Marktleider Funico introduceert de ecologische uitvaartkist

In België is Funico al geruime tijd de marktleider in uitvaartkisten. De Vlaamse kmo breidt haar aanwezigheid ook in Nederland en Frankrijk uit. Duurzaamheid is al lang een belangrijk aandachtspunt.

Meer dan de helft van de doodskisten die in ons land worden verkocht, zijn van Funico. De kmo werd de Belgische marktleider door strategische fusies en overnames. Het bedrijf heeft 200 werknemers, van wie 75 in Nederland werken. De eerste stap naar het buitenland was de overname van het Franse Cercueils du Nord in 2000. “Alle kisten voor de Belgische markt worden geproduceerd in het atelier in Drongen, waar we zo’n 65.000 kisten per jaar maken”, zegt Bart Ardies, die Funico sinds tien jaar leidt. “Een deel wordt geëxporteerd. Een ander deel van de productie gebeurt in Nederland, waar we sinds de overname van Bogra in 2017 sterk aanwezig zijn. Op de Franse markt verkopen we jaarlijks 40.000 kisten, waarvan we de helft in eigen beheer maken.”

“We zien dat het aantal overlijdens in België vrij stabiel blijft, ondanks de groeiende en ouder wordende bevolking”, vertelt Ardies. “In 2019 waren er zo’n 108.000 overlijdens in België. Dat cijfer liep in 2020 tijdens de coronapandemie op tot 126.000, maar blijft sindsdien weer rond 111.000 schommelen. Die gesloten markt maakt het uitdagend om te groeien.”

Meer crematies

Het aantal crematies is de afgelopen jaren wel toegenomen, maar dat betekent niet dat de vraag naar kisten terugloopt. “De grote sprong van het aantal crematies ligt al jaren achter ons. Die groei is ondertussen sterk afgevlakt”, zegt Ardies. “Ruwweg twee op de drie overledenen worden in Vlaanderen gecremeerd, maar ook dan is een kist of een lijkwade nodig.”

“Er bestaat niet zoiets als een crematiekist. Wat je wel ziet, is dat de verkoopprijs van de kist onder druk komt te staan. Voor een crematie kiezen mensen al sneller een goedkope kist. We bieden daarom ook kisten uit spaanplaat aan in plaats van uit massief hout.”

Duurzaam hout

Funico ziet duurzaamheid als een belangrijke pijler van innovatie en groei. Hoewel het bedrijf als kmo nog niet hoeft te voldoen aan de nieuwe Europese duurzaamheidsregels, maakt Ardies zich daar weinig zorgen over. “Die regels zijn voor ons geen echt grote revolutie”, stelt hij. “Ecologisch of niet, al ons hout is sinds lang FSC-gecertifieerd (een keurmerk dat garandeert dat het hout afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen en/of recyclage, nvdr). De sector is ook streng gereglementeerd. Zo moet alle vernis op basis van water zijn geproduceerd, zodat de kist geschikt is om te worden verbrand. Wij zijn geen rechtstreekse partij bij de crematie, maar ook die uitstoot wordt sterk gefilterd.”

Behalve FSC-gecertificeerd hout heeft Funico een assortiment van ecologische kisten geïntroduceerd – een trend die uit Nederland kwam overwaaien. “We zien dat in Nederland veel meer vraag is naar ecologische alternatieven. Het is een hele beweging. Je hebt er ook veel meer natuurbegraafplaatsen. Dat een kist ecologisch is, betekent drie zaken. Ten eerste is het lokaal aangeplant hout. Daarnaast gaat het om snelgroeiende soorten, bijvoorbeeld populier. En de kisten worden niet gevernist. In België maken die 6 procent van de markt uit, in Nederland zal het een paar procenten meer zijn, terwijl ze wel voorlopers zijn.”

Een ander duurzaam product dat Funico onlangs bij onze noorderburen heeft gelanceerd, is een doodskist gemaakt van vlasplaat. “Dat innovatieve product wordt gemaakt van afval van de vlasoogst”, aldus Ardies. “Het afval wordt geperst tot een soort spaanplaat. Dankzij de natuurlijke hars in vlas zijn er minder chemische additieven voor nodig.” Ardies noemt het een mooi voorbeeld van circulaire economie: “We gebruiken het afval van een snelgroeiend jaargewas, wat het product zeer lokaal en milieuvriendelijk maakt.”

Andere markten

Om te groeien zet Funico in op territoriale uitbreiding, zowel in België als daarbuiten. In België nam het in 2006 Vandenbosch over en in 2008 Polydis, wat zijn marktaandeel verder versterkte. Na de overname van Bogra werd Funico ook in Nederland een bekende speler. Ardies benadrukt dat de Belgische, Nederlandse en Franse markt sterk van elkaar verschillen.

In Nederland is bijvoorbeeld veel meer vraag naar platte deksels. Amper één op de tien klanten kiest er nog voor massief hout. In België zijn iets minder dan de helft van de kisten van massief hout. In Frankrijk opteren nog altijd negen op de tien klanten voor een massief houten kist. “In Vlaanderen wordt de overledene in een funerarium meestal opgebaard op een bed, terwijl de kist in Wallonië vaker wordt gebruikt voor de opbaring”, vertelt Ardies. “In Nederland worden overledenen dikwijls thuis opgebaard.”

‘Ruwweg twee op de drie overledenen worden in Vlaanderen gecremeerd, maar ook dan is een kist of een lijkwade nodig’

Bart Ardies, Funico

De manier waarop de markten werken, verschilt ook sterk. In België levert Funico rechtstreeks aan begrafenisondernemers. Die markt is vrij stabiel en transparant. In Nederland moedigde de overheid mensen na de crisis van 2008 aan om zzp’er (zelfstandige zonder personeel) te worden. Dat leidde tot een toename van zelfstandige uitvaartconsulenten, die vaak lokaal werken en kisten online bestellen. Dat maakt de Nederlandse markt veel gefragmenteerder dan de Belgische.

In Frankrijk is Funico bezig zijn positie te versterken. Het heeft er al vijf vestigingen. “We willen ons Franse netwerk verder uitbouwen en kijken uit naar nieuwe strategische depots en een lokale productieafdeling”, zegt Ardies. “We breiden onze aanwezigheid stap voor stap uit, met aandacht voor zowel de logistieke uitdagingen als het uitbouwen van sterke relaties op een markt die sterk is gebaseerd op vertrouwen.”

Omgaan met de dood

De omgang met de dood is door de jaren veranderd, stelt Ardies vast. “Vroeger werden overledenen thuis of in het ziekenhuis opgebaard, nu vooral in funeraria. Vroeger was de hele gemeenschap betrokken als er iemand overleden was. In Luxemburg en andere rurale gebieden zie je dat nog altijd. In grootsteden is dat veel minder het geval. Doordat funeraria het hele proces beheren, is de kwaliteit van de dienstverlening veel constanter en van een hoger niveau.”

Funico probeert zijn activiteiten te verbreden voor de uitvaartondernemers: “We proberen een one-stopshop te zijn voor de begrafenisondernemer”, zegt Ardies. “Je vindt onder ons merk All4Funeral alle mogelijke benodigdheden, van professionele cosmetica tot draagberries, van beschermkledij tot urnes. Voor een kwalitatief aanbod kan een begrafenisondernemer voor alle producten bij ons terecht.”

Ardies breekt een lans voor de begrafenisondernemer: “Het is een zwaar onderschat beroep. Een begrafenisondernemer moet zeven dagen per week, vierentwintig uur per dag paraat staan. Een kist mag je niet te laat leveren, een begrafenis kan niet worden uitgesteld.”