Europa moet assertiever zijn, maar het zal een realistisch handelsbeleid moeten voeren. Het zal zijn gevechten moeten kiezen, schrijft Stijn Fockedey naar aanleiding van het staatsbezoek van de Chinese president Xi Jinping.
Na vijf jaar afwezigheid is president Xi Jinping bezig met een staatsbezoek in Europa. Hij doet Frankrijk, Servië en Hongarije aan. Dat gebeurt tegen een compleet andere economische achtergrond dan vijf jaar geleden. Zowel Europa als China kampt met een tegenvallende economische groei. President Xi probeert de groei aan te zwengelen ten koste van Europese bedrijven. China moet het nieuwe Duitsland worden, een geavanceerde industriële exportmacht waar de rest van de wereld niet mee kan concurreren en dus afhankelijk van wordt. We kregen een vijftiental jaar geleden al een voorsmaakje met de Chinese zonnepanelen die de westerse productie decimeerden, maar anno 2024 is de bedreiging voor de Europese economie veel existentiëler.
De duizenden Chinese elektrische wagens in onze havens zijn een zeer zichtbaar bewijs van die existentiële problemen. De Europese auto-industrie heeft zich verkeken op de doorbraak van elektrische wagens en de prijs dreigt heel hoog uit te vallen. Europa heeft ook veel te verliezen. De auto-industrie is hier de ruggengraat van de industrie. Het verankert een enorm netwerk van toeleveranciers, zorgt voor miljarden aan investeringen in onderzoek en ontwikkeling, en direct en indirect voor meer dan 13 miljoen banen, volgens de Europese Commissie. Dat sterke economische weefsel wordt nu bedreigd door Chinese concurrenten, die in hun thuisland gesteund worden door de Chinese overheid.
Enkele maanden geleden gaf de Franse president Emmanuel Macron zijn zegen aan een Europees onderzoek naar oneerlijke concurrentie door Chinese autoproducenten. Kort daarna kondigde China een vergelijkbaar onderzoek aan naar oneerlijke concurrentie door Franse cognacproducenten. Die reactie maakt duidelijk dat China de zwakke plekken van Europa kent. Europa heeft China nodig, niet alleen als leverancier, ook als afzetmarkt. Wil Frankrijk de lucratieve export van luxeproducten naar China opofferen om zijn auto-industrie te beschermen? Het staatsbezoek aan Frankrijk is een teken dat de relaties nog oké zijn, maar het blufpoker rond elektrische auto’s en cognac is een realitycheck. Het heeft geen zin de moeilijke uitgangspositie te ontkennen. Europa heeft te veel te verliezen met een handelsoorlog. Bovendien is het vaak te verdeeld om te winnen van China. Dat wordt onderstreept door het staatsbezoek van president Xi aan Servië en Hongarije, twee landen die elk op hun manier een eensgezind Europees beleid bemoeilijken. Europa moet assertiever zijn, maar het zal een realistisch handelsbeleid moeten voeren. Het zal zijn gevechten moeten kiezen.
Bovendien moet Europa naar zichzelf kijken. Het was achteraf gezien een kapitale fout dat Duitsland in 2015 vrij laks heeft gereageerd op het emissieschandaal bij Volkswagen. Toen lag een versnelde transitie naar elektrische wagens op tafel, maar de Europese autosector kon die succesvol afhouden. Daardoor bleef het gros van het geld voor onderzoek en ontwikkeling gaan naar de conventionele verbrandingsmotor. De doorbraak van Tesla en de massale investeringen in elektrische voertuigen in China werden gerelativeerd. Het is altijd verleidelijk af te wachten en een concurrent het leergeld te laten betalen. Investeren als de technologie op punt staat of de markt er klaar voor is, leidt echter vaak tot een zware achterstand. Dat ondervinden Volkswagen en andere nu aan den lijve.
Er zit niets anders op dan ons in de race te knokken en erop te vertrouwen dat onze auto-industrie weerbaar en innovatief genoeg is. De import van Chinese wagens blokkeren zal meer kwaad dan goed doen. En als er al met de spierballen gerold moet worden, dan moet het zijn om de Chinese markt beter te ontsluiten en niet om de eigen markt af te schermen. Onze export bestaat uit meer dan auto’s. Dat bewijst het blufpoker rond cognac.
Bekijk hieronder het studiogesprek met sinologe en econome Dorien Emmers over het Chinees staatsbezoek:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier