Kathleen Verhelst (Groep Verhelst) neemt familiebedrijf over: ‘Het was een delicate operatie’

Bijna een eeuw lang ging de leiding van het Oudenburgse aannemings- en materialenbedrijf Verhelst over van vader op zoon. Tot Kathleen Verhelst de rest van de familie uitkocht. Behalve in de productie en de handel in materialen is ze met Groep Verhelst voortaan ook actief in logistiek.

2019 was een bewogen jaar voor Kathleen Verhelst. Ze werd verkozen als liberaal Kamerlid voor West-Vlaanderen en ze nam de leiding over het bijna honderdjarige familiebedrijf Groep Verhelst in Oudenburg. Dat is met een omzet van 117 miljoen euro het grootste bedrijf in de handel van bouwmaterialen voor aannemers.

Gaat met de overname van het familiebedrijf een meisjesdroom in vervulling?

KATHLEEN VERHELST. “Eigenlijk niet. Mijn familie was nogal patriarchaal ingesteld, in een sector die wordt gedomineerd door mannen. Het was de filosofie dat de zonen in het bedrijf stapten, terwijl de dochters een andere weg uitgingen.

“Mijn één jaar oudere broer Johan en ik studeerden samen aan de Ufsia. Mijn broer zou het bedrijf leiden, maar wilde mij erbij. Hij kocht een IT-systeem voor 12 miljoen frank (300.000 euro, nvdr). Die enorme investering mocht echt niet mislukken. Door de input van alle data over de leveranciers, de klanten en de bedrijfsprocessen wilden we een gestroomlijnde, superefficiënte groep uitbouwen.

Terwijl hij het spoor van mijn vader volgde in de aannemingen, ontfermde ik me over de implementatie. Dat liep niet van een leien dakje. ‘Allez, meisje,’ kreeg ik dikwijls te horen, ‘wat voor zin heeft het dat ik je alle details geef over mijn departement? Dat is zo specifiek dat jouw IT-systeem geen nut heeft.’ Maar ik bleef terugkomen tot ik alle noodzakelijke data kreeg.

“Die periode had het enorme voordeel dat ik het bedrijf vanbinnen en vanbuiten leerde kennen: klanten, leveranciers, producten, personeel, processen en financiële stromen. Tegelijk kreeg ik de microbe van de bouwsector te pakken. Ik werd eerst verantwoordelijk voor de tegels. In 2002 werd ik de CEO van Verhelst Bouwmaterialen. Mijn broer had meer affiniteit met de grond-, wegenis- en afbraakwerken en werd de CEO van Verhelst Aannemingen.”

Hoe verliep het overnameproces?

VERHELST. “Het was heel delicaat. De familie kwam goed overeen, maar onderhandelingen kunnen de sfeer verpesten. We hebben de operatie zo lang mogelijk uitgesteld, wat ze nog moeilijker maakte, omdat het bedrijf ondertussen groeide. Mijn broer had de ruime aannemingstak in 2018 gekocht, maar bleef aandeelhouder van de holding, samen met mij, mijn zus en de drie kinderen van mijn oom. Elke aandeelhouder heeft een andere focus. Sommigen gaan akkoord met een opsplitsing van het bedrijf, anderen niet. De stille vennoot wil de hoogste prijs en is desnoods bereid aan een derde te verkopen, terwijl actieve aandeelhouders het in familiale handen willen houden. Tot de overname was het onduidelijk of een familielid en geen derde partij het bedrijf zou overnemen.

“Nu overkoepelt Groep Verhelst de bouwmaterialen en de logistieke poot. Zo breiden we niet alleen onze omzet uit van 117 naar 130 miljoen euro, we kunnen beide activiteiten in de groep ook versterken, want ze kunnen veel van elkaar leren.

“Logistiek is een troef van onze bouwhandel. We moeten just in time leveren, omdat het bouwproces van onze klanten anders in de problemen komt, maar we willen dat ook doen op een duurzame manier. Op het Eiland in Zwijnaarde werken we aan een logistieke bouwhub. Via een concessie van de Vlaamse Waterweg aan een kade in opbouw werken we er ook aan een kenniscluster over de bouwsector. Dat kan gaan over vervoer of logistiek aan het water, maar ook over de technologische ondersteuning van bouwprocessen. Dat willen we doen met alle op de bouw gerichte sectoren in Vlaanderen, zoals digitale innovatoren, materiaalproducenten, ingenieurs- en architectenbureaus.”

Gaat u Groep Verhelst nu uitbouwen om die later te verkopen? Of wilt u het bedrijf liever overdragen aan een van uw kinderen?

VERHELST. “Ik wil het bedrijf in handen van de familie houden. Mijn drie kinderen studeren allen handelsingenieur en ik heb gepolst of ze eraan denken in het bedrijf te stappen. Toen ik besefte dat voor Groep Verhelst een vijfde generatie klaarstond, engageerde ik me voluit tijdens de onderhandelingen met de familie. Met financiële ondersteuning van de banken betaalde ik aan de rest van de familie een faire prijs.”

