‘Voor onze handelaars is Black Friday een symbolische catch 22’

We kunnen geen sociaal mediakanaal openen of we maken kans op een gigantische Black Friday-korting. Voor wie het toch gemist heeft, volgt snel Cyber Monday. Het zijn overgewaaide kortingsevenementen die aan populariteit winnen en zelfs uitbreiden. Kortingen beperken zich niet meer tot één dag, maar zijn er gedurende de volledige Black Friday Week. Toch blijft het vooral een digitale kermis. In de winkelstraten en dorpskernen zien we immers weinig animo.

In de Verenigde Staten vormt Black Friday een trigger om de overgebleven stock na Thanksgiving te verkopen, vergelijkbaar met de koopjesperiode na de eindejaarsfeesten. Bij ons is er – vooralsnog – geen overgebleven voorraad en heeft een afprijzing voor handelaars weinig nut. Toch bevinden zij zich in een moeilijk parket. Black Friday afblokken, drijft de consument dichter bij de grote e-commercespelers en internationale ketens. Korting toekennen, zet de krappe marges verder onder druk. Ook voor hen zijn de stijgende prijzen voor energie, huur en arbeid vandaag een grote uitdaging. Kunnen we deze catch 22 doorbreken? En vooral hoe?    

We leven in een digitaal en geconnecteerde wereld en hoeven ons dus geen illusies te maken. De druk om mee te stappen in het Black Friday-verhaal zal aanhouden, tenzij de consument er anders over beslist. Hiervoor moeten ze zich bewust worden van de meerwaarde van het fysiek, lokaal en nabij handelsapparaat. Tijdens de coronacrisis kregen we al een voorsmaakje van een doodse samenleving met neergelaten rolluiken en gedoofde etalagespots. Maar de impact van onze handelaars gaat verder dan de economische of visuele component.

‘The only thing you can’t do online is meet and eat’. Onze handelaars hebben in de samenleving een sociale en inclusieve sleutelrol. Gevoelens van eenzaamheid zijn volgens de wereldgezondheidsorganisatie een bedreiging voor de volksgezondheid. Het handelsapparaat is op zijn beurt een doeltreffend medicijn voor die maatschappelijke uitdaging. De handelaars vormen niet alleen een bron van dagelijks contact, maar ze zijn ook de eersten om lokale verenigingen financieel te ondersteunen. Door de nabijheid bevorderen ze eveneens de zelfredzaamheid van kwetsbare inwoners. De consument moet dus verder durven te kijken dan de kortingsgekte.

Ongetwijfeld kunnen handelaars consumenten met deze USP (unique selling proposition) overtuigen. Meer nog. Van de bedreigende Black Friday kunnen ze een opportuniteit maken. Een mooi voorbeeld zien we vandaag in Brussel en Mechelen. Daar verenigen handelaars zich in een Local Friday. Geen grote kortingen maar wel extra sfeer, beleving en gezelligheid. Iets waaraan ook onze lokale besturen prioriteit moeten geven. Steden en gemeenten kunnen in het straatbeeld extra beleving creëren door onder andere in te zetten op sfeervolle verlichting en themagerichte versiering. Ook sinterklaasacties of eindejaarscampagnes met bekende winkeliers in de hoofdrol beklemtonen de meerwaarde van het handelsapparaat.  

Uiteraard is de strijd tussen groot en klein, tussen digitaal en fysiek, een voortdurende krachtmeting. Maar in de huidige Black Friday-periode bereikt ze een symbolisch hoogtepunt. De prijsverschillen lopen hoger op, maar we hebben in deze periode ook meer nood aan gezelligheid, sfeer en beleving. Dat is iets wat vooral lokale en fysieke handelaars kunnen aanbieden. Een hefboom om deze cath 22 te doorbreken.