‘Uitgesteld betalen: wat is het addertje onder het gras?’

‘Hoewel uitgesteld betalen een welgekomen financiële flexibiliteit biedt voor velen, heeft het ook een keerzijde. Recent onderzoek toonde aan dat consumenten voor een bedrag kopen dat drie keer hoger ligt wanneer ze een beroep kunnen doen op renteloze betaaldiensten.’ Dat zegt Pedro Matthynssens, CEO van Vanbreda Risk & Benefits en voormalig managing director en partner van Boston Consulting Group.

Onlineshoppen is op vele vlakken een verademing, zeker voor kledij. Geen overvolle winkelstraten of aanschuiven aan de pashokjes. Enkele maanden geleden kocht ik in enkele klikken een nieuw pak van een Engels merk. Ik betaalde met mijn Mastercard. De digitale winkel ging meteen aan de slag om mijn pakket voor te bereiden. Een dag later ontving ik een mailtje dat mijn bestelling verzonden was en mijn pakket twee dagen later al aan huis zou worden geleverd. Geef toe, gemakkelijker en aangenamer dan dat wordt het niet, toch?

Helaas. Mijn enthousiasme was van korte duur bij het openen van mijn bestelling. Het vest was veel te groot – ik paste er twee keer in. Ik bestudeerde de website van het merk nog eens en ontdekte een conversietabel om Engelse maten om te zetten naar Europese maten. Omdat ik doorgaans maat 48 heb, had ik per vergissing een Engelse 48 besteld die overeenkomt met een Europese 58. Zucht, niets aan te doen. De bestelling dan maar terugsturen. Uitzoeken hoe ik het pakket op de juiste wijze terug moest zenden, hoe ik mijn geld terug zou krijgen en de betaling zou ontvangen? Dat bleek heel wat minder vanzelfsprekend dan de paar klikken die nodig waren om mijn bestelling te plaatsen. Het heeft nog enkele weken geduurd voor het geld weer op mijn bankrekening stond.

Om die miserie te vermijden en de klantbeleving te verbeteren, hebben onlinebetalingsplatformen als Klarna en PayPal jaren geleden al de ‘koop nu, betaal later’-service ontwikkeld. Daarmee kan een consument een online-aankoop doen, maar betaalt hij die pas wanneer hij de aankoop heeft ontvangen en goedgekeurd. Het betaalbedrijf schiet het geld van de consument voor, betaalt de handelaar en geeft de consument op die manier een renteloos krediet gedurende een korte afgesproken periode. Begin vorig jaar bleken al een half miljoen Belgen daarvan gebruik te maken. Het verdienmodel achter de service is dat de handelaars niet alleen een vergoeding betalen aan de betaalbedrijven om hen toegang te geven tot een groter cliënteel, maar ook voor het bufferen van het kredietrisico in hun plaats. Als de consument het krediet – dat hem niets kost – te laat aflost, rekenen de betaaldiensten wel een vergoeding aan.

Wat is het addertje onder het gras? We leven in bijzonder dure tijden waarin sommigen hun rekeningen moeilijk of niet kunnen betalen, zeker aan het einde van de maand. Dat verlies aan koopkracht leidt tot een groeiend succes van de ‘koop nu, betaal later’-diensten. In de Verenigde Staten worden ze zelfs al aangeboden voor gezondheidszorgen. Onlangs kondigde Apple aan ook in die business te stappen via de Apple Pay-dienst. Een aankoop met Apple Pay kan in vier keer worden betaald, gespreid over een periode van zes weken, zonder rente. Dat betekent dat de 900 miljoen iPhone-gebruikers in de wereld toegang krijgen tot renteloos krediet bij online-aankopen, maar ook bij het contactloos betalen met hun iPhone. Een gamechanger.

Hoewel die alternatieve manier van kapitaalaflossing zorgt voor een welgekomen financiële flexibiliteit voor velen, heeft het ook een keerzijde. Recent onderzoek in Californië toonde aan dat consumenten voor een bedrag kopen dat drie keer hoger ligt wanneer ze een beroep kunnen doen op renteloze betaaldiensten. Opvallend is ook dat ongeveer de helft van die consumenten minstens één afbetaling van de renteloze lening mist, waardoor ze aan het einde van de rit toch een vergoeding moeten betalen.

Op de webpagina van Apple over Ethiek en Compliance spreekt CEO Tim Cook de interessante woorden: “Wij doen het juiste, zelfs als het niet makkelijk is.” Of dat ook geldt voor het meest recente aanbod van Apple zal nog moeten blijken. Ik heb een flauw vermoeden dat een appeltje voor de dorst aantrekkelijker is dan een appeltje na de dorst.