SAP eist 550 miljoen euro van AB InBev

Het softwarebedrijf SAP America eist een schadevergoeding van meer dan 600 miljoen dollar (550 miljoen euro) van het AB InBev-filiaal Anheuser-Busch. Dat blijkt uit het jaarverslag van AB InBev bij de Amerikaanse beursautoriteiten.

SAP beweert dat Anheuser-Busch zijn systemen en gegevens “direct en indirect” gebruikte zonder gepaste licenties en dat het daardoor te weinig geld kreeg van de Amerikaanse marktleider. Het eist een herziening van de licentieovereenkomst en een schadevergoeding van – volgens de melding van AB InBev – “potentieel meer dan 600 miljoen dollar” (ongeveer 550 miljoen euro). De zaak is in arbitrage bij de Commercial Arbitration Rules of the American Arbitration Association. SAP wou geen commentaar geven over de zaak.

Opmerkelijk is de datum waarop SAP America de arbitragezaak is begonnen: 21 februari 2017. Vijf dagen voordien had SAP voor een Londense rechtbank een licentiezaak gewonnen tegen de drankengigant Diageo (Smirnoff, Guinness, Johnnie Walker.., 10 miljard pond omzet in 2016). De rechter sprak niet meteen een vergoeding uit, maar de Duitse softwaregigant had 54,5 miljoen pond (64,5 miljoen euro) bijkomende licentie- of schadevergoedingen geëist. Dat was evenveel als de “50 tot 61 miljoen pond” licentievergoedingen die Diageo al aan SAP had betaald, blijkt uit het arrest. De definitieve schadevergoeding zou later worden bepaald.

Betalende toegang tot SAP-gegevens

Of de AB InBev-zaak echt in het verlengde van de Diageo-zaak ligt, konden we niet achterhalen. Het is wel een feit dat het Diageo-arrest veel SAP-gebruikers ongerust heeft gemaakt. De uitspraak illustreert hoe softwarelicenties een bedrijf dat efficiënter wil werken in moeilijkheden kunnen brengen.

Diageo gebruikte mySAP Business Suite voor zijn centrale bedrijfsbeheer (ERP) en voor het managen van klanten, leveranciers, productcycli en de toeleveringsketen. In 2011-2012 startte Diageo twee toepassingen op basis van een directe concurrent van SAP, Salesforce.com. Een van die toepassingen hielp zijn verkopers en dienstpersoneel met hun klantenbezoeken en -rapportering. De andere verving de callcenters van Diageo tot dan toe gebruikte voor het opnemen van bestellingen door een applicatie voor zijn klanten. De verbinding tussen de Salesforce-toepassingen en het SAP ERP-systeem liep via een software van SAP, de SAP Exchange Infrastructure (SAP PI).

SAP rekende voor het gebruik van SAP PI een vergoeding aan volgens het volume aan doorgegeven berichten. Diageo ging ervan uit dat daarmee de kous af was en dat de rekening was vereffend.

Niet zo, beweerde SAP nu in de rechtszaak. Diageo had ook een licentie moeten betalen voor directe of indirecte toegang tot het SAP ERP-systeem op basis van het aantal gebruikers (“named users”). Via de interconnector hadden de verkopers en klanten van Diageo immers toegang tot het mySAP ERP-systeem.

De rechter gaf SAP gelijk, ook al zegt de SAP PI-licentie niets over noodzakelijke bijkomende named user-licenties en ook al vallen de Salesforce-gebruikers onder geen enkele categorie van named users die de mySAP-licentieovereenkomst van Diageo beschrijft. Dat de Salesforce-toepassingen het mySAP-systeem aan het werk zetten, is voor de rechtbank voldoende.

Ongeruste gebruikers

Niet verwonderlijk heeft het oordeel van het Britse Technology and Construction Court grote ophef veroorzaakt onder SAP-gebruikers.

Het komt erop neer dat externe toepassingen die indirecte toegang vereisen tot gegevens in een SAP ERP-systeem extra gebruikerslicenties behoeven van SAP.

“Er zullen nog serieus wat accidenten gebeuren met indirecte toegang”, voorspelt directeur Danielle Jacobs van de Belgische ICT-gebruikersvereniging Beltug, die ijvert voor duidelijke softwarelicentieovereenkomsten. E-commerce, softwarerobots en het ‘internet van de dingen’ vragen allemaal toegang tot bedrijfsbeheersystemen, zegt Jacobs.

“De archaïsche licentiecontracten van SAP beperken innovatie”, meldt Martin Thompson, de oprichter van The IT Asset Management Review, een consultant die als ‘Chief Agitator’ in Groot-Brittannië The Campaing for Clear Licensing leidt. Hij heeft de Britse mededingingsautoriteit gevraagd de licentiepraktijken van SAP nader te bekijken.

Vinnie Mirchandani, de blogger van Deal Architect, voorspelde al direct na de Diageo-uitspraak dat die SAP “de moed zou geven om achter meer klanten aan te gaan”. Mirchandani noemde de indirecte toegangsclausules ‘toxisch’ en waarschuwde dat cliënten SAP uit hun bedrijfsbeheer zouden bannen, ook al zou dat neerkomen op “wederzijdse massavernietiging”. “Gebruikers vertellen mij: ‘Het zijn onze gegevens, niet die van het SAP-systeem'”, blogt Mirchandani.

Frank Haes, de voorzitter van de Belgische SAP-gebruikersgroep, zegt dat de gebruikers “enorme druk” uitoefenen op SAP om zijn licentievoorwaarden te verduidelijken. De acties lopen via het internationale SAP User Group Executive Network, dat ongeveer 65 procent van alle SAP-gebruikers zegt te vertegenwoordigen. Haes is een van de vijf bestuursleden. “Momenteel is het onduidelijk wat SAP met ‘indirecte gebruiker’ bedoelt. Als je weet wat dat is en hoe het wordt gemeten, kan je je voorbereiden. Niet als het een duivel is die opeens uit de doos komt gesprongen. SAP zal op Sapphire (16 tot 18 mei in Florida, nvdr) een voorstel doen over indirect gebruik. Dat is een onderdeel van de verdere dialoog met SAP. Het is nog niet duidelijk of het een oplossing is”, zegt Haes, die hoofd is van het CIO Office van Agfa.

Het pr-bureau van SAP belooft dat het softwarebedrijf binnenkort met een verduidelijking van zijn licentiebeleid naar buiten komt.