Starters hebben het moeilijk in ons land

België bezit veel ondernemerstalent. Om dat talent succesvol tot ontwikkeling te brengen in een eigen bedrijf hebben starters geld, en coaching nodig. Helaas is België geen startersland, en ook de financieringsmogelijkheden zijn niet oeverloos. Startende IT-ondernemingen die hun droom in België willen waarmaken, staan voor een grote uitdaging.

Opvallend is dat heel wat Belgische ondernemers-in-spe in een eerste fase overtuigd moeten worden om hun idee ook daadwerkelijk tot ontwikkeling te brengen in een eigen bedrijf. Dat komt omdat het in ons land als starter erg moeilijk is om aan kapitaal te geraken. En dat heeft alles met de Belgische ondernemerscultuur te maken. Als het startkapitaal niet van familie en vrienden komt, komen de verdere plannen soms al in het gedrang. Het kredietverstrekkingsbeleid van de Belgische banken is een heikel punt. Daar komt bij dat bedrijven in ons land geen right to fail hebben. Na een eerste keer mislukken is een Belgische start-up afgeschreven, is de ondernemer gedemotiveerd en geraakt hij nog moeilijker aan een nieuwe lening om zich te wagen aan een nieuw verhaal.

Aan de andere kant van de oceaan is dat wel even anders. In de Verenigde Staten is “private equity”, het fenomeen waarbij private investeerders start-ups op weg helpen met geld en know-how, schering en inslag. 80 tot 90% van de fundingoperaties verloopt er op die manier. In San Francisco, de bakermat van de IT-startups, sprak ik een tijdje geleden met een aantal kapitalisten die jaarlijks een honderdtal projecten steunt. Doorgaans worden – slechts – tien daarvan een groot succes. En de falers – een woord dat de Amerikanen in Silicon Valley niet graag horen – komen na twee maanden met een nieuw initiatief. Investeerders vestigen hun vertrouwen vooral in de persoon achter het project. De redenen van het mislukken zien ze eerder als externe factoren die niet te controleren zijn.

In België staat funding op basis van private equity nog in zijn kinderschoenen. Als we niet medeplichtig willen zijn aan een braindrain, waarbij jong talent het succes over de grenzen gaat zoeken, is het stilaan tijd voor actie. Allereerst politieke actie. Want veel fiscale stimuli voor starters vanwege de overheid zijn er niet. Nochtans zijn jonge ondernemers de motor van onze economie.

Daarnaast is er ook een mentaliteitswijziging in de ondernemerscultuur nodig. Een doorgedreven implementatie van private equity zal starters minder afhankelijk maken van banken en de financiering van startende bedrijven vlotter doen verlopen.
Bovendien, en dat is misschien nog het belangrijkste, brengen investeerders via private equity ook hun expertise, know-how en netwerk in in de start-up. Ze treden op als mentor. Want goede ideeën en technologische kennis hebben ze vaak in overvloed, maar hoe ze dat idee het best positioneren in de markt, daar hebben veel jonge ondernemers weinig kaas van gegeten.

Nochtans begint alles met een degelijk en tot in het detail uitgewerkt businessplan, dat nagaat of er wel een markt is voor het product of de dienst. Maar ook een reële kostprijsberekening en eventuele rampscenario’s worden in dat plan opgenomen.

Veel jonge starters zijn zich ook niet onmiddellijk bewust van de neveneffecten van hun plannen. Fiscale onzekerheid, geen vast inkomen en een gezonde work/life balance zijn zaken die ze al eens over het hoofd zien. Voor veel starters die zich gepassioneerd in een verhaal storten, is geld verdienen niet prioritair. Ook daarom hebben ze nood aan een vangnet, aan advies en coaching.

Vlaanderen heeft wel degelijk mooie initiatieven die start-ups ondersteunen. Business Angel Network Vlaanderen en het Bryo-project zijn er daar slechts twee van. Maar om de attitude ten aanzien van starters in ons land te veranderen, is er meer nodig.
Het onderwerp leeft. Steeds vaker word ik aangesproken op de hashtag die ik de laatste tijd regelmatig gebruik, #goforstarters.

Maar ons land heeft nog een lange weg af te leggen om het klimaat voor jonge starters te optimaliseren. Daarvoor zal heel wat lobbywerk nodig zijn, de financieringsmogelijkheden moeten uitgebreider, de fiscale maatregelen gunstiger. Om talent hier te houden, moet ons land jonge starters het totaalpakket kunnen aanbieden.