Het is misschien politiek mogelijk om illegale migratie draconisch aan te pakken, maar bedrijven en burgers kiezen voortdurend voor migratie.
U moet er eens op letten als u in Nederland bent. Onze noorderburen houden van glanzend gelakte deuren die je bijna als spiegel kunt gebruiken. Die extreem verzorgde huizen kun je zien als een gevolg van welvaart, maar het is eigenlijk omgekeerd. Nederland is rijk geworden door zijn mentaliteit om weinig te laten verloederen, van de voordeur van het huis tot de fundamenten van de economie.
Daardoor staat Nederland er een pak beter voor dan België. Het bbp is er enkele jaren geleden al door de symbolische grens van 1.000 miljard euro gebroken. Het gemiddelde bbp per capita bedraagt 63.000 euro, België – ook Vlaanderen – zit rond 50.000 euro. De Nederlanders zijn niet alleen talrijker, 18 miljoen versus 11 miljoen, ze zijn dus ook nog eens productiever dan de Belgen.
Nederland is een gidsland voor hoe je een krimpende industrie vervangt door diensten en innovatie met een nog grotere toegevoegde waarde. Nederland maakt misschien geen auto’s meer, maar het produceert wel de meest geavanceerde chipmachines ter wereld en heeft machtige softwarespelers zoals Adyen. Nederlanders blijven ook topverkopers. Albert Heijn, bol en Jumbo bewijzen dat met slimme marketing zelfs de zeer behoudsgezinde Belgische consument te verleiden is.
Toch rommelt het zwaar achter de glanzende voordeur van Nederland. Al voor de tweede keer op rij zijn de verkiezingen vervroegd door de val van een Nederlandse regering. Zelfs een technocraat als Dick Schoof kon als partijloze premier de politieke stabiliteit niet doen terugkeren. De voorbije harde campagne belooft ook niet veel goeds.
De politieke instabiliteit en de maatschappelijke polarisering in Nederland is een waarschuwing voor de federale en Vlaamse regering. Mensen maken zich weinig zorgen over een sanering van de begroting, hoe noodzakelijk die ook is in België. De Nederlandse begroting is al jaren een van de gezondste van Europa, maar dat wordt niet beloond in het stemhokje. Meer nog: Nederlanders kunnen rekenen op een betere maatschappelijke dienstverlening en toch zijn ze kwaad op het beleid. Dat heeft weinig te maken met ongelijkheid. Nederland behoort tot de minst ongelijke landen in de Europese Unie wanneer men op inkomen vergelijkt. Volgens vermogen is de ongelijkheid er wel groter, maar niet problematisch.
De regering-Schoof is in de eerste plaats over het migratiedossier gevallen. En voor de nieuwe regering heeft Geert Wilders van de PVV zijn doel al bereikt. Die regering, ongeacht de samenstelling, zal een harde lijn proberen aan te houden over illegale migratie. Dat heeft de PVV al veiliggesteld met een harde campagne tegen een nieuw spreidingsplan met kleinere opvangcentra over het hele land. Dat plan was overigens opgesteld door een partijgenote van Wilders, maar dat is ondertussen tussen de plooien gevallen door alle angst die is gecreëerd.
Er zijn inderdaad sociale problemen, maar de discussie over migratie begint in Nederland los te staan van de feiten. De meeste migranten zijn legaal in het land, de instroom van vluchtelingen is ook fors verminderd. Het is misschien politiek mogelijk om illegale migratie draconisch aan te pakken, maar bedrijven en burgers kiezen voortdurend voor migratie. ASML kan alleen de beste chipmachines ter wereld blijven maken omdat het over de hele wereld rekruteert. De Nederlandse bloemen- en groenteteelt of de distributiecentra van de e-commercespelers kunnen niet zonder arbeidsmigranten. Wilders kan proberen de deur op slot te doen, maar een zeer diverse samenleving hoort bij de globalisering waardoor Nederland zo rijk is geworden.