In de Belgische voetbalcompetitie, die weer van start is gegaan, gebruiken verschillende ploegen de software van het Dilbeekse ProSoccerData om gegevens over de spelers bij te houden. In de Japanse J-League is het onlinebeheerplatform nog meer aanwezig.
Dat je op de voetbalvelden van Neerpede het talent van morgen kunt spotten, is geen geheim meer. Anderlecht leidde er onder meer Romelu Lukaku, Youri Tielemans en Jérémy Doku op tot de wereldspelers die ze vandaag zijn. Bij zo’n opleiding komt heel wat administratie kijken: aanwezigheden op trainingen, wedstrijdverslagen en -statistieken, medische rapporten enzovoort. Die informatie werd lang bijgehouden in losse spreadsheets en slides, wat nadelen met zich meebracht.
Kevin Vermeulen was al vijf jaar Academy-manager bij Anderlecht, toen hij in 2011 besloot dat anders aan te pakken. Samen met de ontwikkelaar Jan De Laet richtte hij in 2013 ProSoccerdata op, een digitaal platform waarop die gegevens kunnen worden bijgehouden. Door alle informatie over de spelers te centraliseren, kunnen clubs hun ontwikkeling goed volgen. De data komen zowel van de ploegen als van derde partijen, zoals de hartslagmeters van Polar.
Internationals
Behalve Anderlecht waren ook andere ploegen al snel geïnteresseerd. In België gebruiken onder meer de clubs Standard en Antwerp ProSoccerData. Federaties zoals de Koninklijke Belgische Voetbalbond (KBVB) zetten de tool in om talentvolle internationals te ontdekken en digitale oproepingsbrieven te versturen. “Een uit de hand gelopen project”, noemt Kevin Vermeulen het. Op zijn platform komen verschillende medewerkers van een voetbalploeg samen. “Voor de mensen die beslissingen nemen, zoals de technisch directeur en de CEO, biedt het een goed zicht op het reilen en zeilen van de club.”
Met zijn platform zorgt ProSoccerData ervoor dat voetbalclubs hun interne werking kunnen stroomlijnen. “Vroeger moest je het wedstrijdrapport vaak als spreadsheet doorsturen naar de technisch directeur. Nu kun je die spelersinformatie in een online-omgeving invoeren. Het voordeel is dat je veel makkelijker matchen met elkaar kunt vergelijken. De tijd dat je alles met pen en papier bijhield, is gelukkig voorbij. Door verschillende gegevens over een speler te combineren krijg je inzichten die je vroeger veel moeilijker kon verwerven.” Het platform maakt ook het werk van scouts, kinesisten, dokters en administratieve medewerkers een stuk efficiënter. Ploegen gebruiken het platform onder meer om medische controles, vluchten en trainingssessies in te plannen, waarna die informatie wordt doorgestuurd naar de spelers en hun entourage. De spelers kunnen via de bijbehorende mobiele applicatie ook hun sportieve resultaten opvolgen.
Wereldwijd gebruiken 90.000 spelers en stafleden ProSoccerData. Het bedrijf is actief in achttien landen en wil nog verder internationaliseren. In Europa zijn onder meer Ajax en FC Kopenhagen klant. Het bedrijf heeft veertien werknemers in dienst en draaide in 2020 een omzet van 1,35 miljoen euro.
J-League
Vijf jaren geleden kreeg ProSoccerData bezoekers over de vloer die bijna 10.000 kilometer hadden gereisd. “Verantwoordelijken van de J-League, de Japanse liga die de hoogste drie voetbalcompetities organiseert, waren op ProSoccerData gebotst. Ze wilden onze software bij hun vijftig clubs invoeren”, vertelt Vermeulen.
In Japan was baseball decennialang de populairste sport, maar net zoals in de rest van Azië is voetbal aan een steile opmars bezig. “In China willen clubs tot elke prijs wereldsterren kopen, in Japan is dat minder het geval. Bij de club Vissel Kobe spelen Rode Duivel Thomas Vermaelen en Andrés Iniesta (ex-Barcelona), maar de liga wil vooral voor een brede basis zorgen.” Door de jeugdopleidingen van de topploegen van de juiste technologie te voorzien, kunnen clubs talent van eigen bodem makkelijker in kaart brengen en opleiden. Hoe breder de basis van de piramide, hoe meer toppers kunnen doorstromen.
“Onderhandelen met Japanse klanten is een werk van lange adem. Na het eerste bezoek hadden we heel veel gesprekken om de relatie uit te bouwen. Het heeft achttien tot twintig maanden geduurd voor we een finale deal hadden. Wij zijn één keer naar Japan gegaan, zij kwamen twee keer naar hier”, vertelt Vermeulen.
“De Japanners wilden heel veel bijleren over de tool, ze focussen op elk detail en willen alles documenteren. Dat helpt ons ook vooruit. Door hun extreme professionalisme leggen we de lat voor onze klanten wereldwijd op dat niveau. Vooral over jeugdopleidingen werden ervaringen uitgewisseld, want daar willen ze structureel werk van maken.”
Data en buikgevoel
Zijn data de toekomst van het voetbal? Ja en nee. Hoewel de bedrijfsnaam van ProSoccerData aangeeft dat data een centrale rol spelen, dient het platform in eerste instantie om de communicatie tussen de stakeholders van een voetbalploeg te vergemakkelijken. In eerdere interviews liet Vermeulen zich al ontvallen dat buikgevoel ook in de toekomst belangrijk blijft. “Data zorgen voor een objectieve ondersteuning om nieuw talent te spotten, maar de mens blijft de finale beslissing maken.”
Geen enkel algoritme had bijvoorbeeld kunnen voorspellen dat een speler als Kazuyoshi Miura nog op het veld zou lopen. De Japanse aanvaller, die speelt bij de eersteklasser Yokohama FC, is aan zijn 35ste seizoen als profvoetballer bezig. Toen hij zijn carrière in 1986 bij de Braziliaanse topclub Santos begon, was Lionel Messi nog niet eens geboren. “Japan heeft als voetballand nog heel veel potentieel. De vraag en de ambitie zijn er, en de markt is groot. Japan heeft meerdere projecten lopen om kennis naar het land te halen. De komende jaren zullen ongetwijfeld boeiend worden.”
