Kris Cloots (CEO schoonmaakbedrijf ISS Belux): ‘We houden het hoofd boven water’

De coronacrisis spaart ook de schoonmaaksector niet. De marktleider ISS zag zijn omzet sinds de uitbraak van het virus in ons land met een derde krimpen. “Ik hoop dat we tegen september weer op 80 procent draaien”, zegt Kris Cloots, de topman van ISS België en Luxemburg. “Dan hoeven we geen grote herstructurering te doen.”

In volle coronacrisis voert de facilitairedienstenverlener ISS een wissel aan de top door. De CEO, Jeff Gravenhorst, die de beursgenoteerde groep tien jaar lang leidde, geeft de fakkel in september door aan Jacob Aarup-Andersen. De Deen maakte carrière bij Danske Bank, een van de grootste financiële instellingen van Scandinavië. “Hij is een rijzende ster in het Deense bedrijfsleven”, stelt Kris Cloots (55), de countrymanager van ISS voor België en Luxemburg. “Jeff heeft een sterk parcours gereden. Zijn taak zit er voor een stuk op. Nu staan we voor nieuwe uitdagingen. Het bestuur heeft gekozen voor een nieuwe stuurman, een jong en blijkbaar veelbelovend talent.”

Een van de dringendste opdrachten voor de nieuwe CEO wordt het internationale dienstenbedrijf door de corona- crisis te leiden. ISS schat dat de omzet in april door de pandemie 20 procent lager zal liggen.

Werkplekken ontsmetten

Ook in ons land heeft de coronacrisis een grote impact op de schoonmaak-, onderhouds- en cateringdiensten van de Scandinavische groep. “We zijn een derde van onze omzet kwijt. Van de 10.000 medewerkers zijn er 3000 tijdelijk werkloos”, zegt Kris Cloots. “We zien een zware vermindering van de klassieke schoonmaakactiviteiten bij onze bedrijfsklanten. Alleen productiebedrijven in essentiële sectoren, zoals de voeding en de farma, zijn blijven draaien. In de ziekenhuizen, en zeker op de covid-afdelingen, hebben onze mensen dan weer overuren gedraaid. Vooral de kantoren, de scholen en de universiteiten waren dicht.” Corona zorgt wel voor bijkomende activiteiten, zoals het veelvuldig ontsmetten van contactpunten en werkplekken. Maar die extra diensten kunnen de algemene daling niet compenseren. April was het dieptepunt, in mei zag Kris Cloots een lichte herneming van de activiteit. “Wij hadden verwacht dat er vanaf de tweede fase van de exitstrategie meer activiteit zou zijn, maar dat is tot nu nauwelijks het geval. Iedereen blijft thuiswerken. Bij een grote klant in Brussel, met een kantoortoren waar een paar duizenden mensen werken, is nu dertig tot vijftig man. En dat is maar één voorbeeld.”

ISS verwacht dat bedrijven anders zullen omgaan met werkplekken. “We nemen versneld afscheid van de landschapskantoren”, voorspelt Cloots. “Niemand zal nog willen werken in gigantische open ruimtes waar virussen vrij spel krijgen. Er zullen ook vragen rijzen over flex- en deelwerkplekken. Mensen zullen weer op een vaste plek willen werken. Ik verwacht dat onze schoonmakers meer tijdens de kantooruren zullen worden ingezet, in de plaats van ‘s avonds of ‘s nachts. Tussen twee shifts zullen werkplekken en vergaderzalen moeten worden ontsmet en mensen willen zien dat er grondig wordt gereinigd. Dat zal een geruststellend effect hebben.”

Coronaveilige catering

Het zwaarst getroffen is de cateringafdeling, een van de groeimotoren van de groep. ISS Catering is het op twee na grootste cateringbedrijf van België. “In dat segment zijn wij teruggevallen op 20 procent van onze activiteit. Onze collega’s in de sector spreken over dalingen van 50 tot 60 procent. Alle bedrijfs-restaurants zijn dicht, er worden geen warme maaltijden meer geserveerd. Er zijn enkel nog voorverpakte slaatjes en broodjes, maar die genereren een minimale omzet”, stelt Kris Cloots.

Zijn mensen werken met man en macht aan coronaveilige concepten. “We passen ons aan. Geen buffetten meer met zelfbediening, straks word je bediend van achter een plexiglazen wand. We bekijken ook de herindeling van de zalen. Klassiek zitten mensen daar dicht op elkaar, maar dat gaat niet meer als je anderhalve meter afstand moet houden.” Cloots verwacht nog niet meteen een massale heropening van de bedrijfsrestaurants. “Ik vrees dat we misschien moeten wachten tot er een vaccin is, vooraleer mensen weer ontspannen en veilig in zo’n restaurant kunnen eten.”

De topman van ISS Belux hoopt dat zijn bedrijf tegen september weer op 80 procent van zijn normale capaciteit kan draaien. “Honderd procent lijkt me niet realistisch. Als we in het najaar naar 80 procent of meer kunnen gaan, hoeven we geen grote herstructurering te doen. Dankzij het stelsel van de economische werkloosheid hoeven we op dit moment geen mensen te ontslaan.”

Met een tweede lockdown in het najaar houdt Kris Cloots geen rekening. “Het virus zal blijven circuleren, maar we kunnen niet nog eens hetzelfde medicijn nemen. Bij een tweede lockdown zullen veel bedrijven over de kop gaan. We moeten organisatorische maatregelen nemen, om klaar te zijn voor een tweede golf, zodat we kunnen blijven werken, eventueel in een lager tempo. We moeten ermee leren leven.”

Niet permanent telewerken

Om deze crisis door te komen, springt ISS Belux zuinig om met de cash. “We proberen de kosten onder controle te houden”, zegt Kris Cloots. “Waar dat mogelijk is, stellen we investeringen een jaar uit. We maken ook gebruik van de mogelijkheid om de betaling van belastingen en RSZ-bijdragen uit te stellen. Uitstel is geen afstel, maar op dit moment helpt het om onze cashflow gezond te houden.”

Op die manier houdt hij het schip drijvend, maar of hij ISS Belux dit jaar uit de rode cijfers kan houden, is nog koffiedik kijken. “De eerste drie maanden waren positief. Nu wordt het moeilijker, maar we houden het hoofd boven water. Ik kan moeilijk voorspellen wat er in de tweede helft van het jaar nog op ons afkomt.”

Cloots blijft positief over de toekomst van zijn business. “Ondanks alle miserie is er toch nog heel wat commerciële activiteit. Onze verkoopmensen sluiten weer nieuwe contracten af. Dat geeft vertrouwen. Het betekent dat de bedrijfswereld gelooft dat er leven is na deze crisis.”

Het moeilijkste in de coronacrisis vindt Kris Cloots zijn mensen op afstand te managen en te motiveren. “Je ontmoet bijna niemand meer. Sommigen heb ik al acht weken niet meer in levende lijve gezien. In ons hoofdkantoor in Vilvoorde zitten nog een tiental mensen van de tweehonderd. Alle communicatie verloopt via e-mail of Skype. Het is een uitdaging om de boel bij elkaar te houden. Volgens mij kun je niet permanent telewerken, want dan verlies je de binding met het bedrijf. De cultuur van een bedrijf voel je niet in een Skype-meeting.”