Uw geduld verliezen mag: waarom woede-uitingen op de werkvloer efficiënt kunnen zijn

Zolang ze niet over de schreef gaan.

Bewustmakingsdagen zijn bedacht om mensen te herinneren aan belangrijke doelen en gewenst gedrag. Zo heb je in februari de Internationale Dag van Menselijke Broederschap, de Werelddag van de Sociale Rechtvaardigheid en de Werelddag van de Peulvrucht. De Internationale Dag van het Geluk valt in maart. Op Wereld Vriendelijkheidsdag moet je tot november wachten. Woede is te verwerpelijk om met een speciale dag te vieren. In het Verenigd Koninkrijk is er de Anger Awareness Week, maar de nadruk ligt op het beheersen van een slecht humeur en niet op het toegeven eraan.

Maar woede is dubbelzinniger dan het lijkt. De destructieve kant is duidelijk. Woedende mensen zijn niet leuk om mee samen te werken, en nog minder om voor te werken. Een kortaangebonden baas boezemt zijn werknemers angst in en ontmoedigt hen om hun mond open te doen.

Woede kan ook leiden tot slechte prestaties. Iedereen die wel eens boos is geweest door een botte e-mail of onbeschofte collega, weet dat elk restje cognitief vermogen in zulke omstandigheden wordt gebruikt om verwoestende vernederingen te bedenken waarvan de dader nooit meer zal herstellen.

Experiment

In een artikel over de effecten van onbeleefdheid op medisch personeel beschrijft Arieh Riskin van het Bnai Zion Medisch Centrum in Haifa een experiment waarbij teams van artsen en verpleegkundigen een baby-oefenpop behandelden.

Aan de teams werd iemand toegevoegd die werd aangekondigd als een expert uit de Verenigde Staten. In sommige groepen gaf hij neutraal commentaar, in andere groepen maakte hij ongevraagd kleinerende opmerkingen over de kwaliteit van de medische zorg in Israël. De teams die de grove opmerkingen moesten verduren, presteerden beduidend slechter.

Uitpuilende ogen

De hele tijd boos zijn is een slechte zaak, maar de hele tijd enorm tevreden zijn evenzeer. Professor Jeffrey Pfeffer, die aan Stanford University een cursus geeft over het verwerven van macht, stelt dat het uiten van boosheid een belangrijke vaardigheid is voor mensen die hoog op de bedrijfsladder willen opklimmen. Het wordt geassocieerd met besluitvaardigheid en competentie – hoewel boze vrouwen, anders dan boze mannen, veeleer negatieve emoties oproepen.

Boosheid kan een stimulerend effect hebben. Barry Staw van de Universiteit van Californië in Berkeley bestudeerde de teambesprekingen van Amerikaanse basketbalcoaches tijdens de rust. Daaruit bleek dat uitingen van negatieve emoties als boosheid en teleurstelling tot op zekere hoogte leidden tot betere resultaten in de tweede helft. Wanneer de coaches zo driftig tekeergingen dat hun ogen uitpuilden, begon hun gedrag het tegenovergestelde effect te hebben.

Uit een artikel van Hajo Adam van Rice University en Jeanne Brett van Northwestern University bleek dat naarmate mensen bozer worden tijdens onderhandelingen, ze vaak meer toegevingen afdwingen. Maar te boos worden, werd gezien als ongepast. En hoewel het tonen van boosheid kan werken in eenmalige onderhandelingen, zet het ook aan om later wraak te nemen.

Om effectief te zijn op de werkvloer, moet het uiten van negatieve gevoelens zorgvuldig worden afgewogen. Dat betekent dat cholerische mensen manieren moeten vinden om zich te beheersen, maar ook dat gelijkmoedige mensen moeten leren af en toe uit hun krammen te schieten. Als er ruimte op de kalender is voor Internationale Jazzdag, dan is er zeker iets te zeggen voor Werelddag voor Verstandige Woede-uitingen.