Steve Van den Kerkhof (CEO Plopsa): ‘Ik blijf achter met een groot gevoel van onrechtvaardigheid’

Steve Van den Kerkhof haalt een beetje opgelucht adem, nu de openluchtpretparken van Plopsa opnieuw de deuren mogen openen. Al kan hij enige bitterheid over hoe het allemaal is gelopen, niet verhullen.

Covid heeft in de hele pretparkensector wonden geslagen. Hoe diep die zijn, zal snel duidelijk worden, verwacht Steve Van den Kerkhof, de topman van Plopsa. Toch heeft de coronawolk voor de Belgische marktleider ook een gouden randje. Veel investeringen waren net voor covid opgestart. Het maakt dat Plopsa zowaar een flink maatje groter uit de crisis zal komen. Al belet dat niet dat Van den Kerkhof heel wat op zijn maag heeft liggen.

Hoe kijkt u terug op de crisis?

STEVE VAN DEN KERKHOF. “Ik blijf achter met een groot gevoel van onrechtvaardigheid. De dierenparken mochten weer open in februari, wij pas in mei. Dat heeft me ontgoocheld. In landen als Nederland zijn dierentuinen, pretparken en musea dicht. Dat is een heel rechtlijnig beleid. Het heeft me pijn gedaan te zien dat in België wél een onderscheid werd gemaakt. Wij zijn een van de weinige landen waar de toeristische sector in stukken is gehakt. We hebben daar nog altijd geen enkele objectieve uitleg voor gekregen. We hebben geprobeerd via de Raad van State een gelijke behandeling te krijgen met de dierenparken. Die vond dat de financiële hoogdringendheid ontbrak bij ons. Ik vroeg aan onze advocaat of die hoogdringendheid ook ontbrak voor vakantiewoningen, die wel open mochten. Center Parcs bijvoorbeeld staat niet bepaald aan de rand van het faillissement, denk ik dan. Het antwoord was dat de raad bij vakantiewoningen niet zozeer naar die hoogdringendheid had gekeken. Tja…

“Ik hoor ook overal dat buiten organiseren niet gevaarlijk is, maar binnen wel. Dan begrijp ik niet dat indoorexposities als Tik Tak-Expo in Oostende, Expo Dino in Brussel en musea werden opengehouden of mochten worden georganiseerd. Die hebben natuurlijk bijzonder goed gedraaid. Buiten heeft men dan alles geopend, behalve wat onder de NACE-code van de pretparken valt, zoals bijvoorbeeld ook Sea Life in Blankenberge en Historium in Brugge. Wanneer die laatste vroegen wat het verschil is met de musea die wel konden openen, hoorde ik van een kabinetsmedewerker dat ze maar hun NACE-code moesten veranderen.

“Ook de onduidelijke communicatie met de overheid heeft me ontgoocheld. Wie is bevoegd voor wat, en waar moet je zijn? We zijn meermaals gebotst op de structuren van het moeilijke België. Voor de eerste lockdown hadden wij een protocol doorgestuurd naar Vlaams minister van Toerisme Zuhal Demir. Enkele dagen voor de opening vroeg federaal minister van Economie Nathalie Muylle waar onze protocollen bleven. Zij wilde pretparken graag federaal bekijken. En het is al zo moeilijk met al die regionale ministers van Toerisme.

“Wat me ook ontgoocheld heeft, is dat men ons voor subsidies gewoon op de hoop van de cafés en de restaurants heeft gegooid. België heeft er zich gemakkelijk vanaf gemaakt. De steun moet een bepaald deel van de vaste kosten dekken, maar wordt gelimiteerd tot 40.000 euro per maand per vennootschap. Voor de meeste cafés of restaurants is dat mooi, maar voor Plopsaqua, Plopsaland en Plopsa Indoor samen is 40.000 euro een peulschil. In Duitsland bijvoorbeeld is het maximumbedrag 1,5 miljoen euro per maand.”

Misschien liet uw sectorvereniging Belgoparks zich te weinig horen?

