Open Vld wil horeca beter ondersteunen: Wat ligt er op tafel?
Een jaar na de invoering van de flexi-jobs wil de regeringspartij Open Vld een aantal ondersteuningsmaatregelen voor de horeca efficiënter maken. Staatssecretaris Philippe De Backer heeft een aantal voorstellen uitgewerkt.
De flexi-jobs, een fiscaal zeer gunstige en daarom niet onomstreden vorm van bijverdienen, zijn er vorig jaar gekomen op vraag van de liberale partij. De werknemer betaalt geen belastingen, de werkgever amper 25 procent RSZ. Twee beperkingen werden wel opgelegd: het kan voorlopig alleen in de horeca en enkel voor mensen die al een andere job hebben van minimaal vier dagen op vijf, om geen reguliere arbeid te vernietigen.
En de invoering heeft duidelijk al een impact gehad op de arbeidsmarkt. Recente cijfers van staatssecretaris tegen Sociale Fraude De Backer (Open Vld) leren dat ons land eind 2016 20.097 mensen met een flexi-job telde. Gemiddeld werkt de flexi-jobber 3,5 uur per week aan een nettoloon van 11,40 euro per uur.
Flexi-jobs voor gepensioneeerden
Maar De Backer (Open Vld) vraagt de regering nu om één van die voorwaarden los te laten. “Het is echt een lacune. Gepensioneerden kunnen sinds kort wel onbeperkt bijverdienen. Maar voor die paar uur per week dat de meesten willen bijklussen, betalen ze wel de volle pot aan belastingen en sociale bijdragen. En dus wordt er in het zwart gewerkt.”
Het belooft een spannend debat te worden met CD&V in de regering. De christelijke vakbond ACV reageert zeer afwijzend: “Men ondergraaft de financiering van de overheid.” De Backer weerlegt dat. “Sinds de invoering van de flexi-jobs is het aantal reguliere jobs in de horeca ook gestegen. De sector wordt duidelijk witter. En gepensioneerden hebben hun bijdrage aan de sociale zekerheid al geleverd tijdens hun beroepscarrière.” µ
Ondersteunende maatregelen
De horeca is een sector die werkt met pieken en dalen, we moeten hen die flexibiliteit ook gunnen”
Parallel met de uitbreiding van de flexi-jobs houdt De Backer de voorwaarden voor netto overuren in de sector schrappen. Horecazaken met een witte kassa hebben sinds de invoering daarvan een aantal begeleidende maatregelen gekregen. Zo kan het vaste personeel in een zaak met een witte kassa 360 overuren presteren zonder fiscale of sociale bijdragen. Voorwaarde is wel dat er “een tijdelijke vermeerdering van werk” moet zijn, iets wat een zaakvoerder 24 uur op voorhand moet aanmelden. Ook kan er een “onvoorziene noodzaak” zijn, wat achteraf gemeld moet worden.
Die voorwaarden zijn volgens De Backer echter niet werkbaar voor de horeca. Van de regeling wordt dan ook niet zo veel gebruikgemaakt. Het wordt momenteel toegepast op 7.000 voltijdse werknemers, terwijl er in de horeca zowat 50.000 mensen voltijds aan de slag zijn. De staatssecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude wil die overuren voortaan dan ook toekennen zonder motief om de sector meer flexibiliteit te gunnen.
“De horeca is een sector die werkt met pieken en dalen, we moeten hen die flexibiliteit ook gunnen! De mensen die in de horeca werken zijn zelf sterk vragende partij om via overuren bij te verdienen, het wettelijk kader moet dus uitgaan van vertrouwen en minder regels”, betoogt De Backer, die erop wijst dat overuren zonder motief ook al in de bouwsector bestaan.
De Backer maakt zich tenslotte ook sterk voor een automatische toekenning van de RSZ-korting voor vijf voltijdse werknemers. Ook die regeling wordt momenteel onderbenut door de administratieve rompslomp, stelt de liberaal.
