‘Lakse controle op Russische diamant in Antwerpen heeft wereldwijde gevolgen’

Door de lakse controle op de oorsprong van Russische ruwe diamant in België kunnen die stenen hun weg vinden naar de rest van de wereld. Dat schrijft Knack. Het heeft gevolgen in andere diamantcentra, signaleert een insider.

Wanneer een partij Russische diamanten in het Diamond Office in Antwerpen binnenkomt voor expertise, staat op de factuur heel vaak “herkomst onbekend”. Niettemin kan elke expert zien of een ruw steentje uit Rusland, Canada of Zuid-Afrika komt. De Russische diamant gaat in een pakketje origin mixed naar Indiase slijperijen. Nadat ze geslepen zijn, worden ze als diamant met Indiase origine wereldwijd aan de man gebracht. Het weekblad Knack omschrijft dat proces deze week uitvoerig.

Voor alle duidelijkheid: er is in Europa geen officiële boycot van diamanten uit Rusland, in tegenstelling tot in de Verenigde Staten. Toch is die afkomst een probleem. Alle grote juwelenproducenten, zoals Bulgari, Cartier en Tiffany’s, besloten diamanten uit Rusland te weren uit hun productieproces. De omweg via India zou een manier kunnen zijn om de Russische origine te verhullen.

“Dat betwijfel ik”, zegt Eddy Vleeschdrager van het bedrijf Expert Diamond aan Trends. “Die juwelenmerken nemen eerder stenen af, die komen van gereputeerde ruwediamantdistributeurs Rio Tinto (Canada) of De Beers (Verenigd Koninkrijk), waar ze historische banden mee hebben.”

De Russische stenen die in Antwerpen worden ‘gezuiverd’, vinden wel hun weg naar andere diamantcentra, bevestigt ons een trader, die sterk actief is in Dubai. “Oorspronkelijk stonden handelaars in Dubai erg wantrouwig tegenover diamanten uit Rusland”, weet hij. “Hun Amerikaanse afnemers kunnen met die stenen immers weinig aanvangen, door de boycot van de Verenigde Staten. Ook Emirates Airlines en de waardentransporteur Brink’s Global Services FZE in Dubai wensen geen Russische stenen te vervoeren uit vrees dat ze dan problemen krijgen in de Verenigde Staten.”

De afkeer van Russische stenen sloeg om, toen bleek dat ze uit Antwerpen als ‘gemengd’ naar Dubai werden gevoerd. “Elke trader in Dubai wist dat het wel degelijk om Russische stenen ging. Iedereen doet of zijn neus bloedt. Het is wel zeer ironisch dat Antwerpen via lobbying een boycot van Russische diamant probeert tegen te houden met het argument dat anders Dubai en India die handel overnemen. Ondertussen laat het Antwerpse controleorganisme sluiks toe dat Russische diamanthandelaars de oorsprong van hun handel verdoezelen en ze via Antwerpen de handel in Dubai ondersteunen. Ook India handelt trouwens via die gemengde pakketjes. De lakse controle van Antwerpen op Russische diamant heeft wereldwijde gevolgen.”

Eddy Vleeschdrager gelooft dat niet. “Als een Antwerpse handelaar het ene zogenaamd onbekende lot na het andere binnenbrengt, is daar een reukje aan. Het Diamond Office zou onmiddellijk ingrijpen. De sluikse omweg via Antwerpen is trouwens niet nodig. Dubai kan die stenen uit Rusland hoe dan ook importeren. Het heeft verleden jaar voor de eerste keer in de geschiedenis Antwerpen voorbijgestoken met zijn omzet. Dat zegt genoeg. Niet alleen Dubai voert nu trouwens grote kwantiteiten diamanten in uit Rusland, ook India en China.”

De ngo Impact, die zich buigt over de herkomst van grondstoffen, wijst erop dat handelaars in India de Russische oorsprong van hun diamanten verdoezelen. Woordvoerder Joanne Lebert, vorige week op CBC News: “India,  waar naar schatting 95 procent van de diamanten wordt geslepen, heeft geen sancties tegen Russische diamant. De stenen kunnen er dus gemakkelijk worden gemengd met diamant uit andere regio’s, voor ze op de wereldmarkt terechtkomen. We kunnen enkel speculeren of de opbrengsten van die diamanthandel de oorlog en het geweld in Oekraïne voeden.”

Lees ook: Russische diamanten vinden nog altijd de weg naar Antwerpen: ‘Herkomst onbekend’