Op vrijdag 8 augustus om 21 uur stond ik voor de elfde keer aan de start van de 100 kilometer lange wandeltocht van Bornem, beter bekend als de Dodentocht. Mijn palmares: zeven keer aangekomen (waaronder de verkorte versie) en drie keer opgegeven. De laatste keer dat ik de tocht der tochten tot een goed einde bracht, was in 2019, in de pre-covidwereld.
Dit jaar had ik onvoldoende getraind. Het fanatisme is met de jaren verdwenen. De index die ik elk jaar opstel om mijn training te meten, stond ontzettend laag: 19 procent. Wat doet een mens dan? Hij grijpt naar het redmiddel waar we tegenwoordig allemaal naar grijpen als we niet te hoogmoedig zijn: ChatGPT. Stel voor mij een trainings- en voedingsschema op. Ik heb nog zes weken. ChatGPT raadde mij onder meer een ander type kousen aan. Plots beschikte ik over een degelijke privécoach met raadgevingen op maat. Opvallend was de kwaliteit van de raadgevingen. Ik ken de mythes, het bijgeloof, de ongefundeerde tips en de foute veralgemeningen. Wandelen is niet hardlopen of fietsen. AI kletste niet uit haar nek. Geen hallucinaties. Ik hoorde onderweg hoe velen ChatGPT hadden geraadpleegd. Dat heeft voor de organisatoren een uniek gevolg. Zij kunnen steeds beter inschatten hoe de meeste deelnemers zullen reageren: wat ChatGPT aanraadt.
In mijn geval helpt het als een gezaghebbende figuur mij instructies geeft. Meer recupereren tijdens de opbouw, voldoende zouten tijdens de tocht enzovoort. Bij mijn mini-analyse van mijn sterktes en zwaktes stond aan de positieve kant: ervaring en basisconditie. Zo wist ik dat, naarmate de kilometers zouden volgen, ik het relatief beter zou doen. En vooral niet in paniek raken, ook al kreeg ik enkele probleempjes voorgeschoteld. Dat hielp om het hoofd koel te houden.
Omdat ik ervan uitging dat ik de aankomst niet zou halen, kon ik mijn medewandelaars wat rustiger oberveren en nadenken tijdens de ellenlange nachtelijke en ochtendlijke kilometers: waarom doe ik dit eigenlijk? Maar ook: waarom zijn duursporten zo populair geworden? De zeer uitzonderlijke inspanning is gewone kost geworden. Exotische, bijna heroïsche ondernemingen van vroeger zijn het nieuwe normaal. De Mont Ventoux opfietsen, een marathon lopen, zich wagen aan een kwarttriatlon en 100 kilometer wandelen. We zijn verschoven van ‘dit kan ik nooit’ en ‘dit is te ongezond’ naar ‘met het juiste trainingsschema kan iedereen succesvol zijn’. Apps helpen de gemotiveerde sporter zichzelf te monitoren, prestaties te vergelijken en een leerproces op te bouwen. Psychologen spreken over een verhoogde self-efficacy, het gevoel de zaak onder controle te hebben.
We zijn verschoven van ‘dit kan ik nooit’ en ‘dit is te ongezond’ naar ‘met het juiste trainingsschema kan iedereen succesvol zijn’.
Dat was overduidelijk te merken. Ik heb het professionalisme bij de wandelaars zien toenemen. De aard van de wandelschoenen en de kousen, de aandacht voor gebalanceerde voeding, het gedrag bij de controleposten. Allemaal minder speels, minder geïmproviseerd. Voor de romantische zielen is het unieke wat verdwenen, voor de strebers loopt het allemaal vlotter. De Dodentocht is competitiever geworden. De missie en de filosofie van de tocht zijn nog immer recreatief – aankomen is belangrijker dan de tijd die je neerzet –, maar in de praktijk hoor je onderweg meer en meer berekening. Onderweg een Duvel drinken? Leuk idee, maar niet bevorderend voor de prestatie. Meer mensen lopen in plaats van wandelen: een weerspiegeling van de algemene interesse in duursporten.
Midden in deze mijmeringen bleek de aankomst dit jaar psychologisch iets dichter te liggen dan vorig jaar en om 19.03, exact 22 uur na de start, mocht ik mijn achtste diploma in ontvangst nemen. Bij zulke inspanningen moet je de juiste basisconditie en het goede materiaal hebben, maar het speelt zich toch vooral in het hoofd af. Ik denk dat dit zonder meer een behoorlijk managementmodel is. En ja: vergeet ChatGPT niet.