Herman Matthijs (UGent, VUB)

‘De Europese Commissie maakt het zich gemakkelijk door extra geld te vragen’

Herman Matthijs (UGent, VUB) Hoogleraar Openbare Financiën aan de UGent en de VUB en lid van de Hoge Raad Financiën

De Europese Commissie heeft zich zwaar misrekend in haar meerjarige begroting. Brussel vraagt de lidstaten daarom extra geld bij te dragen. Zelf besparen of efficiënter werken is te veel gevraagd.

Het gaat om het zogenoemde Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2021-2027. Voor die periode wordt in 1,210 miljard euro voorzien om uit te geven. Daarbij komen nog eens de geleende covid-middelen van ruim 800 miljard euro. Gezien de Europese verdragen een begroting in evenwicht voorschrijven, klopt de Commissie aan bij de lidstaten. De begroting van de Europese Unie wordt gefinancierd met eigen middelen, en dat besluit kan alleen maar goedgekeurd worden door middel van een unanieme stemming in de Europese Raad.

Belgische bijdragen

Volgens de cijfers van de EU-begroting 2023 dient België dit jaar 6,8 miljard euro bij te dragen aan de Europese begroting. Dat bedrag omvat 75 procent van de geïnde douanerechten (2 miljard euro), 0,3 procent van de btw-ontvangsten (710 miljoen euro), de heffing op plastic (150 miljoen euro), een heffing op het bruto nationaal inkomen (bni) voor 3,7 miljard euro en nog eens de Belgische inbreng in de vermindering van de bni-heffing voor een aantal rijkere landen (Denemarken, Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Zweden) voor 289 miljoen euro.

Met de Belgische bijdrage van 6,8 miljard euro is ons land de zevende betaler aan de Unie, na Duitsland (36,5 miljard), Frankrijk (27,1 miljard), Italië (19,9 miljard), Spanje (13,9 miljard), Nederland (9,3 miljard) en Polen (7,6 miljard).

Van de 156,5 miljard eigen middelen voor de EU betaalt ons land dit jaar 4,3 procent. Dat bedrag wordt nog aangevuld met 12,1 miljard euro aan andere ontvangsten, zoals taksen op de lonen van de eurocraten en overschotten. Zodoende bedraagt de totale EU-begroting voor 2023 ruim 168,6 miljard euro.

Honderden miljoenen extra

De Europese Commissie wenst te praten over haar voorstel om het MFK te verhogen met liefst 66 miljard euro. De argumentatie voor die bijkomende middelen zijn de oorlog in Oekraïne en de oplopende steun aan dat land, de uit de hand gelopen migratiecrisis, meer technologische steun aan de industrie en de terugbetaling van de covid-leningen. Die laatste zijn ook al slecht begroot door een volledig verkeerde inschatting en berekening van de inflatie en de rente. Bovendien zullen enkele landen het voor hen geleende bedrag niet kunnen terugbetalen, en wordt wederom een beroep gedaan op de heilige EU-solidariteit.    

Van de 66 miljard euro bijkomende middelen denkt men dat België jaarlijks 600 miljoen zou moeten bijdragen. Gezien het feit dat ons land 4,3 procent van de Europese eigen middelen betaalt in 2023, lijkt die 600 miljoen euro aan de lage kant en gaat het al snel over minstens 700 miljoen euro op jaarbasis. 4,3 procent van 66 miljard euro is een goede 2,8 miljard euro. Dat betekent dat België voor de resterende jaren van dit MFK honderden miljoenen extra moet zoeken. 

‘Een pijnpunt in de financiering van de EU-begroting blijft het feit dat de nieuwe lidstaten van deze eeuw er amper iets aan bijdragen’

Herman Matthijs

Professor UGent en VUB

Dat is een tegenvaller voor de al ontspoorde Belgische openbare financiën. Er zullen meer btw of douanerechten, of een hogere bni-heffing moeten worden afgedragen. Ook de invoering van nieuwe EU-belastingen, zoals een vennootschapstaks en digitale taksen, zullen ten koste gaan van de nationale schatkisten.

Amper 9 procent

Een pijnpunt in de financiering van de EU-begroting blijft het feit dat de nieuwe lidstaten van deze eeuw er amper iets aan bijdragen. De zes oprichtende landen van 1951-1957 betalen nog altijd 65 procent van het budget. De veertien lidstaten van eind vorige eeuw zijn goed voor een financiering van liefst 91 procent van de EU-begroting. De dertien nieuwkomers betalen amper 9 procent.

De Europese Commissie, die altijd staat te zwaaien met maatregelen tegen de slechte budgettaire landen, maakt het zich nogal gemakkelijk door alleen bijkomend geld te vragen. Enig voorstel om zelf beginnen te besparen en efficiënter te werken is te veel gevraagd.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content