‘De nieuwe NMBS-tarieven werken’

Nu ja, de folder van de NMBS beloofde logica, duidelijkheid en eenvoud. Geen volledigheid.

De NMBS waagde zich aan de meest ingrijpende tariefwijziging sinds mensengeheugenis. “Logischer. Duidelijker. Eenvoudiger.” Helderder kon de titel van de NMBS-flyer niet zijn. Ik leefde op hoop. Ik wandelde tot aan het station waar de menselijke factor paraat stond. Ik probeerde een ticket te kopen en moest het nummer van mijn Train+-kaart scannen. Dat lukte niet. Hoe moet je zo’n kaart houden? Een kwestie van exact positioneren, blijkbaar. Niet zoals bij de supermarkt, waar de barcode al gelezen is nog voordat je de scanner bent genaderd. Goed scannen leek al een supervaardigheid op zich. Eenvoudig? Als het lukt, waarschijnlijk wel. Niet bij mij, helaas.

Dan maar een vraag stellen aan een jonge, vriendelijke NMBS-medewerker. Lichte paniek in zijn ogen. Er was hulp nodig van een meer ervaren collega. Die legde mij een en ander uit. “Dat staat allemaal niet in de folder”, merkte ik op. Nu ja, de folder beloofde logica, duidelijkheid en eenvoud. Geen volledigheid. Ik bleef op mijn honger zitten. Hoe steken die tarieven echt in elkaar? Als de menselijke factor het begeeft, moet ook uw columnist zich wenden tot de chatbot van de NMBS.

Het begon uitstekend. Ik las: “Antwoorden kunnen fouten bevatten en zijn niet juridisch bindend.” Waarom zou ik de chatbot vragen stellen als het antwoord fout kan zijn? Dan kon ik al evengoed zelf hallucineren.

Om mij te waarschuwen stond er een mooi geel driehoekje met een uitroepteken. Heldere communicatie: nog zo’n NMBS-specialiteit. Als ik Antwerpen-Centraal binnenstap, zie ik met één blik of mijn trein is afgeschaft. Of ik naar Puurs, Brussel of Rotterdam wil sporen: knalrood. Wat ik dan niet zie, is de reden waarom mijn trein niet rijdt. Daar laat de NMBS zich langs zijn meest creatieve kant zien. Mijn lieveling is nog altijd: dieren op de sporen. De warme kant van onze spoorwegen, diervriendelijk tot en met. Geconfronteerd met zo’n anonieme, koude, kille, onpersoonlijke chatbot, wilde ik ook best even creatief zijn en begon ik met een niet zo alledaagse vraag.

Uw columnist: “Als er smurrie ligt op de sporen, en mijn trein rijdt niet, krijg ik dan mijn geld terug?”
Chatbot: “Wat is smurrie?”
Uw columnist: “Wat verantwoordelijken soms maken van iets wat behoorlijk werkt. Ziet u wat ik bedoel?”
Chatbot: “Ik ben politiek neutraal.”
Uw columnist: “Beste NMBS-chatbot, ik koop een ticket van Gent-Dampoort naar Antwerpen-Zuid, maar bedenk mij onderweg en rijd door naar Antwerpen-Centraal, want ik lees op mijn telefoon dat er een boek op mij ligt te wachten in de Permeke-bibliotheek. Moet ik dan een nieuw ticket kopen? Het is toch zone Antwerpen?”
Chatbot: “De zones zijn afgeschaft, u moet een nieuw ticket kopen. Zo’n ticket moet u wel minstens vijf minuten op voorhand aanschaffen. Wij houden niet van mensen die op het laatste moment van mening veranderen.”
Uw columnist: “Hebt u ook de zone Brussel afgeschaft?”
Chatbot: “Natuurlijk.”
Uw columnist: “De zone Brussel afschaffen lijkt mij een politieke daad. Is dat uw bijdrage om die zone te helpen een regering te vormen?”
Chatbot: “Tijdens de Vietnamoorlog moesten de Amerikanen vaak een dorp vernietigen om het te redden.”
Uw columnist: “Veronderstel dat er herfstbladeren op de sporen liggen, krijg ik dan mijn geld terug?”
Chatbot: “Wat is smurrie?”
Uw columnist: “Herfstbladeren zijn geen smurrie. Als het bitter koud is in de trein, heb ik dan recht op een koelkastpremie?”
Chatbot: “Inderdaad, wij zijn zeer energiezuinig, maar wij zijn geen huishoudtoestel.”
Uw columnist: “Waarvan akte.”