‘Vermijd angst en irrationaliteit bij de terugkeer naar kantoor’

In de fase waarin we afstappen van in hoofdzaak thuiswerken en ons fysiek opnieuw naar de werkplek begeven, moeten we een beroep doen op de gedeelde verantwoordelijkheid van de bedrijven, de leidinggevenden en de medewerkers. Pascal Meyns, veiligheidsmanager bij de hr-dienstverlener Randstad Group, pleit voor het verwerpen van angst en irrationaliteit in de exitstrategie.

Toen we in maart 2020 geconfronteerd werden met een onbekend virus, koos onze organisatie met meer dan 8000 medewerkers en 400 locaties van dag één voor een stabiel beleid: geen jojo, geen overdrijvingen. Nu we terugblikken, kunnen we stellen dat we de golven relatief goed en zonder paniek te veroorzaken hebben doorstaan. We hebben tot op vandaag ook geen clusters of ernstige opstoten van besmettingen gekend. Dankzij onze eenvoud reden en rijden we een heel goed parcours. Bij de exitstrategie zullen we hetzelfde. De basislijn zal bestaan uit eenvoud, standvastigheid en afwezigheid van paniek of angst. Dat laatste is extreem belangrijk.

Angst voor onveiligheid leidt tot irrationele maatregelen

In de samenleving was angst voor het onbekende de rode draad. Angst werkt verslavend. Angst voor onveiligheid leidt tot een opbod van almaar meer draconische en irrationele maatregelen. Dat veroorzaakt zeer ongewenste neveneffecten en een negatieve spiraal.

Angst groeit vooral als we geen controle over de situatie hebben, of als we het gevoel krijgen geconfronteerd te zijn met een dodelijk risico. Met de vergevorderde vaccinatiecampagne is het dodelijke risico aangepakt. Wij gaven onze mensen de indruk dat ze controle over de situatie hadden door hen hun eigen bijdrage te laten leveren met zaken als maskers en handgel. Omdat we weten dat angst de neiging heeft zelfvoedend te zijn, is het nu erg belangrijk dat we de angst zelf wegnemen.

Vorige week had ik een routine-afspraak in een ziekenhuis. Bij het onthaal zat de medewerkster achter plexi. Niets meer, niets minder. En dat was oké. Op veel andere plaatsen, waar de risico’s en de kennis van zaken over het virus kleiner zijn dan in een ziekenhuis, startte het ook zo in maart 2020. Maar daar werkt men aan het onthaal nu met een masker, achter plexi, met gesloten deuren en vraagt men anderhalve meter van het plexi te houden. Een opbod van draconische maatregelen dus. Angst doet wat met mensen.

Preventie is ook het niet-nemen van extra maatregelen

Daarom dit warme pleidooi voor het verwerpen van angst en irrationaliteit in de exitstrategie. Back to basics, back to normal. Dat moet de rode draad worden. Communiceer positief. Vermijd te communiceren over gevaren en risico’s. Ga daarentegen uitgebreid in op kansen en mogelijkheden. Drink een koffie met je collega en praat bij. Er is immers veel om over te praten.

Neem als bedrijf onzichtbare, collectieve maatregelen die een reële bescherming bieden. Vermijd de spectaculaire, beperkende maatregelen. Op het eerste gezicht is het dragen van mondmaskers een signaal dat je het virus ernstig neemt en dat iedereen zijn steentje kan bijdragen. Op zich is dat een goed initiatief. Maar het is bijvoorbeeld ondergeschikt aan de collectieve, onzichtbare maatregel om een goede ventilatie te hebben.

In de voorbije fasen was het nodig om de duidelijke, zichtbare maatregelen prioriteit te geven. Dat gaf een gevoel van controle. Nu is het belangrijker om vertrouwen te creëren tussen de medewerkers onderling, en vooral de angst af te bouwen. Het volledige gezicht van jouw collega zien is dan niet onbelangrijk. De reële bestrijding van de pandemie zetten we verder, met het accent op de ventilatie, de oproep zich te laten vaccineren,… Natuurlijk met ruimte voor de individuele medewerker die nog steeds zijn masker wil dragen in een goed geventileerde ruimte.

Blijf ook stabiel in je aanpak. Preventie is soms ook het niet-nemen van extra maatregelen. Het niet-meegaan in neerwaartse spiralen, maar volop inzetten op rustige standvastigheid. Samengevat: denk collectief, denk discreet en communiceer positief. Meer moet dat meestal niet zijn. Alle andere zaken zetten we pas in als het echt niet anders kan. Al was het maar om de maatschappelijke kostprijs van fobieën laag te houden. Want een waterval aan fobieën is mijn angst voor de toekomst.