‘Dat onze overheid niet radicaal optreedt tegen (kwak)zalvers, is een schande’

Dat onze openbare oproep Griet Op de Beeck een vrij forum biedt en haar diensten kritiekloos propageert, is onverantwoord.

De regels die volgen zijn fictie, de specialiteit van de succesvolle Vlaamse schrijfster Griet Op de Beeck

Ik ben een zakenman en heb een vliegtuigcrash overleefd. Op een binnenlandse vlucht tussen Jakarta en Bandung is ons vliegtuig neergestort. Er zijn 78 doden en slechts vier overlevenden, onder wie ik dus. Dan pas besef ik dat ik een ervaringsdeskundige ben: ik weet wat het betekent als een vlucht slecht afloopt. Ik houd er enkel schrammen aan over. De interviews die ik geef, zijn voor een deel traumatischer dan het voorval zelf. Mijn goede vriendin Anne is traumacoach, een ervaren klinisch psycholoog, en heeft een tiental extra opleidingen traumabehandeling gevolgd. Er bestaan geen wondermiddelen, drukt ze mij op het hart, wel is er heel veel degelijke kennis voorhanden. Een trauma laat lichamelijke sporen na die je ernstig moet nemen. Geen kwakzalverij met drugs, ketamine, verdrongen herinneringen of ander gedoe. Het verbaast haar wel dat ik meer last lijk te hebben van de persdrukte dan van de crash zelf.

Wat ik eventueel kan doen, is het van mij afschrijven. Dat weiger ik, over emoties schrijven, dat is het vak van Griet Op de Beeck. Ik heb een beter idee. Als ervaringsdeskundige in vliegtuigcrashes wil ik piloot worden. Ik herlees enkele Biggles-boeken uit mijn jeugd, interview piloten en raadpleeg websites over aeronautical decision-making, met als grootste leerpunten: los het juiste probleem op, panikeer niet en fly the plane. Sommige piloten crashen omdat ze zo druk bezig zijn de handleiding te lezen dat ze vergeten het toestel te besturen. Ik bied mijn diensten als piloot vooral aan mensen met een grote vliegangst aan. Niemand wil met mij meevliegen. Dat begrijp ik niet. Er zit blijkbaar iets fout met mijn businessmodel.

Einde van het fictieve verhaal. Misschien droomt u ervan een topadvocaat in mergers and acquisitions te worden. Dan weet u dat u vele, vele jaren zult moeten studeren, zich aansluiten bij een advocatenassociatie, het liefst in New York en Londen, en waarschijnlijk ook nog eens een MBA halen. Hebt u een groot hart en wilt u kinderoncoloog worden, kindjes met kanker genezen… Tja, hoe eigenlijk? U gelooft in homeopathie en Chinese kruidengeneeskunde. Aan de slag dan maar. Let op dat u niet in de gevangenis belandt. U wilt bij imec een topfunctie bekleden. Dat u graag videospelletjes speelde op uw mama’s computer, zal daar weinig indruk maken. Het lijstje voorbeelden is heel lang. Ook om de titel van accountant te voeren, moet je aan hoge professionele eisen voldoen.

Dat moet blijkbaar niet als de problemen nog wat ingewikkelder zijn dan boekhouding, en u graag psychotherapeut speelt. Kun je trauma’s behandelen zonder klinisch psycholoog te zijn? Ik heb een doctoraat in de psychologie en tel verscheidene bekwame therapeuten in mijn vriendenkring. Toch zou ik niet weten hoe ik eraan moet beginnen, tenzij met het basisprincipe van elke interventie: breng vooral geen schade toe. Doe niets, tenzij je vakgebied uitdrukkelijk heeft vastgesteld dat de kans op schade minimaal is. Hoe leer je dat? Door een langdurige, grondige opleiding en door je eerste stappen (gedurende een jaar of drie?) te zetten onder ervaren en deskundige begeleiding en door heel veel overleg met ervaren en deskundige collega’s. Zoiets? Niet door er voordrachten over te geven, een kwetsbaar publiek te lokken, een non-fictieboek te schrijven. Door interviews te geven op radio en tv, zoals Griet Op de Beeck doet.

Zo werkt het niet, zo kan het niet werken, zo mag het niet werken. Dat onze overheid niet radicaal optreedt tegen (kwak)zalvers, is een schande. Dat onze openbare oproep Griet Op de Beeck een vrij forum biedt en haar diensten kritiekloos propageert, is onverantwoord. Dat die zalvers al dan niet zelf gecrasht zijn, is gewoon een verzachtende omstandigheid. Niet minder, maar ook niet meer.

De auteur is emeritus professor management aan Vlerick Business School. www.marcbuelens.com