‘Weg met de sociale telecomtarieven’

Telecomtarieven vergelijken levert in veel gevallen meer op dan de 11,5 euro ‘sociale korting’. Dat zegt Trends-redacteur Bruno Leijnse.

Base en Mobistar moeten geen sociale tarieven aanbieden. Dat is het gevolg van een uitspraak van een Luxemburgse rechter in een zaak die de twee hadden aangespannen tegen de Belgische overheid. Volgens een wet van 2012 moeten ook mobiele operatoren sociale tarieven toekennen, in het kader van de Europese universeledienstenrichtlijn. Helaas voor de wetgever staat in die richtlijn zwart op wit dat ze enkel geldt voor “een aansluiting op een vaste locatie”. Mobiele aansluitingen zijn dus uitgesloten. De Belgische staat kan beslissen om toch een sociale korting toe te kennen voor internet of mobiele diensten. Maar dan moet de staat zelf voor de kosten opdraaien, niet de operatoren, vindt het Europees Hof.

Uiteraard is de universeledienstenrichtlijn aan herziening toe nu de smartphone ook voor minderbedeelden het favoriete communicatiemiddel is geworden. Maar de echte vraag is of we die sociale tarieven nodig hebben. De korting gaat naar 65-plussers en personen met een handicap, telkens op voorwaarde van een laag inkomen, en naar leefloners. Ze bedraagt maximum de helft van de installatiekosten en hoogstens 11,5 euro per maand. Het aantal mensen dat er een beroep op doet, is met 21 procent gedaald tot 306.000 tussen 2011 en 2014. Slechts 17.912 van hen waren mobiele gebruikers. Amper 1,4 procent van de aanvragen was voor internet.

In de praktijk geven operatoren sowieso al de helft van de installatiekosten weg als promotie voor nieuwe klanten. Tarieven vergelijken levert in veel gevallen meer op dan 11,5 euro per maand. Zulke subsidies verhogen de vraagprijs. En het mattheuseffect speelt. Wie goed geadviseerd wordt, weet de kortingen te vinden. De rest, die ze waarschijnlijk meer nodig heeft, niet. Kamerlid Roel Deseyn pleit daarom om de korting automatisch toe te kennen, zoals al het geval is voor gas en elektriciteit.

Logischer zou zijn de uitkeringen te verhogen met het bedrag van de korting en het hele systeem, met al zijn administratie, gewoon af te schaffen. Het probleem zit trouwens niet zozeer in de prijs, maar in de capaciteit om met de nieuwe media om te gaan.

Er is nog iets merkwaardigs aan het kortingensysteem. De vergoedingen hadden eigenlijk moeten komen uit een fonds dat door de sector wordt gespijsd en door het BIPT wordt beheerd. Navraag bij het BIPT leert dat zo’n fonds na al die jaren zelfs nog niet is opgericht omdat geen enkele operator vroeg om het te activeren. Daarvoor zouden ze namelijk hun nettokosten voor het sociale tarief moeten berekenen. Volgens Base zou dan kunnen blijken dat die sociale klanten toch nog behoorlijk winstgevend zijn.