VAN DEN KERKHOF. “We hebben overleg gehad met verschillende ministers en/of hun kabinetten, maar als kleine en verdeelde sector stel je niet veel voor. Een groot deel van het lobbywerk werd gedaan door Toeristische Attracties in Vlaanderen en Attractions et Tourisme in Wallonië, waar de meeste leden van Belgoparks (Walibi, Bobbejaanland, Bellewaerde, Boudewijnpark, Plopsa De Panne, Plopsa Indoor, Plopsa Coo, Pairi Daiza en Sea Life) lid van zijn. Sommige hebben eerder voor zichzelf gekozen. Pairi Daiza heeft bijvoorbeeld specifiek lobbywerk gedaan voor de dierentuinen, niet voor de sector.”

Niet netjes?

VAN DEN KERKHOF. “Ik ben niet jaloers op Pairi Daiza omdat het vroeger open is. Ik ben teleurgesteld over het feit dat wij dicht bleven. Het is beter om op twee plaatsen pakweg 5000 bezoekers te ontvangen dan op één plaats meer dan 10.000 bezoekers. Het zou hebben geleid tot een veel grotere spreiding en veel minder risico. Mensen sturen mij spontaan foto’s van taferelen die zich afspelen in dierenparken. Dat is soms schrijnend. Daarin wil ik het goede voorbeeld geven. Dat zijn we aan de maatschappij verplicht.”

Het is een hardnekkige perceptie dat mensen samenklitten voor een attractie.

VAN DEN KERKHOF. “De protocollen die we maanden geleden met de pretparken hebben voorgesteld, zijn strenger dan de protocollen die vandaag worden toegepast in de dierenparken. Zo staat in ons protocol dat iedereen boven twaalf jaar in ons park mondmaskerplicht heeft, en kinderen vanaf zes jaar op attracties ook een mondmasker moeten dragen. Onze protocollen waren zelfs strikter dan die van de scholen. Wij hanteerden een strengere mondmaskerplicht. We hadden ook onze capaciteit teruggeschroefd tot een derde à een vierde van de normale capaciteit.”

Is er overleg met de concullega’s?

VAN DEN KERKHOF. “We hebben regelmatig contact, we hebben dezelfde verzuchtingen en trekken aan één zeel. De frustratie is heel groot in onze sector, omdat dezelfde regels niet gelden voor iedereen. De frustratie van Bellewaerde bijvoorbeeld is dat het ook dieren heeft en erkend is als dierentuin, maar toch niet eerder open mocht. De verzuchting van Sea Life in Blankenberge is dat musea wel open mochten, terwijl het zelf gesloten bleef, hoewel het geen attractie heeft staan. Of nog: de boottochten in Brugge werden verboden, bepaalde toeristische treintjes in Wallonië konden wel rijden. In beide zitten mensen bij elkaar, maar het ene is op het land, het andere op het water. Begrijpe wie begrijpen kan.”

Verwacht u dat er slachtoffers zullen vallen in de toeristische sector?

VAN DEN KERKHOF. “Bij heel veel kleine spelers staat het water niet meer aan de lippen, maar tot boven het hoofd. De meeste pretparken behoren tot grote internationale groepen. Compagnie des Alpes, de eigenaar van Walibi en Bellewaerde, en Parques Reunidos, de eigenaar van Bobbejaanland, weten maar al te goed welke steun ze hebben gekregen in welk land. Dat zal hun latere investeringsbeslissingen ongetwijfeld bepalen.”

Hoe zal het zijn na de crisis?

VAN DEN KERKHOF. “Ik hoop dat we er morgen ongeveer 1,3 tot 1,5 keer groter uitkomen. We hebben twee zware covidjaren gehad, maar we zijn verder blijven bouwen, en zelfs nooit eerder zoveel. We hebben intussen een waterpark in Landen-Hannuit en een hotel in De Panne klaar staan, en verbouwen Comics Station in Antwerpen, dat we eind 2019 hebben gekocht. We hebben onder meer ook geïnvesteerd in een achtbaan rond het thema Tomorrowland in Plopsaland De Panne. En ook in Polen bouwen we in een ongelofelijk tempo verder. Daar duwen we het gaspedaal zelfs dieper in. De enige vraag is wanneer ‘morgen’ is. Is dat 2022, of komt er nog iets onaangenaams in de vorm van een volgende golf aan?”

