Vijf inzichten om beter met generatie Z om te gaan: ‘Bedrijven zijn de nieuwe universiteiten’

Generatie Z, de jongeren geboren tussen 1997 en 2010, stroomt volop door naar de werkvloer. Eliza Filby, een Britse expert in generatieverschillen, legt uit hoe bedrijven die generatie beter kunnen begrijpen.

1 Werk is vloeibaar

Gemiddeld zullen gen Z’ers zeventien werkgevers en vijf carrières hebben, stelt Eliza Filby. “Mijn moeder werkte voor hetzelfde bedrijf van haar 16de tot haar 65ste, terwijl ik al drie carrières heb gehad voor mijn veertigste”, zegt Filby, die eerst voor de universiteit werkte, dan voor enkele grote banken en nu zelfstandig is. Ze was vorige week even in het land op uitnodiging van de Brusselse internationale ideeënhub Full Circle. “Jongeren zien werk als iets vloeibaars dat erbij hoort en dat moet worden aangepast aan waar ze wonen of aan hun levensfase. Ook de snelheid waarmee technologie zich ontwikkelt, draagt bij tot die zeventien banen, omdat mensen sneller hun vaardigheden moeten bijspijkeren. De succesvolle bedrijven zullen mensen de kans geven in het bedrijf te veranderen van baan of carrière en zichzelf bij te scholen.”

2 Mentaal en fysiek welzijn

Mentaal welzijn is even belangrijk als fysieke gezondheid. “Deze generatie is zich heel erg bewust van het gevaar van burn-outs, overwerken, de vele levenskeuzes en sociale media”, zegt Filby. “De evolutie van een samenleving waarin fysieke gezondheid centraal stond naar een waarin mentaal welzijn even belangrijk wordt, is het toppunt van een totaal andere manier van opvoeden. Ouders vragen hun kinderen hoe ze zich voelen en leven veel meer met hen mee.”

Het onderwijs geeft generatie Z wel meer stress en onrust, omdat dat steeds bepalender is voor succes, aldus Filby. “Je toekomst hangt als het ware af van bepaalde examens. Er heerst een cultuur waar je in het water wordt gegooid en maar moet zien of je kunt zwemmen.”

“Generatie Z is opgegroeid met sociale media. Pesten hield niet op aan de schoolpoort, maar ging online door”, zegt ze. “Daar kwam de coronapandemie bovenop. Geen wonder dat je een generatie krijgt die evenveel belang hecht aan mentaal als aan fysiek welzijn. Managers moeten hun kwetsbaarheid tonen en een cultuur creëren waarin mensen een eerlijk antwoord durven te geven op de vraag: is alles oké met jou?”

3 Diepe kloof tussen generaties

De kloof tussen de generaties op het werk is veel dieper dan de meeste mensen denken, zegt Eliza Filby. “Leeftijd is een van de puzzelstukjes van onze identiteit, maar het wordt vaak niet naar waarde geschat. De meeste bedrijven hebben vier generaties op de werkvloer. Je ziet dat ze elkaar tegenwerken, dat er van alles misloopt in de communicatie. De technologie maakt het bovendien moeilijker om een band te creëren met iemand van een andere generatie. Vroeger kwamen jongeren het bedrijf binnen als leerlingen die leerden van de oudere en wijzere collega’s, maar nu weten zij meer over technologie dan oudere werknemers.” Ze beginnen mondiger aan een nieuwe baan, legt Filby uit. “Ze groeiden op terwijl ze online politici, diensten en merken konden bekritiseren. Ze hebben een stem en ze willen die gebruiken.”

De generatie-expert geeft enkele tips om daarmee om te gaan. “Ik ken bedrijven die schaduwbestuursraden met jongeren hebben. Ik ben ook een grote fan van reverse mentoring“(jongeren zijn de mentor van ouderen, nvdr).

4 Programmeren is de nieuwe taal

“In een kenniseconomie die gelijke tred wil houden met de evolutie van artificiële intelligentie, moet je de vaardigheden van je werknemers voortdurend bijschaven. Eén diploma aan het begin van onze carrière heeft niet veel zin meer”, zegt Filby.

“Er is een nieuwe taal van de zakenwereld en het is niet Engels, maar programmeren. Een deel van de werkende bevolking zal vervreemden als je hen niet de optie biedt om dat te leren. Vergeet universiteiten. Zij vinden niet dat de vaardigheden van mensen moeten verbreden voor de arbeidsmarkt. Bedrijven moeten erkennen dat ze de nieuwe universiteiten zijn.”

5 Hypocrisie wordt doorprikt

Eliza Filby juicht toe dat steeds meer bedrijven hun verantwoordelijkheid opnemen om de klimaatverandering te beperken en inzetten op diversiteit en privacy. Maar het is geen goed idee om jongeren te misleiden. “Je engagement moet echt zijn, anders zullen jongeren je aan de schandpaal nagelen. Ze kunnen hypocrisie ruiken. Gen Z heeft een gezonde dosis scepsis en dat is fantastisch”, zegt Filby. “Daarom is Greta Thunberg zo belangrijk. De manier waarop ze Andrew Tate op zijn plaats zette, oh my god.” Filby verwijst naar een tweet van de Zweedse klimaatactiviste – even googelen en u vindt hem. In een paar woorden doorprikte ze het machismo van de Britse kickboxer-ondernemer, nadat hij haar had geprovoceerd. “Een zeker cynisme is heel gezond.”