Een plotse stijging van de Amerikaanse interbankenrente zorgde vorige week voor heel wat ongerustheid. “Dat toont dat hogere rentes voor nervositeit zorgen, maar het is niet de start van een nieuwe crisis”, zegt Koen Van de Maele, hoofdstrateeg bij Candriam.
De plotse en forse stijging van de libor-interbankenrente zorgde voor heel wat commotie. Waarom is die libor zo belangrijk?
KOEN VAN DE MAELE. “De libor-rente bepaalt de rente voor heel veel andere producten. Maar de stijging hield de markten ook bezig, omdat een stijging van de libor bij de vorige crisis een van de eerste indicatoren was dat er iets fout liep. Als het verschil tussen de rente op leningen op één dag en de rente op leningen op drie maanden oploopt, kan dat gezien worden als een teken dat de markt verwacht dat er iets fout zal gaan en dat de banken elkaar wantrouwen. Dat roept natuurlijk nare herinneringen op. De libor is zo een graadmeter voor de gezondheid van de bankensector.”
Is er een probleem bij de banken?
VAN DE MAELE. “Nee, volgens ons niet. De stijging had technische oorzaken. Ten eerste was er vorige maand voor een korte tijd geen akkoord over een verhoging van het schuldenplafond in de Verenigde Staten, waardoor die even hun schulden niet konden herfinancieren.
“Nu er wel een akkoord is, is er een inhaalbeweging aan de gang, die voor een tijdelijk hoger aanbod van schuldpapier zorgt. Ten tweede beginnen Amerikaanse bedrijven zich op te maken om cash die in het buitenland geparkeerd stond, terug te brengen naar de Verenigde Staten, waar ze nu minder belastingen moeten betalen. Dat geld was vaak in papier op korte termijn belegd, wat betekent dat er nu minder vraag is naar dat papier. En ten derde bouwt de Amerikaanse centrale bank haar balans langzaam af. Ook dat zorgt ervoor dat er minder vraag is naar obligaties met een korte looptijd.”
U maakt zich geen zorgen.
VAN DE MAELE. “Nee, eigenlijk hebben die factoren weinig met elkaar te maken. Samen zorgen ze wel voor meer aanbod en minder vraag naar kortlopende schulden, en dus stijgt de rente. Mochten er echt problemen zijn, zou ook de Europese libor of de rente op risicovolle bedrijfsobligaties stijgen. Dat zien we niet gebeuren.”
Wereldwijd is er voor 200.000 miljard dollar producten aan de libor verbonden, zoals de rente op kredietkaarten. Zijn er gevolgen voor de consument?
VAN DE MAELE. “Voor ons niet, want in Europa is de libor niet gestegen. In de VS kunnen sommige rentetarieven wel wat stijgen, maar dat is ook de bedoeling van de Federal Reserve. De Amerikaanse centrale bank plant nog minstens twee renteverhogingen dit jaar. Misschien leidt de hogere libor tot een extra stijging, maar dat zal een tijdelijk effect zijn. Macro-economisch verwacht ik geen impact.”
Deze episode toont dat de zenuwen heel gespannen staan. Een voorteken voor als de rente echt begint te stijgen?
VAN DE MAELE. “De voorbije jaren is een ongezien monetair experiment doorgevoerd. In de VS wordt dat nu als eerste afgebouwd. Dat zorgt natuurlijk voor nervositeit, maar de stijging van de libor is niet het begin van een nieuwe crisis.”
