De handelsoorlog met China was aan het uitdraaien op een economische blokkade, waarop de VS totaal onvoorbereid waren.
De Amerikaanse president Donald Trump moest voor de derde keer in korte tijd de aftocht blazen. In zijn handelsoorlog met China heeft hij een nieuwe pauze en afgezwakte invoerheffingen moeten toestaan. China komt er als de morele winnaar uit. Eerder had Trump al eenzijdig een pauze moeten afkondigen, nadat de Amerikaanse obligatiemarkten slecht hadden gereageerd op de start van zijn handelsoorlog. En toen hij Fed-voorzitter Jerome Powell probeerde te intimideren, kreeg hij van de markten opnieuw een draai om de oren. Zoals onze hoofdeconoom Daan Killemaes al schreef: als bullebak moet Donald Trump zijn meerdere erkennen in de obligatiemarkten.
De nieuwste pauze in de Amerikaans-Chinese handelsoorlog toont ook aan dat Trump stilaan in de hoek geduwd wordt door zijn Chinese tegenhanger Xi Jinping. Vorige week kwam het nieuws dat uit Chinese havens 12 uur lang geen enkel schip richting de Verenigde Staten vertrokken was. Dat was geleden van begin 2020, toen de coronapandemie uitbrak. De druk voor de VS werd gewoonweg te groot. Dat kunnen zelfs triomfantelijke woorden van Trump en zijn entourage niet verbloemen.
China en Amerika kunnen niet zonder elkaar, maar China heeft de beste kaarten als het hard gespeeld wordt. Wat kort door de bocht: China maakt de dingen die de VS nodig hebben. En die volgorde is cruciaal. China kan de VS laten sudderen tijdens de onderhandelingen over nieuwe handelstarieven. De Chinese overheid kan de fabrieken in leven houden met goedkope kredieten en subsidies, en hun producten elders proberen te verkopen. China is in recordtempo nieuwe handelsverdragen aan het sluiten, van Vietnam tot Brazilië en Mexico. Dat zal niet genoeg zijn, en daarom zijn Europese beleidsmakers en economen zo nerveus. Europa dreigt massaal overspoeld te worden door goederen die voor de VS bestemd waren – een China-schok die onze industrie permanent kan beschadigen. Maar terug naar de VS.
De handelsoorlog met China was aan het uitdraaien op een economische blokkade, waarop de VS totaal onvoorbereid waren. Amerikaanse retailers en producenten komen tijd en geld tekort om cruciale Chinese goederen in hun aanvoerketen te vervangen. Analisten en economen verwachten snel een forse inflatieopstoot in de VS door het fors afgenomen containerverkeer. De modale Amerikaan zal de meeste consumentengoederen schaarser en duurder zien worden.
Van smartphones tot sneakers, de invoerheffingen en inflatie door schaarste zullen een modaal Amerikaans gezin minstens een paar duizenden dollars per jaar kosten, volgens een gespecialiseerde onderzoeksgroep aan de universiteit van Yale. De modale Amerikaan heeft geen financiële reserves om de wilde handelsoorlog van Trump op te vangen. Volgens de Yale-onderzoekers kosten de huidige invoerheffingen de Amerikaanse economie jaarlijks 110 miljard dollar. Er is enkel een beperkte banengroei van een paar procenten in de Amerikaanse industrie, maar die zal volledig worden tenietgedaan door de fors verzwakte dienstensector. En dat is nog het meest optimistische scenario, waarbij de meeste invoerheffingen van Liberation Day in april ingetrokken worden en er geen zware voorraadtekorten zullen zijn.
Xi Jinping geeft de VS en de rest van de wereld een masterclass in economische diplomatie. Europa kan die strategie niet zomaar kopiëren, nu Trump zich dreigt af te reageren op ons. Zijn nasty Europe-uithaal doet weinig goeds vermoeden. De Europese Unie staat al weken voor een moeilijke keuze. Een snelle en nadelige deal zonder veel garanties – zoals de Britten vorige week hebben gesloten – of hopen dat de Amerikanen als eersten met hun blufpoker moeten stoppen. Met de nieuwe pauze tussen China en de VS krijgen de voorstanders van een assertieve aanpak extra munitie.