Nvidia is vandaag wat Levi Strauss toen was: de man die broeken verkocht aan de goudzoekers. Of is dat cynisme van mijn kant?
In de jaren negentig gold het internet als dé killer application. Daarvóór was het de pc en vooral VisiCalc, de eerste spreadsheet. Elke generatie heeft zo haar eigen killer apps, technologische toepassingen die zo innovatief en waardevol zijn dat ze de wereld onherroepelijk veranderen. In de praktijk veranderden ze vooral het werk van marketeers en consultants. Dat is ook al iets.
Geoffrey Moore populariseerde de term als een zeldzame combinatie van technologie en gedrag die een hele markt openbreekt. De voordelen van het nieuwe product zijn zo groot dat zelfs de grootste conservatief zijn oude liefde opgeeft. Een doorbraak die zélf overtuigt, zonder dat er evangelisten of powerpoints nodig zijn.
En nu is er artificiële intelligentie (AI), tegelijk overal en nergens. Iedereen gebruikt het, niemand lijkt het echt te begrijpen. Ik noem het nog altijd very spiky, geniaal de ene minuut, oerdom de andere. Pogingen om het te definiëren lopen steevast uit op taalkundige zelfmoord: een systeem dat menselijk gedrag simuleert, een statistische benadering van intelligentie, een papegaai met een bibliotheekkaart. Er zijn definities in omloop waarvoor je AI nodig hebt om ze te begrijpen.
Is dat nu dé killer application? Als het van de hype afhangt, zeker. Ik lees over het verdwijnen van de helft van de banen, een nooit geziene productiviteitsgroei, beursanalisten zien een nieuwe industriële revolutie, en ik verwacht elke ochtend dat mijn koffiemachine mij begroet met “goedemorgen, Marc” met een licht Antwerps accent. Maar de IT-wereld zelf is wat de pedalen kwijt. Zal programmeren echt 90 procent sneller gaan?
Wie de managementgeschiedenis kent, fronst even de wenkbrauwen. In de jaren zeventig dachten economen dat computers de productiviteit zouden verdubbelen. Wat volgde was de beruchte productiviteitsparadox: overal computers, maar nergens meer winst. Econoom Robert Solow zei het droogweg: “Je ziet overal computers, maar niet in de productiviteitsstatistieken.”
Dat patroon herhaalt zich telkens weer. Tijdens de goudkoorts werden vooral de verkopers van pikhouwelen rijk. Tijdens de internetboom vooral de leveranciers van kabels, servers en koffie voor programmeurs. En tijdens de AI-revolutie? De chipfabrikanten, uiteraard. Nvidia is vandaag wat Levi Strauss toen was: de man die broeken verkocht aan de goudzoekers. Of is dat cynisme van mijn kant? Weten Sam Altman, Elon Musk en andere Zuckerbergs het echt zoveel beter? Laten we het hopen, of anders zijn zij zoals de man die alles verkocht, inclusief zijn jasje, en dat geld op rood zette in het casino (u kunt het controleren: Ashley Revell won). De wild enthousiaste techbroeders willen vooral domineren en beseffen dat het weleens the winner takes it all kan worden. Waarbij ‘all’ bijna letterlijk te nemen is, ook militaire overheersing.
Wat we telkens vergeten, is dat de grootste impact van technologie zelden te voorspellen valt. Toen de videocassette op de markt kwam, dacht men dat gezinnen sportwedstrijden zouden opnemen. Niemand had het over fitnessvideo’s van Jane Fonda of over wat later het populairste genre in de videotheek zou blijken: de seksfilm.
Zo zal ook AI de wereld radicaal veranderen, alleen niet op de manieren die we vandaag voorspellen. We zullen slimmer samenwerken, maar ook dommer, sneller en met meer zelfvertrouwen in onze fouten. Ethan Mollick schreef volgens mij het beste boek over AI: Co-Intelligence. Het is wachten op het vervolg: Co-Stupidity.
De echte kracht van AI zal wellicht achteraf pas herkend worden. Tegen de tijd dat we dat begrijpen, zullen er alweer nieuwe profeten klaar staan met de volgende belofte. Maar misschien begrijp ik het niet goed: de volgende voorspelling zal door AI worden gemaakt en die zal zich niet vergissen.