‘Studenten kunnen nog meer proeven van het bedrijfsleven’

Dit jaar studeren de eerste studenten af die de vernieuwde graduaatsopleidingen gevolgd hebben. Die arbeidsmarktgerichte opleidingen zijn de eerste tests om leren op de werkvloer in het hoger onderwijs van de grond te krijgen. Ze vullen een leemte tussen het middelbaar onderwijs en de bachelor- en masteropleidingen.

De diploma’s zijn in Vlaanderen onderverdeeld in categorieën. Een diploma middelbaar onderwijs is bijvoorbeeld een diploma van niveau 4. Het hoogste, het doctoraat, is niveau 8. De master en de bachelor zijn niveau 7 en 6. Het vijfde niveau, tussen het middelbaar en de bachelor, was nog onderontwikkeld.

“Voor een hoop mensen is een professionele bachelor aan de hogeschool net iets te moeilijk als instap in het hoger onderwijs”, zegt Mieke Valcke van de SERV, dat de Vlaamse regering ondersteunt met beleidsadvies. “Maar met enkel een diploma middelbaar onderwijs zijn sommigen heel kwetsbaar op de arbeidsmarkt, waar veel functies toch net iets meer scholing vergen. Daarom is ervoor gekozen om de graduaatsopleidingen op te waarderen en ze te verhuizen van de centra voor volwassenonderwijs naar de hogescholen. We hebben toen wel geadviseerd om het laagdrempelige en arbeidsmarktgerichte karakter te behouden, en te blijven mikken op een brede groep: studenten, werkenden en werkzoekenden. Daar is rekening mee gehouden. De meeste opleidingen duren maar twee jaar en 30 procent van de tijd gaat naar werkplekleren.”

Uitgebreide stage

Dat vijfde niveau brengt het duaal leren naar het hoger onderwijs. Een belangrijke vereiste voor duaal leren is dat de helft van het curriculum bestaat uit stages of andere vormen van leren op de werkvloer. Dat bestond al in het technisch en het beroepsonderwijs. De werkgeversfederaties hopen dat dat werkplekleren of duaal leren kan doorbreken in het hoger onderwijs, om opleidingen beter te doen aansluiten op de arbeidsmarkt. Ze volgen de vernieuwde graduaatsopleidingen dan ook met argusogen.

Volgens de recentste cijfers zijn meer dan 17.000 studenten ingeschreven in die opleiding van categorie 5. Dit jaar studeren de eerste af. Bij de West-Vlaamse hogeschool Vives gaat het onder meer om studenten van de vernieuwde graduaatsopleiding marketing. Zij volgden een uitgebreide stage en moesten een paper schrijven met aanbevelingen over de commerciële aanpak van de bedrijven waar ze stage liepen. Dat waren veelal kmo’s. Een externe jury heeft vijf van die papers vorige week in de bloemetjes gezet.

“Met die opleiding kunnen de studenten nog meer proeven van het bedrijfsleven”, zegt Lieven Vandeweghe, het opleidingshoofd van Vives. “We merken dat in de vernieuwde graduaatsopleidingen meer jongeren instromen dan toen de opleidingen nog bij het volwassenenonderwijs zaten, waar het voornamelijk om avondonderwijs ging. Nu is het een dagopleiding, maar we hebben ook trajecten die we in bedrijven kunnen opzetten, om werkplekleren te kunnen combineren met een baan. Op die manier kunnen zij-instromers hun carrière een andere wending geven.”