Luc Dufresne (CNV) over extra miljardenfactuur voor Engie: ‘Kostenraming voor ontmanteling kerncentrales was te laag’

Engie Electrabel betwist de forse verhoging van de factuur voor de ontmanteling van de kerncentrales. ‘Deze factuur stijgt omdat de kosten in het verleden onderschat werden. Nu kunnen we een correctere berekening maken’, zegt Luc Dufresne, voorzitter van de Commissie voor Nucleaire Voorzieningen.

Engie Electrabel moet van de Commissie voor Nucleaire Voorzieningen (CNV) 2,9 miljard euro extra opzijzetten voor de ontmanteling van de kerncentrales en de berging van het nucleaire afval. Engie Electrabel noemt deze extra factuur ‘buiten proportie’ en heeft zestig dagen de tijd om een tegenvoorstel te doen aan de CNV. Komt het niet tot een akkoord, dan wil Electrabel naar het Marktenhof stappen. Engie Electrabel schat de extra factuur op 0,9 miljard euro.

De inzet is dus hoog. De CNV maakt elke drie jaar een raming van de provisies die de uitbaters van de kerncentrales (in hoofdzaak Engie Electrabel) via Synatom opzij moeten zetten om het nucleaire passief te kunnen betalen. Op dit ogenblik zit er 14,3 miljard in deze spaarpot. Vermits de jongste raming dateerde van eind 2019, maakte de CNV deze maand een nieuwe raming van de provisies. Die stijgen met 2,9 miljard euro, te wijten aan een stijging van de kostprijs om de kerncentrales te ontmantelen (+ 2,3 miljard euro) en een lagere rentevoet op de aangelegde spaarpot (+ 0,7 miljard euro) voor het beheer van de bestraalde splijtstof. De totale spaarpot moet dus verhoogd worden tot ruim 17 miljard euro, waarvan 8,5 miljard euro voor de ontmanteling en 8,7 miljard euro voor de berging. Engie Electrabel verhoogt zelf ook provisies die het voor eigen rekening aanlegt voor het afval dat tijdelijk op de eigen terreinen wordt beheerd met 400 miljoen euro.

Ontmanteling kost nu 8,5 miljard euro

Engie Electrabel struikelt vooral over de extra factuur van 2,3 miljard euro voor de ontmanteling van de kerncentrales. Het risico op hogere ontmantelingskosten is al voldoende in rekening gebracht in een gedetailleerde analyse door Electrabel en Synatom, zegt het bedrijf in een persbericht. Luc Dufresne, de voorzitter van de CNV, legt uit waarom zijn instellingde kostenraming verder verhoogde. “De scenario’s voor de ontmanteling van de kerncentrales waren onvoldoende uitgewerkt. De kosten werden in het verleden onderschat, omdat ze geraamd werden vanuit een eerder theoretische benadering. Het dossier was niet rijp genoeg voor een correcte inschatting van de kosten. Vandaag is wel een meer realistische inschatting van de kosten mogelijk. Het is trouwens niet alleen de CNV die de kosten verhoogt, ook Engie Electrabel verhoogde de schatting van de ontmantelingskosten.”

Engie Electrabel wijst erop dat de hogere ontmantelingskosten niet in lijn liggen met een Europese benchmark. Luc Dufresne: “Niets is zo onvergelijkbaar als de ontmantelingskosten tussen landen. Je vergelijkt appelen met peren. De CNV heeft in volle onafhankelijkheid en op basis van adviezen van diverse instellingen en specialisten de provisies correct berekend. We staan ook open voor overleg met Engie Electrabel om tot een verfijning van de berekeningen te komen.”

Ook provisies voor berging afval hoger

Voor de provisies voor de geologische berging van het nucleaire afval plaatst Engie Electrabel vraagtekens achter de verlaging van de rentevoet van 3,25 naar 3 procent. Hoe lager deze rentevoet, hoe meer Engie Electrabel nu opzij moet zetten om de uiteindelijke kosten, die tot in de volgende eeuw lopen, te kunnen financieren. Het bedrijf wijst erop dat de rentevoeten de jongste tijd gestegen zijn. Luc Dufresne: “De recente stijging van de rente is slechts een rimpeling in de lange tijdsperiode waarmee wij rekening houden. Op de heel lange termijn zie je een trendmatige daling van de rentevoeten. We hebben de gehanteerde rentevoet de voorbije jaren daarom op een zachte manier verlaagd van 5 naar 3,25 procent. Engie Electrabel heeft daar nooit over geklaagd. Nu gaan we naar 3 procent. Deze aanpak biedt stabiliteit. Het heeft geen zin de rentevoet en dus de provisies fors aan te passen elke keer de marktrente stijgt of daalt. We houden voor de lange termijn ook rekening met een inflatie van 2 procent. We moeten nu niet aan paniekvoetbal doen omdat de inflatie tijdelijk hoger is.”

Luc Dufresne wijst er ook op dat de CNV niet langer rekening houdt met een scenario om kernafval opnieuw op te werken. “Dat verlaagt de provisies, maar dat lees ik niet in het persbericht van Engie Electrabel.”

‘Trap niet in de val van wishful thinking’

Luc Dufresne neemt op 1 januari afscheid als voorzitter van de CNV. “Een nieuwe termijn van vijf jaar zou van het goede te veel zijn. Ik kijk tevreden terug op het geleverde werk. We hebben de provisies met 10 miljard euro verhoogd, Engie Electrabel betaalt de leningen terug die het van Synatom kreeg, en we hebben via een nieuwe wet de provisies beter beveiligd. De grote les die ik geleerd heb als bewaker van de nucleaire provisies, is dat je heel goed moet nadenken voor je aan een kernavontuur begint. Je moet van in het begin het totale plaatje bekijken, met inbegrip dus van de kosten van de ontmanteling en de berging van het afval. De neiging is groot om eerst te genieten van de baten en om de kosten door te schuiven naar later. Dan loop je in de val van whishful thinking en oplopende kosten. En zeker in het geval van kernenergie zijn de kosten altijd groter dan aanvankelijk gedacht.”