Reactie Horeca Vlaanderen: ‘Voorstellen komen tegemoet aan de realiteit binnen de sector’
“Al de genoemde maatregelen maken deel uit van het horecaplan dat is ingevoerd ter begeleiding van de geregistreerde kassa. (…) De extra overuren zijn op dit moment juridisch nauwelijks toepasbaar en de voorwaarden om van de RSZ-korting te genieten zijn te uitgebreid. De voorstellen van staatssecretaris Philippe De Backer dienen om de huidige maatregelen te verfijnen”, aldus Danny van Assche, afgevaardigd bestuurder van Horeca Vlaanderen.
De beroepsvereniging reageert ook positief op het voorstel om het systeem van de flexi-jobs open te stellen voor gepensioneerden. “Het is een logische stap, aangezien gepensioneerden die willen bijverdienen momenteel vaak de volle pot aan belastingen moeten betalen terwijl ze in hun beroepscarrière hun deel reeds hebben betaald. Het aantal 60-plussers tewerkgesteld in de horeca steeg van 2008 tot 2015 van 2.969 tot 4.711. De sector zit duidelijk in de lift voor oudere werknemers.”
Horeca Vlaanderen beklemtoont dat het aantal faillissementen in de horeca in 2016 met vier procent is gestegen (zeven procent in Vlaanderen), waardoor 3.627 banen zijn vernietigd. Dat is dertien procent meer dan in 2015. De beroepsvereniging blijft ook pleiten voor “de meest noodzakelijke maatregel: een verlaging van de lasten op arbeid voor de eerste 38 uren van het vaste personeel”.
Politieke reacties
CD&V: “Het systeem moet eerst grondig geëvalueerd”
Er moet ook een discussie gevoerd worden over een stabiele financiering van de sociale zekerheid
CD&V wil eerst een grondige evaluatie van de flexi-jobs vooraleer er ook maar sprake kan zijn van een mogelijke uitbreiding van de regeling. “Niet op basis van een krantenartikel”, zo reageert Kamerlid Stefaan Vercamer op het voorstel van Open Vld-staatssecretaris Philippe De Backer.
Vercamer verwijst naar het regeerakkoord en hamert erop dat duidelijke voorwaarden zijn gesteld aan de invoering van de flexi-jobs. “Het systeem moet eerst grondig geëvalueerd worden vooraleer er ook maar sprake kan zijn van een uitbreiding. En dus niet op basis van een krantenartikel waarin staat dat er 20.000 flexi-jobs zijn.”
Zo’n evaluatie moet volgens Vercamer niet enkel naar de gevolgen van de invoering van flexi-jobs kijken, maar ook naar andere regelingen in de sector, zoals de studentenarbeid. Hij wil ook zicht op de gevolgen voor de sociale zekerheid. “Als we telkens opnieuw maar meer systemen toelaten met geen of zeer lage sociale bijdragen, dan moet ook de discussie gevoerd worden over een stabiele financiering van de sociale zekerheid.”
N-VA: “We moeten waakzaam zijn voor een versterking van de fiscale pensioenval”
N-VA gaat niet akkoord met het voorstel van staatssecretaris Philippe De Backer (Open Vld) over de uitbreiding van flexi-jobs voor gepensioneerden in de horeca. Kamerlid Zuhal Demir waarschuwt voor “een versterking van de fiscale pensioenval”.
N-VA staat wel achter andere voorstellen om de horeca te ondersteunen, zoals de versoepeling van de toepassing van de 360 goedkope overuren en de automatische toekenning van de RSZ-korting voor de eerste werknemers.
Het verzet tegen een uitbreiding naar gepensioneerden neemt niet weg dat N-VA een positieve evaluatie maakt van de invoering van flexi-jobs. De partij pleit ook voor een mogelijke uitbreiding naar andere arbeidsintensieve sectoren met nood aan flexibele tewerkstelling. “Zo zouden bakkers en slagers ook baat kunnen hebben bij flexi-jobs, al moeten er dan wel goede sectorspecifieke afspraken over gemaakt worden”, besluit Demir.