Mark Zuckerberg duwt Apple en Tim Cook in het defensief

Mark Zuckerberg, de CEO van Meta, voert met een nieuwe slimme augmented-realitybril de druk op Apple op. Het is vooral psychologische oorlogsvoering, want de bril is slechts een prototype. Maar de 40-jarige Zuckerberg meet zich meer en meer het charisma van Apple-oprichter Steve Jobs aan. Dat zet Apple en zijn CEO Tim Cook onder druk. Beiden ogen kleurloos en saai in vergelijking met wat Zuckerberg aan het doen is met gadgets en artificiële intelligentie.

Zuckerberg presenteerde woensdag met veel zelfvertrouwen de nieuwste productontwikkelingen bij Meta, het bedrijf boven Facebook, WhatsApp en Instagram. De blikvanger was een augmented-realitybril, met een vrij mooi en vooral gebruiksvriendelijk design. Hoewel het slechts een versie voor ontwikkelaars is, maakt Zuckerberg zich duidelijk op om die slimme bril binnen een drietal jaar voor het grote publiek te lanceren. Daardoor komt Apple onder druk te staan. (Lees verder onder de video)

Wegsmelten in een plasje zweet

Bij waarnemers leeft de vrees dat Apple de volgende grote technologiegolf gaat missen. De nieuwe virtual-realitybril van Apple, de Vision Pro, is een flop. Het toestel is technologisch heel geavanceerd, maar oogt lomp en is te zwaar om lang te kunnen dragen. En de beste toepassing lijkt voorlopig om ermee in het vliegtuig of andere lawaaierige ruimtes naar films te kijken. Het ziet er alleen niet uit.

De nieuwe slimme bril van Zuckerberg heeft minder functionaliteiten, maar lijkt sneller gebruikt te kunnen worden in het dagelijkse leven en heeft een meer gebruiksvriendelijk design. In de race om de Apple of Samsung van augumented en virtual reality te worden, heeft Meta op dit moment dus een beetje voorsprong.

Apple-CEO Tim Cook moet bewijzen dat hij nog altijd de juiste persoon is om Apple te leiden. Aan het leiderschap van Mark Zuckerberg bij Meta twijfelen veel minder mensen, en de succesvolle presentatie van woensdag was goed voor het vertrouwen. Ooit was het anders. In 2008 deed Facebook wat niemand echt voor mogelijk hield: een potentiële bedreiging zijn voor de onlinedominantie van Google. Maar Zuckerberg zelf leek geen CEO om de nieuwste techgigant te kunnen bouwen. Hij kwam robotachtig over of leek op een podium weg te smelten in een plasje zweet. Hij had niet het charisma van Apple-oprichter en toenmalig CEO Steve Jobs, die toen, ondanks gezondheidsproblemen, op het toppunt van zijn kunnen was en net de iPhone gelanceerd had. De smartphones van Apple zouden uitgroeien tot het meest succesvolle en meest rendabele consumentengadget dat de wereld ooit gezien heeft.

Lauwe reactie

Steve Jobs stierf in 2011 en werd opgevolgd door Tim Cook, zijn rechterhand en vertrouweling. Cook was een veel meer competente CEO dan Jobs ooit had kunnen zijn. Hij is een operationeel genie en zorgde ervoor dat Apple honderden miljoenen iPhones en andere toestellen van de band kan laten rollen met de precisie van een Zwitsers uurwerk. Maar vanaf het begin waren er twijfels. De producten van Apple kunnen duur worden verkocht door het innovatieve en wat rebelse imago dat Steve Jobs had gecreëerd. De producten van Apple waren een statussymbool. Tim Cook was niet cool en voelde veel minder de tijdsgeest aan. Hij zal de geschiedenisboeken ingaan als de man die besliste op alle iPhones ongevraagd een album van U2 te zetten. Enkel fans van de krasse rockgroep konden de geste appreciëren.

Wat hem nog meer kwalijk wordt genomen, is dat Tim Cook niet de lijn van Steve Jobs kon doortrekken in de productportfolio van Apple. Steve Jobs deed Apple heropstaan met nieuwe computers, een mp3-speler, een smartphone en een tablet. Cook heeft moeite daar een even succesvol vervolg aan te breien. Cook heeft wel volledig nieuwe categorieën gelanceerd. De draadloze oortjes en de slimme polshorloge zijn een succes, maar zijn financieel niet de enorme jackpot die de iPhone was. Bij de iPhone is de verwondering al een tijdje weg. Eerder deze maand, na de bekendmaking van het jongste model, was er veel minder buzz op sociale media en was er ook geen grote piek van zoekopdrachten naar de nieuwste iPhone. Ook de recensenten reageren redelijk lauw.

Volledige macht

Om het gevecht om augmented en virtual reality te winnen heeft Apple een visionair nodig. Mark Zuckerberg is zich die rol aan het aanmeten en het wordt moeilijk voor Cook om zijn eigen reputatie bij te sturen. Hij staat ook zwakker dan Zuckerberg. Tim Cook is slechts de CEO van Apple. Zuckerberg is referentieaandeelhouder en controleert de meerderheid van de stemmen. Hij heeft de volledige macht over Meta en heeft de voorbije jaren bijna 50 miljard dollar geïnvesteerd in onderzoek naar slimme brillen. Het enige wat aandeelhouders kunnen doen tegen de spilzucht van Mark Zuckerberg, is hun aandelen verkopen. Maar Zuckerberg ligt niet echt wakker van een tijdelijke dip van de aandelenkoers van Meta.

Dat ligt anders bij Apple. Apple zou zelfs meer dan 50 miljard dollar kunnen spenderen aan slimme brillen en virtual reality, maar Cook moet meer verantwoording afleggen aan zijn aandeelhouders. Hij heeft ondertussen zijn aandeelhouders gewend gemaakt aan royale dividenden en aandeleninkopen. Cook heeft Apple daardoor risicoaverse aandeelhouders gegeven. Hij is daardoor kwetsbaar voor het offensief dat Mark Zuckerberg nu lanceert.