Steeds meer oudere werknemers worden ondernemers

‘

Het product was ikzelf, mijn ervaring’

De Ieperse scheikundige Sylvain Cuvelier bouwde sinds begin jaren tachtig een carrière uit bij verscheidene farmaceutische multinationals. Hij was tussen 2006 en 2015 als verkoop- en marketingdirecteur aan de slag bij een internationale groep in medische beeldvorming. De vele fusies die Sylvain Cuvelier meemaakte, waaronder een vijandige overname, eisten hun tol. “Bij de laatste naamsverandering vroeg ik me af of ik nog wel plezier beleefde aan mijn werk. Ik werd in een administratieve functie geduwd en moest mijn contacten met klanten opgeven. Ik had geen burn-out, maar als het zo voortging, kreeg ik er misschien wel een, dacht ik.”

Cuvelier nam in 2015 ontslag en begon in 2016 als zelfstandige verkoop- en marketingadvies te geven. “Ik speelde al lang met het idee zelfstandige te worden, maar ik had geen product. Het product was ikzelf, mijn ervaring. Unizo heeft me met zijn startersproject enorm geholpen op een goede, gestructureerde manier door het kluwen te raken dat komt kijken bij het starten van een zaak.”

“Nu werk ik als freelancer voor een tiental bedrijven, niet enkel in de medische sector maar ook in de bouw en de cosmetica. Meestal rond Ieper, maar ik heb ook een klant in Rijsel. Ik was vroeger een intrapreneur, nu onderneem ik voor mezelf. Ik was bereid minder te verdienen, maar ik doe zeker niet minder dan vroeger. Dit jaar word ik zestig. Met pensioen gaan interesseert me niet.”

‘Ik had nog nooit van een businessplan gehoord’

Didier Puttemans bewerkt graag hout. Dat heeft hij 27 jaar lang gedaan met gehandicapten in een gespecialiseerd opvangcentrum. “Ik was daar terechtgekomen om er mijn burgerdienst te doen. Ik dacht er slechts anderhalf jaar te blijven”, glimlacht hij. De baan schonk hem veel voldoening, maar legde ook intens beslag op hem. In die mate zelfs dat Didier Puttemans afgleed naar een burn-out en zijn werk kwijtraakte.

Hoe begin je dan opnieuw? Een vijftigjarige meubelmaker die geen ervaring heeft met digitaal aangestuurde machines, en zelfs niet met het reilen en zeilen in een echt atelier, heeft de banen niet voor het uitkiezen. Gelukkig was er die opleiding tot snaarinstrumentenbouwer die hij als gitaarliefhebber op zaterdag had gevolgd, zeventien jaar lang. “Ik heb er altijd al van gedroomd mijn eigen gitaren te bouwen. Ik dacht dat dit misschien het moment was om de sprong te wagen”, zegt Didier Puttemans.

Met de hulp van 1819, de informatiedienst voor ondernemers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en de activiteitencoöperatie Backstage in Schaarbeek timmert hij langzaam aan zijn project. “Ik was niet bijzonder ondernemend of commercieel aangelegd”, licht hij toe. “Ik had bijvoorbeeld nog nooit van een businessplan gehoord. Ik moest een soort mentale klik maken. Vandaag vind ik het fijn zelfstandig te zijn.” Didier Puttemans, die nauwelijks iets afwist van computers, bouwt een eigen website en maakt reclamefolders.

De gesprekken met de begeleidingsstructuren hebben hem geholpen zijn ambitie bij te stellen. Voor zijn ambachtelijke gitaren zal hij wel enkele kopers vinden, maar een instrument dat gemiddeld 2000 tot 5000 euro kost, verkoop je niet elke dag. Om van zijn business te kunnen leven, herstelt en onderhoudt hij daarom ook gitaren, mandolines of ukeleles. Hij heeft daarvoor contact opgenomen met een aantal Brusselse muziekscholen. “Al is het wel de bedoeling dat ik tijd overhoud om mijn eigen gitaren te bouwen”, besluit hij. “Ik ben ervan overtuigd dat er naast de industriële fabrikanten ook ruimte is voor serieuze ambachtslieden. Wie mikt op kwaliteit, kan zich zeker in de kijker werken.”

