Netwerken voor introverten

Onderzoek toont aan dat professioneel netwerken leidt tot meer opportuniteiten, kennis, een groter innovatievermogen en meer status. Maar veel mensen haten netwerken. Die aversie kunt u overwinnen door uw instelling te veranderen.

Velen – of zelfs de meesten onder ons – hebben tegenstrijdige gevoelens over netwerken. We weten dat het cruciaal is voor ons professionele succes, maar we vinden het lastig en vaak onaangenaam. De volgende vier strategieën kunnen helpen die afkeer te overwinnen. Door te focussen op de positieve kanten van netwerken, gedeelde interesses te identificeren, een ruimere kijk te hebben op wat je zelf te bieden hebt en door jezelf te motiveren met een hoger doel, zul je doeltreffender zijn in het opbouwen van relaties die voor iedereen vruchten afwerpen.

1. Focus op bijleren

Hoe iemand gemotiveerd wordt, verschilt van mens tot mens. Volgens psychologen zijn er twee grote groepen mensen. Enerzijds zij die gemotiveerd worden door promotie, en anderzijds zij die meer gericht zijn op preventie. Mensen uit de eerste groep denken vooral aan de groei, de vooruitgang en de verwezenlijkingen die netwerken mogelijk maakt. De tweede groep beschouwt netwerken meer als een noodzakelijk kwaad, als iets dat nu eenmaal bij hun werk hoort.

Uit het onderzoek van Carol Dweck van de Amerikaanse Stanford University blijkt dat het mogelijk is onze mindset te wijzigen van preventie naar promotie, en zo netwerken meer te beschouwen als een kans om te ontdekken en bij te leren dan als een vervelende taak. Neem bijvoorbeeld een sociale activiteit van het werk, die u niet mag missen. U kunt tegen uzelf zeggen: ‘Ik haat dergelijke evenementen. Ik zal weer moeten doen alsof, slijmen en mijn beste glimlach bovenhalen.’ Maar u kunt net zo goed zeggen: ‘Wie weet wordt het interessant. Een gesprek kan onverwachts leiden tot nieuwe ideeën, nieuwe ervaringen en opportuniteiten.’

Het is voor een introverte persoon natuurlijk niet mogelijk extravert te worden op wilskracht alleen. Iedereen kan wel de focus leggen op motivatie wanneer hij of zij netwerkt. Wanneer je je richt op de positieve aspecten, zoals de gunstige impact op de kennis en de vaardigheden vereist voor je functie, dan zal netwerken al veel meer de moeite waard lijken.

2. Identificeer gemeenschappelijke interesses

De volgende stap om netwerken aangenamer te maken, is na te gaan hoe je eigen interesses en doelstellingen overeenstemmen met die van de personen die je ontmoet en hoe dat kan helpen betekenisvolle professionele relaties uit te bouwen. Wanneer netwerken gebaseerd is op gedeelde interesses, zal het veel echter en betekenisvoller aanvoelen, net als de relaties die eruit voortvloeien.

3. Bekijk wat je te bieden hebt

Zelfs wanneer er geen gedeelde interesses zijn, kun je iets waardevols te bieden hebben voor je gesprekspartner. Je moet verder kijken dan naar de voor de hand liggende zaken. Dat is natuurlijk niet altijd vanzelfsprekend. Wie lager op de ladder staat in zijn organisatie, tot een minderheid behoort of om andere redenen, denkt vaak dat hij te weinig te bieden heeft. Die personen netwerken daarom het minst, hoewel zij er net het meeste baat bij hebben.

Personen die minder macht hebben en lager op de ladder staan, hebben echter vrijwel zeker meer te bieden dan ze beseffen. Allan Cohen en David Bradford merken in hun boek Influence Without Authority op dat de meeste mensen een te eng beeld hebben van wat anderen mogelijk waardevol vinden aan hen. Ze focussen op zaken als geld, sociale connecties en informatie, en negeren minder voor de hand liggende zaken als dankbaarheid, erkenning en een betere reputatie. Hoewel mentors meestal graag anderen helpen, zullen ze het bijvoorbeeld des te aangenamer vinden wanneer ze voor die hulp ook worden bedankt.

Wanneer dankbaarheid publiek wordt geuit, kan dat ook de reputatie van een adviseur op de werkvloer verbeteren. Bedenk welk effect u hebt wanneer u uw baas looft bij uw collega’s en leidinggevenden en beschrijft hoe u dankzij zijn of haar steun vooruitgang hebt geboekt.

Mensen waarderen ook anderen die hun waarden en identiteit begrijpen en hun het gevoel geven erbij te horen. Een voorbeeld is een Duitse junior medewerker die in het Verenigd Koninkrijk werkte en voetbalwedstrijden organiseerde voor zijn collega’s. Zijn collega-expats – en dat waren er heel wat door het zeer internationale werknemersbestand van de onderneming – hadden eindelijk iets leuks om te doen met hun collega’s. De status en de connecties van de junior medewerker namen meteen sterk toe. Ondanks zijn positie zonder veel macht had hij een waardevolle bijdrage geleverd.

Zo hebben velen unieke inzichten of kennis die nuttig kunnen zijn voor de personen met wie ze netwerken. Junior medewerkers zijn bijvoorbeeld vaak beter op de hoogte dan hun senior collega’s over nieuwe trends, nieuwe markten en nieuwe technologieën. Wie nadenkt over wat hij anderen te bieden heeft, veeleer dan over wat er voor hem te rapen valt, zal netwerken als minder zelfzuchtig en een betere tijdsbesteding zien.

4. Vind een hoger doel

Werkgerelateerde activiteiten worden altijd aantrekkelijker wanneer ze gekoppeld zijn aan een hoger doel. Probeer netwerkactiviteiten dan ook op die manier te benaderen. Die aanpak kan vrouwelijke leidinggevenden helpen zich minder ongemakkelijk te voelen over het opbouwen van relaties met journalisten en commentatoren. Wanneer ze eraan herinnerd worden dat vrouwen ondervertegenwoordigd zijn in de zakenwereld en dat de media-aandacht die voortvloeit uit hun sterkere netwerk, kan helpen in de strijd tegen genderongelijkheid, blijkt hun diepgewortelde tegenzin vaak te verdwijnen.

Andrea Stairs, algemeen directeur van eBay Canada, had een gelijkaardige ervaring: “Ik had het gevoel dat het zelfzuchtig en ongepast zou zijn zelf meer media-aandacht te krijgen”, vertelde ze. “Ik besefte echter dat die zichtbaarheid eigenlijk goed is voor mijn onderneming en voor het algemene beeld van vrouwen in de zakenwereld. Mijn aanwezigheid in de media zien als een manier om mijn collega’s en andere vrouwelijke professionals te steunen, heeft me bevrijd van dat negatieve gevoel.”

Tiziana Casciaro, Francesca Gino En Maryam Kouchaki/© Harvard Business Review, Nyt Syndicate