‘Belegger in Amerikaanse aandelen? Let op voor de estate tax’

Spreiding, spreiding, spreiding, is het credo van de voorzichtige belegger. Om een goed gespreide portefeuille te hebben, kun je niet om de Verenigde Staten heen. Amerikaanse waarden zoals de Magnificent Seven, Lockheed Martin, Berkshire Hathaway, Coca-Cola en JP Morgan maken 70 procent de MSCI World-index uit.

Amerika is dus bijzonder dominant in beleggersland. Maar wat weinigen beseffen, is dat die dominantie gepaard gaat met een verstrekkende fiscale wetgeving. Als een belegger in Amerikaanse aandelen overlijdt, dreigen diens erfgenamen tegen de Amerikaanse estate tax aan te lopen. Daardoor is niet enkel Belgische erfbelasting verschuldigd, maar ook Amerikaanse. De potentiële belastingdruk loopt op tot meer dan 70 procent. Met een beetje pech kun je zelfs meer dan 100 procent kwijt zijn aan belastingen.

De estate tax is verschuldigd zodra een niet-Amerikaan overlijdt met meer dan 60.000 dollar Amerikaanse activa. Als uw effectenportefeuille dus voor meer dan 60.000 dollar aan Amerikaanse waarden omvat, moeten uw erfgenamen in principe ook Amerikaanse erfbelasting betalen. Velen doen dat niet, niet alleen uit onwetendheid, maar ook omdat de Amerikanen daarop in de praktijk amper controle uitvoeren. De informatie-uitwisseling van banken met de Verenigde Staten richt zich op informatie over wat Amerikanen hebben buiten Amerika, niet op wat niet-Amerikanen hebben aan Amerikaanse waarden. Maar wat niet is, zal zeker ooit komen. Er zijn al Europese banken die hun klanten documenten laten ondertekenen waarmee die toestemming geven die informatie spontaan met de Verenigde Staten te delen. Dat is geen wettelijke verplichting. Die banken hopen vooral uit het schootsveld van de Amerikaanse overheid te blijven.

De estate tax is pittig. De tarieven variëren van 18 tot 40 procent vanaf 1 miljoen dollar. De administratieve formaliteiten zijn niet van de poes. Binnen de negen maanden moet een aangifte worden ingediend (Form 706-NA). Gebeurt dat niet, dan krijgt u per maand vertraging een boete van 5 procent, met een maximum van 25 procent. Daarnaast zijn nalatigheidsintresten verschuldigd. En daar stopt het niet. Als er een testament is waardoor u vermogen vermaakt aan uw kleinkinderen, komt daar nog de generation skipping transfer tax bij. Met een beetje pech zijn uw erfgenamen op die manier al alles kwijt aan Amerikaanse belastingen. En dan moeten ze in België ook nog langs de kassa van de fiscus passeren.

Beleggers zijn dus het best wakker als het gaat om die Amerikaanse belastingen. Gelukkig is de estate tax vrij gemakkelijk te vermijden. Dat kan bijvoorbeeld door in een niet-Amerikaanse beleggingsvennootschap te beleggen die onderliggend belegt in Amerikaanse waarden. Dat kan een passieve tracker of een actief beheerde bevek zijn. Van belang is dat het geen transparant fonds is, maar een echte vennootschap. Die vennootschap is dan een blocker. Ze zorgt ervoor dat de band tussen de toekomstige erflater en de Amerikaanse effecten wordt doorbroken. Daarnaast kunt u de effecten ook schenken bij leven. Omdat de Amerikaanse gift tax enkel verschuldigd is op materiële roerende goederen en niet op immateriële roerende goederen zoals aandelen en obligaties, is die schenking niet belast in de Verenigde Staten.

Het zou nog gemakkelijker zijn, mocht België een overeenkomst sluiten met de Verenigde Staten die bepaalt wie wat mag belasten. Dat heeft bijvoorbeeld Nederland gedaan. Er waren daarvoor Belgische plannen in de jaren tachtig, maar België heeft dat verdrag nooit geratificeerd. Wellicht is dat iets wat de nieuwbakken Vlaamse minister van Financiën Ben Weyts (N-VA) vanonder het stof kan halen? De Vlaamse beleggers zouden hem heel dankbaar zijn.

De auteur is advocaat bij Rivius en gastdocent aan de Fiscale Hogeschool.