‘Het gaat heel hard’

In maart 2016 kreeg Bénédicte Bollein een koude douche: ze werd ontslagen bij Kiprint-Moeskroen, waar ze acht jaar heeft gewerkt. “Ik was heel erg aangedaan door die beslissing”, vertelt ze. “Ik moest een opzeggingstermijn van negen maanden uitdoen. Die periode was voor niemand prettig.”

Na haar opzeggingstermijn wist ze heel goed wat ze wilde doen. Ze schreef zich in als werkzoekende en ging al de eerste dag naar de zelfstandigenorganisatie UCM om inlichtingen in te winnen over de begeleiding van zelfstandigen. “Ik wist waar ik naartoe wou, ik wilde een informaticawinkel of een copycenter openen”, licht ze toe. “Ik kende de leveranciers, aangezien ik me bij Kiprint bezighield met de bestellingen en de facturen.”

Al heel snel kwamen haar plannen haar voormalige baas ter ore. De procedure om de winkel van Kiprint in Doornik aan haar over te laten, werd opgestart, met de hulp van Sowaccess, het Waalse organisme voor de overdracht van ondernemingen. Er ging wat tijd overheen – ze moest onder meer de vereiste fondsen zien te vinden – maar sinds 7 februari, bijna twee jaar na haar ontslag, is Bénédicte Bollein officieel baas van de vestiging. “Het gaat heel hard”, zegt ze. Vanuit haar vestiging in Doornik staat ze zelfs in voor de dienstverlening aan de Brusselse klanten, geholpen door haar gewaardeerde technicus Cyril, die dankzij haar zijn baan kon houden.

‘Het vuur is er nog’

Ik had geen zin om met een sudoku achter een pot geraniums te gaan zitten”, zegt Marina Niesen. In 2015 werd de Hasseltse op haar 56ste ontslagen door Caterpillar Logistics Services, nadat het bedrijf was verkocht aan Neovia Logistics. Ze had achttien jaar voor die onderneming gewerkt. Ze voelde zich als een vis in het water in de logistieke sector en was niet van plan haar netwerk en ervaring verloren te laten gaan.

“Ik was transportaankoper voor 34 vestigingen. Ik verbleef veel in het buitenland, haalde goede resultaten en had een goed loon. Ik werd anderhalf jaar uitbetaald. Ik startte in 2016 meteen als zelfstandige in bijberoep met MN LTC (de afkorting van Marina Niesen Logistics Transport Consultancy, nvdr), terwijl ik zocht naar een nieuwe baan. Maar ik kreeg altijd dezelfde antwoorden: ik was overgekwalificeerd of er was een betere kandidaat. Ik kreeg niet eens de kans mijn kop te laten zien. Ik wilde tonen dat ik dynamisch ben en dat ik mijn werk nog graag doe. Het vuur is er nog.”

“Toen ik doorkreeg dat ik niet aan de bak zou komen, begon ik eerst transportcontracten na te kijken. Na een tijdje deed de mond-tot-mondreclame zijn werk en begonnen bedrijven me te vragen als interim-manager. Dat vind ik heel fijn. Ik pak managementuitdagingen aan als een logistiek probleem, waarbij ik probeer te zorgen dat alles van de eerste tot de laatste schakel klopt.”

“Ik gaf ook les over logistieke concepten. Alles begon goed te lopen, tot ik kanker kreeg. Ondertussen ben ik aan de beterhand. Vanaf 1 juli mag ik van de dokter weer voltijds werken. Ik werk nu onder meer voor Vengo, een opstartend bedrijf dat een transport-app heeft ontwikkeld. Doordat ik veel in het buitenland heb gewerkt, onder meer in het Midden-Oosten en Rusland, heb ik een enorm netwerk. Dat is mijn sterkte. Ik houd nog altijd van logistieke puzzels en ga met plezier werken. Zelfs nu ik kanker heb gehad, zie ik mijn 67ste niet als de eindstreep.”