‘Cafetariaplannen zijn een typisch Belgisch wangedrocht’

Wie op de website van de Rulingcommissie zoekt op het woord ‘cafetariaplan’, vindt meer dan zestig gevallen van bedrijven die een fiscale ruling hebben aangevraagd voor het flexibele verloningspakket dat ze hun werknemers willen aanbieden.

Dat zegt op zich al genoeg over de fiscale en juridische schemerzone waarin die plannen zweven. Om maar te zwijgen van de vele tinten grijs waarmee ze in onze sociale zekerheid worden geschilderd.

De doelstelling van de cafetariaplannen is de werknemers netto meer koopkracht te geven, omdat het verschil tussen bruto- en nettoloon in ons land gigantisch is. Maar in plaats van de lasten op arbeid over de hele lijn te verlagen, is er met die flexibele verloningspakketten een hele koterij van uitzonderingsregimes en speciallekes gebouwd waar weinigen hun weg nog in vinden.

Cafetariaplannen zijn een typisch Belgisch wangedrocht dat gedijt in fiscale complexiteit en juridische vaagheid. Dat creëert dan weer een mooi winstgevend verdienmodel voor de consultancy-industrie die is opgetuigd om bedrijven en werknemers er wegwijs in te maken.

Het jammere is dat heel die cafetariabusiness ook een gestage collectieve ondermijning is van de sociale zekerheid, niet per se in de financiering ervan, maar wel in de geest en intentie. De vraag is welk van die twee – de financiering of de intentie – het kwalijkst is om te ondergraven.

Kun je de werkgevers en de werknemers verwijten dat ze de fiscale en sociale schemerzones opzoeken? Nee. Kun je de beleidsmakers en de wetgevers verwijten dat ze dat niet zien, en niet als de bliksem maken dat ze de boel vereenvoudigen en een deftige taxshift opzetten zodat iedereen die werkt netto meer overhoudt? Ja.