‘De ziekte van het decennium: frivole functietitels’

Misschien zou het leven mooier zijn met wat minder ego op het werk, en dus wat minder jobtitelterreur.

Het is weer bijna zover: september is de maand waarin veel bedrijven tal van vacatures openstellen die vóór het einde van het jaar moeten worden ingevuld. Managers keren terug van vakantie, er worden strategische planningen en budgetten voorbereid, en bedrijven heroverwegen welke posities moeten worden ingevuld of opnieuw gelanceerd. Die September surge is meestal goed nieuws voor werkzoekenden: op een al krappe arbeidsmarkt is de plotselinge beschikbaarheid van nog meer vacatures een mooie kans om je onderhandelingspositie te versterken. Maar de septemberse vacatureoorlog heeft ook een kantje dat op mijn zenuwen werkt.

Hoe meer vacatures je ziet langskomen op je LinkedIn-feed, hoe meer je wordt geconfronteerd met de ziekte van het decennium: frivole functietitels. Elk jaar lijkt het erger te worden. De jobtitels die ik de afgelopen tijd ben tegengekomen, zijn soms tenenkrullend. “Wij zoeken een chille Happiness Lead!” las ik laatst boven een vacature. Wat doet zo’n Happiness Lead eigenlijk? Is het niet de taak van elke werknemer zich minstens aangenaam of neutraal te gedragen op het werk? Is het niet ieders verantwoordelijkheid om bij te dragen aan het geluk van de klant? Zoveel vragen. Toen ik verder las in de vacature, bleek dat het bedrijf gewoon een officemanager zocht, iemand die het dagelijkse reilen en zeilen op kantoor in goede banen leidt, ervoor zorgt dat de teamruimtes er netjes bijliggen en die administratief ondersteunt.

Ook voorbij zien komen dit jaar: “Ben jij onze nieuwe Senior Customer Business Strategic Operations Manager?” Iets deed me vermoeden dat het sollicitatieproces net zo lang zou zijn als de titel zelf. Het voordeel was dat je op basis van die titel al kunt raden wat de baan ongeveer inhoudt. Ze zochten blijkbaar iemand die senior is, strategisch denkt en zich bezighoudt met klanten, het bedrijf en de operaties.

Het is iets waar ik me dood aan kan ergeren, die nietszeggende functietitels. Op zich vind ik het geen probleem dat bedrijven mensen titels geven. Elk kind verdient een naam. Dat begrijp ik heus wel. Maar het is jammer hoeveel professionals zich hechten aan hun titel, alsof die als een label aan hun ziel is gehecht. Bedrijven geven geen titels meer die beschrijven wat we doen, maar verzinnen vooral goed klinkende stream of consciousness die het ego streelt. Dat heeft geen onschuldig effect.

Een kwalijk effect van die jobtitelterreur is dat als mensen over hun werk beginnen, ze meestal blijven hangen bij die titel. Bijna iedereen steekt van wal met een titel en legt zelden uit hóé ze precies het verschil proberen te maken in hun baan. Je hoort bijna altijd: “Ik ben CFO” of “Ik ben Senior Strategic Business Partner”, en nooit “Ik ga over de investeringen en kosten van het bedrijf” of “Ik adviseer bedrijven in hun groei.” Alsof de titel – de vertaling van een baan naar de buitenwereld – meer waard zou zijn dan de inhoud van het werk.

Al die titels verschralen ook de manier waarop mensen promotie maken. Vaak grijpen mensen die promotie maken naar het volgende titeltje op de jobladder, eerder dan naar nieuw en uitdagender werk. Koesteren we dan wel de juiste ambitie? Streven we ernaar beter te worden in wat we doen, of streven we naar erkenning en status? Naar het volgende titeltje in plaats van de volgende uitdaging? Willen we vooruitgaan omdat we echt willen groeien, of omdat te lang hetzelfde titeltje een drama voor ons ego zou zijn? Alsof niet om de zoveel tijd van titel wisselen betekent dat je geen ambitie zou hebben of je werk niet goed doet. Misschien zou het leven mooier zijn met wat minder ego op het werk, en dus wat minder jobtitelterreur.

De auteur is auteur, columnist, spreker, moderator en strategie- en communicatieconsultant