Na de eerste jaarhelft: faillissementen opnieuw op normaal niveau, meer Belgische bedrijven en grote zorgen om industrie

Met de eerste helft van het jaar achter de rug, beginnen we een goed idee te krijgen van hoe 2024 eruit zal zien voor ons economische weefsel. Dit is de balans van Trends Business Information over starters, sluitingen en faillissementen.

Nieuwe bedrijven: Brussels record

De cijfers voor nieuwe bedrijven die bij de Kruispuntbank voor Ondernemingen zijn ingeschreven, zijn eerder bemoedigend. Voor de eerste zes maanden van 2024 is de kaap van 66.000 nieuwe bedrijven overschreden. Dat is iets meer dan op hetzelfde moment in 2023 (65.759).

Maar achter dat cijfer gaan grote regionale verschillen schuil. Voor het eerst sinds lange tijd wint Brussel de prijs voor de dynamiek, met 8.949 nieuwe bedrijven. Dat is veel meer dan het record van 7.405 in 2021 en ook een groei van 28,23 procent ten opzichte van 2023, dat een slecht jaar was voor het gewest.

De andere regio’s laten een lichte daling zien. Met 14.167 nieuwe bedrijven doet het Waals Gewest het iets slechter dan vorig jaar (-3,05%). Het Vlaams Gewest blijft veruit het meest ondernemend, met 38.293 nieuwe bedrijven, maar dat is een daling met 3,33 procent ten opzichte van juni 2023.

Sectoren: zorgen om industrie

De populairste activiteiten zijn min of meer dezelfde als gewoonlijk, maar over het algemeen is er een sterke daling van het aantal nieuwe bedrijven in die sectoren. Bekijk de top tien of lees hieronder verder:

De top 10 groeiers:

De bouwsector lijkt weer nieuwe ondernemers aan te trekken. Taxibedrijven waren een aantal jaren fors teruggelopen, maar maken nu een sterke comeback. Schoonheidsbehandelingen zijn altijd erg populair geweest en dit jaar is geen uitzondering. De toename van artistieke activiteiten is verrassender en eerder spectaculair.

De industrie, zo noodzakelijk voor onze economie, staat ver onderaan op de ranglijst. De productiesector telt slechts 1.904 nieuwe bedrijven, tegenover 2.215 in 2023, een daling van 14 procent. Bovendien zijn er in de eerste helft van het jaar 2.075 productiebedrijven gesloten. De sector heeft dus 171 bedrijven verloren in zes maanden. In dezelfde periode vorig jaar waren dat er 61. Het is de hoogste tijd om bezorgd te zijn.

Meer bedrijven

Het aantal bedrijfssluitingen vertoont sinds 2022 een sterke stijging. De piek van 54.070 in juni 2023 zal dit jaar niet worden gehaald. Maar met 49.776 bedrijfsbeëindigingen worden de cijfers van 2022 bevestigd (49.108) en overtreffen ze die van 2019 (45.029) met meer dan 10 procent.

Opvallend is het steeds groter wordende aandeel van zelfstandigen in het aantal opzeggingen: 35.543 (71,41%) tegenover 14.233 voor rechtspersonen. In 2023 waren de absolute cijfers nog hoger, maar bedroeg het aandeel zelfstandigen 70,59 procent. De vergrijzing van de bevolking heeft een directe impact op de bedrijfsstatistieken.

Het resultaat is dat het land nu 16.246 bedrijven rijker is. Dat is beter dan in 2019 (+15.545) en vooral een heropleving ten opzichte van 2023 (+11.689), dat bijzonder zwak was. Er is ook een sterke opleving in het Brussels Gewest, waar het economische weefsel is verrijkt met 2.574 bedrijven, tegenover slechts 1.488 vorig jaar. Het Vlaams Gewest blijft de koploper met een toename van 9.152 eenheden. Het aandeel van het Vlaams Gewest in de groei daalt echter tot 56,33 procent, tegenover 76,10 procent in 2023 en 63,16 procent in 2019. Het aandeel van bedrijven in Vlaanderen bedraagt 58 procent van het totaal van het land.

Faillissementen: opnieuw op niveau 2019

De faillissementenstatistieken worden weer normaal. Met 6.089 faillissementen zijn de absolute cijfers min of meer weer op het niveau van 2019 (6.262). Maar aangezien er in België ongeveer 1.544.000 bedrijven zijn, blijft onze schatting van het faillissementspercentage van het land beperkt tot ongeveer 0,75 procent van de actieve bedrijven. Als het 0,85 procent zou bereiken, dan zouden we de norm van vóór covid overschrijden en vooral de norm van vóór het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV). Circa 62 procent van de faillissementen zijn besloten vennootschappen (en de resterende besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid), tegenover 57 procent in 2019.

De meest getroffen sectoren zijn:

Conclusie: terugkeer naar de normaliteit

2024 lijkt een terugkeer naar de normaliteit in te luiden voor de bedrijvenpopulatie, zowel wat betreft starters als stopzettingen. De faillissementen blijven nog altijd binnen de norm. Maar terwijl we blij mogen zijn dat sommige subsectoren in de bouwsector het goed doen, moeten we ons zorgen maken over de armoede in de industrie. Haar directe en indirecte bijdrage aan het bruto binnenlands product (bbp) is van vitaal belang voor onze economie. Als we er niet in slagen opnieuw een duurzame industriële basis op te bouwen, zal de rest van de economie van het land daar nog lang onder lijden.