‘9.000 dollar per jaar gewoon om verzekerd te zijn: vergeleken met de Verenigde Staten is gezondheidszorg in België een paradijs’

Marianne Amssoms, die woont en werkt in New York, over het prijsverschil van geneeskundige kosten tussen VS en België.

Naar de dokter gaan is nergens prettig. In de Verenigde Staten maakt een kluwen aan ondoorgrondelijke regels en gepeperde rekeningen je extra ziek. Overal vallen patiënten door de mazen van het net, maar vergeleken met de Verenigde Staten is België een paradijs.

Er zijn weinig onderwerpen die zoveel bij me losmaken als de Amerikaanse gezondheidszorg. ‘Profits over patients’ drijft het systeem van farmaceutische bedrijven, privéverzekeraars, ziekenhuizen, artsenpraktijken en andere zorgverleners.

Je bent niet automatisch verzekerd en moet je elk jaar inschrijven. Al snel raak je verdwaald in een labyrint van plannen, formules en verzekeraars met elk hun premies en eigen bijdragen. 150 miljoen Amerikanen hebben een ziektekostenverzekering via hun werkgever. Wie dat niet heeft, moet een plan kopen op de markt.

Als zelfstandig ondernemer behoor ik tot die groep. Ik moet kiezen tussen suboptimale alternatieven en betaal jaarlijks zo’n 9.000 dollar gewoon om verzekerd te zijn, oog- en tandarts niet inbegrepen. Die verzekering gaat pas in nadat je een bedrag aan kosten zelf hebt betaald, zoals een franchise bij een autoverzekering. In mijn plan is dat ongeveer 2.500 dollar op jaarbasis. Pas daarna krijg je een deel van je doktersfactuur terugbetaald.

Hoeft het te verbazen dat vooral jonge mensen geen verzekering afsluiten? Zij hopen niet ernstig ziek te worden en gespaard te blijven van ongevallen. Onlangs was ik getuige van een ongeluk en de gekwetste vrouw bleef roepen “geen ziekenwagen!”, want zo’n rekening kan ze nooit betalen. De Affordable Care Act bracht enige verbetering maar laat nog steeds 30 miljoen Amerikanen onverzekerd in de kou staan. En nog eens vele miljoenen zijn onderverzekerd.

De kost voor de patiënt kan gigantisch oplopen. Op de website van het universitair ziekenhuis van Leuven lees ik dat je als verzekerde 335 euro betaalt voor een blindedarmoperatie. Als onverzekerde is dat 3.498 euro. Eenzelfde zoektocht bij het universitair hospitaal van New York leidt naar een gebruiksonvriendelijke Excel-bestand met duizenden ingrepen. Conclusie: met verzekering betaal je ongeveer 5.000 dollar, zonder 30.624 dollar.

In 1980 lag de gemiddelde levensverwachting in de VS in lijn met die in een welvarend land. Vandaag bungelt Amerika onder aan die lijst en werd het voorbijgestoken door minder rijke naties als Albanië en Libanon. Dit staat haaks op het hoogtechnologisch medisch onderzoek en de hoogste gezondheidskosten per capita. In de VS gaat 18 procent van het bruto binnenlands product (bbp) naar gezondheidszorg, in België 10 procent. Een complexe combinatie van oorzaken verklaart die paradox: hogere calorie-innames, meer wapens, drugs en kinderarmoede, en… geen universele gezondheidszorg.

De sociaal-economische verschillen zijn groot, maar gemiddeld wordt een Amerikaan 77. In België mag je hopen je laatste adem pas op je 82ste uit te blazen. Ik weet alvast waar ik later met pensioen ga.