Is dit de socialewelvaartsstaat waar we de afgelopen decennia zoveel middelen in pompten?
België heeft Eurovision dan wel niet gewonnen, in één ranking staan we na jaren nog altijd met stip op één. Ons land is, zoals u ongetwijfeld weet, belastingkampioen. Nergens ter wereld gaat zoveel van het inkomen van de burgers naar de staat. Ooit wordt het genoeg, zou je denken. Maar niets is minder waar, want er wordt hardop gefantaseerd over nóg meer belastingen. Dit keer niet op inkomen – het zou nogal gênant zijn als straks uw hele loon linea recta naar de fiscus wordt doorgestort – maar wel op vermogen. U weet wel, dat deel van uw geld dat nog niet werd wegbelast en u netjes spaarde of investeerde.
Wie kritiek heeft op die extra belastingen, wordt vaak terechtgewezen. Zelfs het argument dat belastingen op vermogen in het buitenland op niet veel soeps uitdraaiden, wordt weggelachen. De believers wijzen erop dat die extra inkomsten er moeten komen om de socialewelvaartsstaat in stand te houden. Dat is pertinent onwaar. Want de welvaartsstaat zoals we die vandaag kennen, is al decennia in verval. Hoewel we er steeds meer middelen inpompten. Enkele voorbeelden.
De wachtlijst in Antwerpen voor kinderen die buitengewoon onderwijs nodig hebben, steeg onlangs boven 1.000 wachtenden. In de rest van Vlaanderen is het beeld eveneens niet fraai, hoewel het grootste deel van de Vlaamse begroting naar onderwijs gaat. Sociale welvaart kun je het best meten aan hoe een samenleving omgaat met zijn allerzwakste leden. Mijn punt is dus gemaakt. Of nog: door het lerarentekort in het onderwijs zijn ouders steeds meer genoodzaakt de kennis van hun kinderen zelf bij te schaven, wat de ongelijkheid in de hand werkt. We weten dat een kind meer intellectueel geprikkeld wordt door ouders die de tijd én de middelen hebben om hun kroost te stimuleren. Kinderen van minder kapitaalkrachtige ouders zijn dus gezien. Steeds groter wordt intussen de roep om privéscholen, wat dit punt alleen maar bevestigt.
Militairen en politie moeten ons beschermen in deze bijzonder onstuimige tijden. Ze doen dat met aftands materiaal in tot op de draad versleten kazernes. Een laatste voorbeeld: de lagere middenklasse van de hardwerkende mannen en vrouwen krijgt het steeds moeilijker. Ze werken zich uit de naad om brood op de plank te krijgen, hoewel voor hen het verschil tussen werken en niet-werken financieel minimaal is. Bij een tegenslag belandt die groep massaal in schrijnende armoede.
Is dat de socialewelvaartsstaat waar we de afgelopen decennia zoveel middelen in pompten? We betalen als samenleving steeds meer van onze zuurverdiende centen, maar de kwaliteit is ondermaats en brokkelt af. Die belastingen kwamen er dus niet om uw leven beter te maken, ze dienen vooral om de train de vie van de staat overeind te houden. Want die is moddervet.
Een hervorming is de enige weg om onze socialewelvaartsstaat te kunnen redden. Echter, van elke moeilijke beslissing wordt momenteel gezegd dat ze de welvaartsstaat ondergraaft, terwijl het net die lastige beslissingen zijn die de welvaartsstaat zullen redden. Mensen die aangeven te willen besparen door te hervormen, worden meteen in het verdomhoekje gezet, terwijl het net zij zijn die de socialewelvaartsstaat echt een warm hart toedragen.
Mijn vurige wens voor 9 juni is dat we politici verkiezen die architect zijn eerder dan conciërge. Dames en heren die systemen ter discussie durven te stellen en te hertekenen. Mensen die durven te zeggen: vroegtijdig pensioen, forget it. Verkozenen die eerlijk toegeven: beste ambtenaar, u wordt veel te hard verwend. In de tussentijd schrijf ik op elke politieke folder met beloftes en bovenaan elk verkiezingsprogramma met een dikke rode stift: “Adieu socialewelvaartsstaat”. Want dat is wat ze écht beloven.
De auteur is de voormalige voorzitter van de Vlaamse Vereniging van Studenten
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier