Vlaanderen telt volgens de officiële cijfers van Statbel ruim 7.700 cafés. Maar dat cijfer staat geenszins voor de ‘echte cafés’, horecazaken waar je iets kunt drinken en eventueel een kleine hapje eten.
Volgens cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau, daalde het aantal cafés in zowel België als Vlaanderen met 30 procent tussen 2008 en dit jaar (zie grafiek). Vlaanderen telt nu 7.714 cafés. Die cijfers moeten heel omzichtig worden geïnterpreteerd. Het gaat om ondernemingen in de categorie met de NACE-code 56.301, ‘cafés en bars’.
Ook Trends baseerde zich, samen met de financiëlegegevensverschaffer Trends Business Information, op deze code voor het onderzoek naar de meest rendabele cafés in Vlaanderen. De bron is de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Maar deze categorie bevat allerlei bedrijven. Het meest rendabele bedrijf bleek een hamburgerketen, het nummer twee een keukenbouwer. De lijst bevat overvloedig veel restaurants, hotels, enkele vastgoedvennootschappen, discotheken, nachtclubs, casino’s, een architectenbureau, en ‘rendez-vouslokalen’. We moesten afdalen tot plaats 138 voor de samenstelling van onze top twintig van ‘echte cafés’. Zaken waar klanten dranken kunnen nuttigen, en hooguit nog wat hapjes. Al de rest – ook eetcafés en cafetaria’s van cultuurcentra en sportzalen – werd geweerd. Dat geldt ook voor caféketens en vennootschappen met een verlengd boekjaar of uitzonderlijke opbrengsten in het jongste boekjaar.
“Vennootschappen kunnen tot vijf hoofdactiviteiten en tien nevenactiviteiten aangeven op het niveau van de hoofdzetel en bijna zoveel als ze willen op vestigingsniveau”, verklaart Pascal Flisch, analist bij Trends Business Information, de verwarring. “We proberen met algoritmes te detecteren wat de ‘echte’ hoofdactiviteit is. En daar zijn we niet helemaal zeker van onze berekening. Grotere bedrijven, met verschillende vestigingen, kunnen een lange activiteitenlijst hebben. Vanop afstand de hoofdactiviteit bepalen is niet altijd gemakkelijk. Een casino bijvoorbeeld kan verschillende activiteiten melden: casino, bar, restaurant.”
Alleen ‘echte cafés’
Trends en Trends Business Information vonden op basis van de gegevens in de KBO 7.820 ‘cafés en bars’ in Vlaanderen, maar slechts een minderheid daarvan zijn dat echt. Daarvan zijn er 4.600 rechtspersonen, waarvan er 2.124 balansen neerlegden. De overige 3.220 bedrijven zijn eenmanszaken, die geen balansen publiceren. Gezien het grote aantal ondernemingen dat geen café of bar is, maakten we geen financieel-economische analyse van de sector. Maar onze top twintig bestaat dus uit ‘echte cafés’, drankgelegenheden. “Zo geven we een idee van de rentabiliteitsmogelijkheden voor de ‘gewone’ caféuitbater en zijn al de bedrijven in het klassement vergelijkbaar”, zegt Pascal Flisch. De centrale maatstaf voor de rentabiliteit is de cashflow. “Dat is het bedrag aan cash dat aan het einde van het boekjaar overblijft, na betaling van alle kosten”, vervolgt Pascal Flisch. “Dus ook de leninglasten en de belastingen. Het geeft een beeld van de reële rentabiliteit van de onderneming. Dat bedrag moet volstaan voor de nodige investeringen. De onderneming kan de aandeelhouders met de behaalde cashflow eventueel ook trakteren op een dividendenuitkering.”
