Volgens Peter Degadt van Zorgnet-Icuro zijn de ziekenhuisnetwerken geen placebo, maar zeker ook geen wondermiddel.
Minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken Maggie De Block (Open Vld) wil ziekenhuizen in netwerken doen samenwerken rond specialistische zorg. Die ziekenhuisnetwerken moeten besparingen mogelijk maken, zonder te raken aan de kwaliteit. Het gaat om een vrijwillige samenwerking van ziekenhuizen uit dezelfde regio, niet om fusies die van hogerhand worden opgelegd. Volgens Peter Degadt van Zorgnet-Icuro zijn de ziekenhuisnetwerken geen placebo, maar zeker ook geen wondermiddel.
Wie goed luisterde, kon de afgelopen twee jaar scepsis noteren over de ziekenhuisnetwerken. Zijn die dan geen wondermiddel?
Peter Degadt: “Nee, maar zeker ook geen placebo. Er komt een nieuwe omgeving waarin ziekenhuizen in een regio de taken onder elkaar verdelen in plaats van elkaar te beconcurreren. Dat is een gezond principe. We praten bijvoorbeeld over gespecialiseerde zorg zoals cardiochirurgie of oncologiediensten. Het is te duur in elk ziekenhuis een bestralingsafdeling uit te bouwen. Het is beter die 25 ziekenhuisnetwerken per regio te organiseren, zodat de gespecialiseerde zorg voor de patiënten toegankelijk is, terwijl de maatschappelijke factuur betaalbaar blijft.”
Een schip kan uiteindelijk maar één kapitein hebben. Hoe wordt dat opgelost?
Peter Degadt:“Dat klopt. Er is een overkoepelende raad van bestuur per netwerk. In een ziekenhuis werken hoogopgeleide professionals. Je moet hen eerst overtuigen van een perspectief, voordat ze dat aanvaarden. Het vormen van netwerken is daarom gemakkelijker in theorie dan in de praktijk. Maar we moeten dat ook niet dramatiseren. Dit zijn geen ziekenhuisfusies. De netwerken focussen op bepaalde activiteiten waar het wenselijk is middelen meer te concentreren. Een materniteit die de kwaliteitsnorm van 400 bevallingen niet haalt, gaat het beste op in een netwerk. Nogmaals: de ziekenhuisnetwerken zijn geen wondermiddel, maar een nieuwe noodzakelijke context met het oog op de betaalbaarheid van de zorg.
“Elk netwerk bedient ongeveer 400.000 patiënten. Zo’n nieuwe structuur heeft enkel zin als er een strategische visie is voor die populatie. In een partnerschap op middellange termijn is een bevredigende rolverdeling mogelijk. Zo’n akkoord moet duurzaam zijn. Als de rolverdeling elke vier jaar zou veranderen, wordt dat voor de huisartsen en de eerste lijn verwarrend. We mogen onze ziekenhuizen een pluim geven dat ze twee jaar na het signaal van de regering die ziekenhuisnetwerken in de steigers hebben staan.”
Misschien zijn de ziekenhuisnetwerken de eerste stap van een volgende fusiegolf?
Peter Degadt:“Ik denk van niet. We hebben in Vlaanderen toch al behoorlijk grote ziekenhuizen met gemiddeld 500 à 600 bedden. Dat is in Frankrijk en Duitsland bijvoorbeeld wel anders. Volgens ons is er geen behoefte aan operationele schaalvergroting tot een ziekenhuis met 2000 bedden. We kennen daarvan trouwens ook de nadelen. Vooral de tragere besluitvorming en de beperktere flexibiliteit maken het voor de patiënt niet beter. In de netwerken blijven operationeel autonome kernen bestaan en worden er hoogstens diensten samengevoegd waar je schaaleffecten kunt realiseren, zoals ondersteunende diensten en de backoffice.”
