Waar zitten de Waalse start-ups?

De typische Waalse start-up zit in Louvain-la-Neuve, heeft andere bedrijven als klant, vooral uit de gezondheidssector, en vindt het moeilijk private investeerders te vinden. Dat blijkt uit de barometer van Digital Wallonia en Startups.be.

Zoals menige andere regio stelt ook Wallonië veel hoop in start-ups om voor een nieuw elan te zorgen. De Franse buren geven het voorbeeld. Die beginnen zich te organiseren om een start-upnatie te worden.

Ze bundelen hun krachten en structureren hun inspanningen onder het label French Tech. Ook aan de andere kant, in Vlaanderen, bruist het van de ideeën om veelbelovende jonge bedrijfjes internationaal te laten schitteren en groeien.

Vlaanderen kan bogen op enkele starters die iedereen in de gaten houdt: Showpad, Teamleader en Sentiance, om er maar een paar te noemen. Maar in Wallonië is het voorlopig wachten op rijzende sterren. Sommige waarnemers beginnen hun geduld te verliezen.

Digital Wallonia, het platform dat de start-upscene in Wallonië ondersteunt, heeft in samenwerking met netwerkorganisatie Startups.be de eerste barometer van de digitale start-ups in het zuiden van het land opgesteld.

De bedoeling is een portret te maken van het ecosysteem van de Waalse starters in de digitale sector, van hun parcours, hun kenmerken en hun oprichters. Ons zusterblad Trends-Tendances kon de studie inkijken.

Spreiding

Het zal u niet verrassen dat de meeste Waalse start-ups gevestigd zijn in Waals-Brabant, vlak bij Brussel dus. Daar bevindt zich 44 procent van de 300 starters in de digitale sector. Twee gebieden lokken het grootste aantal jonge bedrijfjes.

Eerst en vooral Louvain-la-Neuve, waar uit de universiteit een aantal spin-offs is ontstaan, zoals Youmeal, GetSmily en Tessares.

Volgens het Louvain Technology Transfer Office (LTTO) werden vanuit de UCL van 1996 tot nu circa 72 spin-offs opgericht, waarvan er nog altijd 62 actief zijn. Ook Mont-Saint-Guibert blijkt populair bij start-ups.

De incubator Nest’Up heeft er zich gevestigd en in het Axis Parc zijn een heleboel spelers uit de digitale sector te vinden.

De andere grote start-uppool in Wallonië is de provincie Luik (29%). De Vurige Stede doet almaar meer moeite om start-ups aan te trekken en op weg te helpen. De accelerator LeanSquare is niet meer uit de streek weg te denken.

LeanSquare investeerde al in 34 projecten, onder meer in Bloomlife, Opp, Musimap, Preesale en Made and More. Eveneens in het Luikse, in Seraing, vinden we het ecosysteem The Faktory. De door Pierre Lhoest (EVS) opgerichte structuur omkadert onder meer Abrakam, AirboxLab, Fleye en ePeas en verkocht afgelopen zomer nog Riiot Labs.

En dan is er nog VentureLab, een structuur die bedoeld is om Luikse studenten aan te moedigen een start-up op te richten en waaruit onder meer Letsgocity, 4Senses en Hytchers zijn gegroeid.

Sectoren

Doorgaans lopen de start-ups die het grote publiek als doelgroep hebben het meest in de kijker. In Wallonië heeft echter 65 procent van de start-ups andere bedrijven als klant. Wat een goede zaak lijkt en André Blavier, manager van Digital Wallonia en expert bij het Agence du numérique, volgend commentaar ontlokt:

“Velen dromen van ondernemingen zoals Facebook of Spotify, maar eigenlijk vallen in de bedrijvenmarkt goede zaken te doen.”

Vaak blijkt dat segment ook minder risicovol. Bedrijven zijn doorgaans bereid langlopende contracten aan te gaan en geld op tafel te leggen. Consumenten zijn vaak wispelturiger, ze zijn tuk op gratis of goedkope producten en leggen zich niet graag vast in abonnementsformules.

Volgens de barometer van Digital Wallonia is een aanzienlijk aantal start-ups actief in de gezondheidssector. Wellicht omdat Wallonië uitblinkt door zijn expertise en zijn innovatiecapaciteit in biotechnologie en biowetenschappen.

Niet minder dan een veertigtal jonge bedrijfjes focust op e-health, vooral dan software en digitale medische tools. Daarna komt alles wat met handel te maken heeft, zoals systemen voor managementanalyse en -ondersteuning.

Met games en financiën zouden twintig vernieuwende start-ups uit Wallonië bezig zijn. In absolute cijfers mag dat dan al niet veel lijken, toch beklemtoont Thibaut Claes, de auteur van de barometer voor Startups.be, dat het gaat om bijna 10 procent van het aantal starters. “Niet te verwaarlozen”, zegt hij.

Financiering

De eerste barometer van Digital Wallonia heeft zich niet verdiept in de financiën van de 300 digitale start-ups die erin worden genoemd. We kunnen dus niet achterhalen hoeveel omzet die vernieuwende ondernemingen genereren. We weten evenmin hoeveel er zwarte cijfers schrijven.

De barometer analyseert wél hoe de Waalse start-ups worden gefinancierd. De studie baseert zich daarvoor op een kwantitatieve enquête bij 73 start-ups. 78 procent daarvan heeft minder dan 500.000 euro kapitaal. 25 procent van de oprichters heeft nooit een beroep gedaan op externe financiering.

28 procent zegt een beroep te hebben gedaan op overheidsgeld, meestal in samenwerking met private partners.

“Het idee dat haast al die bedrijven overheidssteun krijgen, klopt dus niet”, zegt Thibaut Claes. “Een derde van de start-ups met een private investeerder heeft geen beroep gedaan op overheidsgeld.” Twee derde heeft dat natuurlijk wél gedaan.

Hét grote probleem blijft volgens André Blavier geld vinden in de privésector. In Wallonië blijkt het nog altijd moeilijk businessangels en private investeerders warm te maken voor start-ups.

“Volgens de starters ontbreekt het onze regio nog aan digitale maturiteit en zijn niet veel investeerders te vinden die in staat zijn de dossiers correct te analyseren en jonge bedrijfjes de vereiste expertise aan te reiken”, besluit Thibaut Claes.