Uw man, Pieter De Poorter, de topman van de bouwgroep Monument, duikt af en toe op in de structuur rond Groep Verhelst.

VERHELST. “Hij heeft niets met Groep Verhelst te maken, tenzij af en toe in het beheer van het bedrijfsvastgoed.”

U hebt enkele weken terug het Mechelse Loyaerts Bouwmaterialen overgenomen, dat een omzet van 10 miljoen euro en een nettoschuld van 6 miljoen euro heeft. Het was dus niet door de coronacrisis in de problemen gekomen.

VERHELST. “Onze eerste vestiging buiten Oost- en West-Vlaanderen is perfect gelegen in het midden van Vlaanderen. We kunnen naar alle kanten uitbreiden en onze klanten volgen. Het bedrijf had financiële problemen door een wankel prijsbeheer. De coronacrisis kwam erbovenop. Een faillissement werd vermeden. We kochten de aandelen over en losten de financiële schulden af. We zullen het van nabij opvolgen en bijsturen waar nodig.”

Wat zijn de gevolgen van deze crisis op de omzet en het rendement van Groep Verhelst?

VERHELST. “Wij zijn zo veel mogelijk blijven voortwerken, omdat ik onze klanten niet wilde blokkeren. Natuurlijk is onze omzet fel gedaald. Ik zal blij zijn als we eindigen met een daling van 10 procent dit jaar.”

Zal de bedrijfskasstroom van nog geen 1,5 procent van Groep Verhelst instorten?

VERHELST. “Intern hanteren we een hoger percentage. Maar inderdaad, 2020 wordt een verloren jaar. De groep heeft gelukkig een balans die problemen kan opvangen. Heel wat bedrijven hebben die niet.”

Als distributeur van bouwmateriaal kunt u perfect de temperatuur meten bij uw klanten. Hoe schat u de economische situatie van de bouwsector in?

VERHELST. “Nu leveren we vooral op basis van vroegere contracten. Maar het aantal prijsvragen daalt, zeker van woningbouwers. Vandaag verkoopt vastgoed goed, maar dat zal misschien niet blijven duren. Dit jaar zullen opdrachten nog worden afgewerkt, maar in 2021 verwacht ik een terugval. Heel wat onderaannemers werkten hun taken verder af tijdens de lockdown, maar zien het werk minderen, doordat de grote bedrijven niet allemaal op volle kracht werken.”

In maart 2019, de maand van de overname, raakte bekend dat u, en niet Mercedes Van Volcem, op de tweede plaats zou staan op de verkiezingslijst van Open Vld in West-Vlaanderen. Ze zou zijn opgestapt, had Francesco Vanderjeugd zijn derde plaats niet afgestaan. U werd verkozen, maar is dit mandaat combineerbaar met uw functie van CEO?

VERHELST. “Toen Bart Tommelein en Vincent Van Quickenborne me in december vroegen in de politiek te stappen, viel ik compleet uit de lucht. Ik had niet eens een partijlidkaart en was nooit politiek actief geweest. Ook wist ik niets over de lijstvorming. Ik nam deel aan de verkiezingen omdat ik over het beleid wilde leren en wat meer input over het bedrijfsleven wilde geven. Ik beschouwde het als een godsgeschenk. Mocht de overname van het bedrijf mislukt zijn, dan had ik een erg interessant alternatief. Toch gaat het bedrijf voor. Ik wilde het niet verkopen voor een pak geld op mijn rekening.”

Hoe evalueert u een jaar in de politiek?

VERHELST. “Het is niet eenvoudig door de heel uitzonderlijke situatie van de coronacrisis en het gebrek aan een volwaardige regering. Ik erger me wel aan de oeverloze procedures. De laatste plenaire vergadering van het politieke jaar duurde twee dagen en eindigde om tien voor zes ‘s morgens vroeg. Keer op keer halen de sprekers dezelfde argumenten aan, om uiteindelijk te beslissen wat bijna iedereen al op voorhand wist. Dat is niet de efficiëntste manier om in het belang van het land beslissingen te nemen.”

Onlangs stelde u in de Krant van West-Vlaanderen voor om stakingen enkel op zaterdagen toe te laten. Is dat niet verregaand?

VERHELST. “Natuurlijk is het dat. Ik heb dat zo ook niet gezegd. Dat in de titel zetten was pure framing. Ik maakte een opmerking over de klimaatmarsen, die volgens mij het best niet op schooldagen plaatsvinden. Na mijn betoog voor een positief overleg tussen werkgevers en werknemers, volgde de vraag of de vakbonden ook het best niet enkel op zaterdag zouden staken. Ik antwoordde lachend dat dat wel leuk zou zijn. Maar goed, ik heb het bij de nalezing de tekst laten staan. Ik heb eruit geleerd dat ik voorzichtig moet zijn met de media.”