“We hebben een ongelofelijk geschenk gekregen van de vorige generaties, en dat mogen we niet verkwanselen.” Wie er deze week bij was tijdens de live-opname van ons interviewprogramma Trends Talk op de Voka Rentrée, zag een vastbesloten premier Bart De Wever en Vlaamse minister-president Matthias Diependaele. Zij beseffen wat op het spel staat. De federale en de Vlaamse regering moeten verder hervormen. Dat liet het duo duidelijk blijken aan de duizend ondernemers en bedrijfsleiders op het Voka-evenement. In een handvol generaties zijn België en Vlaanderen welvarend geworden. Die maatschappelijke vooruitgang is er niet vanzelf gekomen. Het was en blijft keihard werken.
Premier De Wever verwees niet alleen naar die economische prestatie, maar ook naar de buurlanden. Die raken steeds meer maatschappelijk gepolariseerd, omdat er niet genoeg economische groei is om spanningen weg te masseren. Ook in België is groei het enige duurzame recept om de polarisering terug te dringen. En zoals minister-president Diependaele terecht opmerkte, moet die groei vooral komen van een hogere productiviteit.
In de nacht na de Voka Rentrée vonden premier De Wever en Vlaams minister-president Diependaele in hun regering ook eindelijk een akkoord over een sanctiepakket tegen Israël. Dat heeft vooral een symbolische waarde, maar het is een broodnodig signaal. Israël heeft het volste recht ervoor te zorgen dat de extreme terreur door Hamas op 7 oktober 2023 nooit meer kan gebeuren. Maar de collectieve uithongering en bestraffing van de 2 miljoen Gazanen is niet alleen een morele schandvlek, Israël riskeert het Midden-Oosten volledig te destabiliseren en zware veiligheidsrisico’s voor de rest van de wereld te creëren.
Het gebeuk van de partijvoorzitters Conner Rousseau (Vooruit) en Sammy Mahdi (cd&v) zal nog even nazinderen in beide regeringen, maar het is te gemakkelijk dat af te doen als louter politieke profilering. Hun tactiek was politiek heel onvoorzichtig, maar ze zaten strategisch juist. Rousseau en Mahdi voelden beter dan MR en N-VA aan hoe een groeiend en significant deel van de samenleving met een steeds grotere opgekropte woede en wanhoop zit. Wie het gevoel heeft niet mee te tellen, zal steeds extremer worden. Die verdere verharding van de samenleving moest worden vermeden.
Met een akkoord over het sanctiepakket is de politieke verlamming van België hopelijk ook van de baan. Er is geen tijd te verliezen. Op de Voka Rentrée werden premier De Wever en Vlaams minister-president Diependaele geconfronteerd met de noodkreten van de Vlaamse ondernemers, in het bijzonder uit de Vlaamse industrie. De begrotingstekorten maken het onmogelijk de hoge energieprijzen volledig te compenseren. En door de grote afhankelijkheid van de internationale handel is de Belgische economie erg kwetsbaar voor de handelsoorlogen van de Amerikaanse president Donald Trump.
Gelukkig zit de rest van Europa in hetzelfde schuitje en beweegt er veel. Duitsland is bezig met een groot investeringsprogramma, waar ook België van profiteert. Premier De Wever merkte tijdens de live-opname van Trends Talk nuchter op dat de Duitse bondskanselier Friedrich Merz meer kan doen voor de Belgische economie dan hij en Matthias Diependaele. Dat is juist, maar er ligt nog genoeg werk op de plank in de lokale regelgeving. Bénédicte Soenen van Soenen Golfkarton vertelde hoe ze er door het trage vergunningenproces twaalf jaar over gedaan heeft om een nieuwe fabriek te bouwen. De grootste geschenken van de regering-De Wever en de regering-Diependaele aan de komende generaties zijn niet alleen een gesaneerde begroting, maar ook een klimaat van rechtszekerheid, waarin alle obstakels om te groeien en te ondernemen weggewerkt zijn.