pijnlijk duidelijk. De fiscale koterijen zijn als metafoor jammer genoeg een alombekend cliché. Daarom dringt een hervorming zich op.

Alleen lijken de hervormingsvoorstellen die al circuleren op datzelfde complexe elan door te gaan. Elk voorstel dat de personenbelasting eenvoudiger, eerlijker, transparanter of billijker zou maken, wordt onmiddellijk gecounterd met tegenvoorstellen of het geklaag van de een of andere belangengroep.

Er is nochtans niet één alleenzaligmakend spoor voor de fiscale hervorming. Er zijn verschillende opties. De valkuil voor politici is niet welk spoor ze kiezen, maar wel hoeveel mits’en, maar’en en uitzonderingen ze erin verwerken.

Ik denk dat elke beleidsmaker die intellectueel eerlijk is, weet wat er moet gebeuren. Eenvoud en eenduidigheid moeten de leidraad zijn. De koterijen moeten eruit. Heilige huisjes, zoals de vrijwel nulbelasting op reële huurinkomsten of de salariswagens, moeten sneuvelen. Dan kan er, heel misschien, wel iets uitkomen waar de samenleving bij gebaat is.

Alleen hebben politici niet de gewoonte iets als intellectuele eerlijkheid in de weg te laten staan van een politiek akkoord, dat ongetwijfeld weer als het best mogelijke compromis in de markt zal worden gezet.

Lees ons hoofdverhaal van deze week: