Slimme lamp van Belgische scale-up Nobi roept hulp in als ouderen vallen

De Belgische scale-up Nobi lonkt naar het buitenland met zijn intelligente lamp. “Onze missie is ouderen te helpen zo lang mogelijk onafhankelijk, veilig en gelukkig te leven waar ze dat zelf willen.”

Vanuit het nieuwe kantoor in Wenen schetst medeoprichter Roeland Pelgrims de context voor de oprichting van Nobi. “De vergrijzing zet in een sneltempo door. Tegen 2040 zal een kwart van de Europese bevolking ouder zijn dan 65 jaar. Het aantal tachtigplussers zal tegen 2060 meer dan verdubbeld zijn”, zegt hij. “Er zullen dus almaar meer valincidenten zijn, thuis en in de woon-zorgcentra. Het zorgsysteem kreunt nu al onder de zware financiële druk en het acute tekort aan personeel. Dankzij de Nobi-lamp kan het personeel zich minder bezighouden met controlerondes en administratie, en meer tijd en energie investeren in kwalitatieve zorg. Onze missie is ouderen te helpen zo lang mogelijk onafhankelijk, veilig en gelukkig te leven waar ze dat zelf willen. Dat kan thuis zijn, of in een assistentiewoning of in een woon-zorgcentrum.”

Een team van mensen met ervaring in domotica en intramurale zorg richtte Nobi in 2018 op. “We wilden geen invasieve technologie, dus bij voorkeur geen toestellen die de mensen op zich moeten dragen, de zogenoemde wearables. Het mocht ook niet herkenbaar zijn als medisch of monitoringtoestel, het moest een dagelijks voorwerp zijn”, zegt Pelgrims. Het idee van de lamp kwam van medeoprichter Bert De Haes. “Een van de grootste uitdagingen bij technologieontwikkeling is bijna altijd miniaturisatie”, legt Pelgims uit. “Dat de lamp vrij groot is, speelt in ons voordeel. In onze intelligente lamp, die we aan het plafond schroeven, zit veel technologie. Niet alleen sensoren en microfoons, maar ook monitoring van de luchtkwaliteit, en brand- en inbraakdetectie.” Dankzij het uitgebreide sensorsysteem en artificiële intelligentie detecteert de Nobi-lamp wanneer een bewoner valt en belt ze het zorgpersoneel of de naasten voor hulp.

Lees verder onder de video (reportage Kanaal Z)

Tijd is leven

De afgelopen twee maanden installeerde Nobi dertig lampen in zorgondernemingen. Die detecteerden een veertigtal vallen. Telkens was het zorgpersoneel binnen de drie à vier minuten ter plaatse om hulp te bieden. Bij zware valincidenten telt elke minuut. Ongeveer 20 procent van de ouderen die op spoed terechtkomt na een val, lag meer dan een uur op de grond. De helft van hen overlijdt binnen de zes maanden na de val. “Dat zijn onthutsende cijfers”, zegt Roeland Pelgrims. “Het vallen zelf is meestal niet het grootste probleem, wel dat mensen daarna blijven liggen. Dat resulteert in interne bloedingen, onderkoeling en orgaanfalen. Hoe sneller het slachtoffer geholpen wordt, hoe meer levenstijd gewonnen wordt.”

De komende jaren wil Nobi evolueren naar een techbedrijf dat een gamma producten en diensten aanbiedt. Behalve valpreventie en -detectie is Nobi van plan ook gedragspatronen, slaapkwaliteit, bloeddruk, zuurstofsaturatie en andere medische parameters te monitoren. Nobi haalde daarvoor meer dan 13 miljoen euro op – naar Belgische normen een hoog bedrag – en gebruikt dat voor zijn internationale expansie en een redesign van de lamp. “2 à 3 miljoen ophalen in België is een haalbare kaart”, zegt Roeland Pelgrims. “Mikken op 13 miljoen euro maakt het een stuk uitdagender. Naarmate we merkten dat de internationale appetijt voor Nobi groter was dan we hadden ingeschat of gehoopt, hebben we samen met de investeerders de doelstelling van de kapitaalronde opgetrokken.”

Internationaal netwerk

In de kapitaalronde stappen LSP Health Economics Fund, LSP Dementia Fund, BNP Paribas Fortis Private Equity en de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV, naast de bestaande aandeelhouders. Volgens Pelgrims is het de ideale cocktail van investeerders om de internationale uitdaging aan te gaan. “Met Rudy Dekeyser en Philip Scheltens hebben we twee gespecialiseerde bestuurders, die als managing directors van de twee fondsen LSP vertegenwoordigen in het bestuur. Zij hebben veel internationaal gewicht en een netwerk dat ons veel kan bijbrengen. BNP Paribas Fortis Private Equity is een van de grootste zorgfinanciers van Europa met Franse roots, terwijl we met PMV de bevestiging van onze lokale verankering hebben.”

De internationale expansie is volop aan de gang. Vorig jaar startte Nobi zijn eerste buitenlandse kantoor in Wenen op, samen met Thomas Morgl, de CEO van Silver Living, een van de grootste operatoren van assistentiewoningen in Oostenrijk. Daarna volgden Eindhoven en New York. Dat Nobi in zo veel landen tegelijk begint, betekent dat de groeiambitie stevig is. “Dit jaar willen we tweeduizend Nobi-lampen geïnstalleerd krijgen.” De grootste uitdaging wordt de sterk gereguleerde sector. “En de regelgeving is in elk land verschillend. Dat is typisch voor de zorg.”

De internationale ambitie is ook belangrijk om schaal en volume te bereiken. Nobi investeert het kapitaal ook in een redesign van zijn lampen. “Zoals bij elke eerste generatie producten is het de uitdaging er daarna goedkopere componenten in te verwerken, het design van de lamp te optimaliseren en die nog meer af te stemmen op ideale productieprocessen, zonder dat de functies daaronder lijden. Ondanks de stijgende grondstoffenprijzen streven we ernaar een goedkopere lamp te maken, zodat we zo veel mogelijk ouderen kunnen helpen.” Het herontwerp zal vooral aan de binnenkant gebeuren, onder de motorkap. “We willen onder meer de computerkracht en de sensoren reviseren. Aan de buitenkant veranderen we niets.” Het strakke design van Nobi werd vorig jaar nog gelauwerd met twee Henry Van de Velde-awards en een German Design-award.

Nobi produceert alles in Vlaanderen. “Zeker in de vroege fases van de ontwikkeling is het cruciaal het ontwikkelings- en het productieteam dicht bij elkaar te hebben. De componenten die we assembleren, kopen we wereldwijd in, waar we ze maar kunnen vinden.”

De grondstoffenschaarste speelt ook Nobi parten. Roeland Pelgrims hoopt vanaf het derde kwartaal een stabilisering te zien. “Elke Nobi-lamp is al drie keer verkocht voor ze van de band rolt. Het componententekort remt onze groei. We beperken een deel van het risico door meer voorraad in te slaan. De drang naar just in time delivery is vervangen door productiezekerheid. Met onze steile groeicurve is de werkkapitaalfinanciering bij zo’n defensieve strategie wel stevig. Ook daarom zijn we blij met onze investeerders. We zullen een deel bancaire hulp nodig hebben om door die storm te raken. Als dit probleem structureel wordt, betekent dat wel dat de prijzen stijgen. En dan wordt het uitdagend, omdat het toch onze droom is onze slimme lamp bereikbaar te maken voor iedereen.”