Wat is de financiële impact van covid?

VAN DEN KERKHOF. “In 2019 bedroeg onze omzet 75 miljoen euro, maar die is vorig jaar met 60 procent teruggevallen. Hoe groot het nettoverlies zal zijn, is nog niet duidelijk, maar het zal hoe dan ook enkele miljoenen in het rood zijn. En terwijl we voor de crisis schuldenvrij waren, bedraagt de schuldenlast nu 50 miljoen euro. Uiteraard is dat ook omdat we verder investeerden, ruim 75 miljoen. We pompten 25 miljoen euro in het hotel, 25 miljoen in het waterpark Landen-Hannuit, 5 miljoen in Comics Station en 20 miljoen in de Tomorrowland-achtbaan. Normaal hadden we die investeringen grotendeels kunnen financieren uit de eigen cashflow. Nu dus niet.”

Hebt u getwijfeld om met die investeringen door te gaan?

VAN DEN KERKHOF. “Ik heb er op een avond wel eens serieus over zitten nadenken of het wel verstandig is. Maar zoals elke pandemie zal ook deze voorbijgaan. En dit is een sector waar opnieuw heel veel plezier te beleven zal vallen. Heel veel mensen hebben behoefte aan entertainment. Bovendien verwacht ik dat steeds meer mensen al die lange vliegtuigreizen niet meer zien zitten en dichter bij huis zullen blijven. Ook daar spelen wij op in. Binnen anderhalf tot twee jaar kunnen wij in De Panne 2000 à 2250 mensen laten slapen: op de camping 1000, in het hotel 500, en dan komen er nog 75 vakantiehuisjes bij.”

Diegenen die investeren, zijn de slimsten?

VAN DEN KERKHOF. “Ja. Al speelde het ook dat ik bepaalde investeringen gewoon niet meer kon stoppen. We hadden voor covid heel veel gekocht en opgestart, dus wisten we dat het twee jaar zwaar bouwen zou worden. Als die contracten getekend zijn en de eerste steen gelegd is, kun je het niet meer zomaar afblazen. Neem het waterpark in Landen-Hannuit. De contracten met de gemeenten waren getekend. Ook de aannemers voor het hotel waren al vastgelegd, en de Tomorrowland-achtbaan was al gekocht. Nieuwe investeringsbeslissingen hebben we dus niet moeten nemen in de covidperiode.”

De crisis is dus geen nachtmerrie?

VAN DEN KERKHOF. “We hebben met Vic Swerts van Soudal en Frank Donck van 3 d Investors twee nieuwe aandeelhouders. Die zijn er net voor covid ingestapt op basis van ons businessplan. Dat zullen we nu misschien niet binnen vijf jaar kunnen realiseren, maar wel binnen zeven jaar. Dat is mijn trots. Aan covid kan ik niets doen, maar ik zal wel zorgen dat die mensen waar voor hun geld krijgen. Er is ook niets dat wordt betwijfeld. Mijn aandeelhouders zeggen zelfs voortdurend: ‘Houd je ogen en oren open.’ Als er zich ergens kansen voordoen, moeten we daar minstens van op de hoogte zijn en bekijken of we er al dan niet opspringen.”

Covid leidt mogelijk tot overnames?

VAN DEN KERKHOF. “Ik zie in onze sector parken die het heel goed doen omdat ze heel flexibel met de kosten kunnen omspringen. Maar er zijn er ook heel veel die met zo’n zware kostenstructuur zitten dat de teller heel snel naar beneden gaat. Zo denk ik dat er wel een aantal kansen op de markt komen. Alles wat gebeurt in Nederland, Duitsland en Frankrijk volgen we op de voet.”