Jos Stalmans (topman VKW Limburg): ‘We hebben de perceptie tegen’

Limburg had ook zonder de nakende sluiting van Ford Genk de nodige kopzorgen. Jos Stalmans, al ruim twee decennia de topman van de werkgeversfederatie VKW Limburg, geeft een overzicht.

Jos Stalmans: “Ik ga de zwakke punten van Limburg niet uit de weg. Er zijn er heel wat. We hebben het grote nadeel dat we heel veel productiebedrijven hebben, in verhouding tot de rest van Vlaanderen. En die zijn veel kwetsbaarder. Vier jaar geleden waarschuwden we al dat we een upgrade moesten doen van onze maakindustrie, omdat we riskeerden binnen de vijf jaar de helft van de tewerkstelling in productiebedrijven te verliezen. We werden in snelheid genomen. Twee jaar later was de sluiting van Ford Genk er al.”

“Het loonkostenprobleem is voor ons veel erger omdat wij vlak aan de Duitse en Nederlandse grens zitten. Het is voor het eerst in de naoorlogse geschiedenis dat Duitse bedrijven orders wegkapen van Limburgse, omdat ze goedkoper zijn. Of denk maar aan recente projecten als Action, goed voor bijna 400 jobs, en Canon met bijna 600 jobs. De Vlaamse regering had die dossiers voorbeeldig voorbereid, maar toch beslisten beide bedrijven om naar Nederlands Limburg te trekken. Daar liggen de loonkosten gevoelig lager. Voor Canon gaf dat een verschil van 4 miljoen euro. Dat is geen kleingeld meer. En dan zijn er hier vakbonden die stellen dat de loonkostenhandicap met de omringende landen veel lager is dan 16 procent. Ik kan hun ongelijk bewijzen.”

Waar schort het nog aan?

Jos Stalmans: “Het aantal starters daalt in Limburg en de export gaat achteruit. In 2006 exporteerde nog 52 procent van de top 500 van Limburgse bedrijven, nu is dat nog 47 procent. Je voelt ook heel duidelijk dat de huidige financieringsbronnen ontoereikend zijn voor Limburgse bedrijven. Maar de banken staan niet te springen om geld ter beschikking te stellen. Voorts sluit het beschikbare talent niet aan bij de noden van de markt. We hebben verhoudingsgewijs meer ongeschoolden of lager opgeleiden dan elders in Vlaanderen.”

“De wegeninfrastructuur is een ramp aan het worden en ondersteunt bedrijven onvoldoende. Neem de E313, de belangrijkste verkeersader tussen Antwerpen en Limburg. Ik begrijp niet dat die als ongeveer enige snelweg in België nog steeds maar twee keer twee baanvakken telt.”

“De spoorwegen zijn abominabel, en niet alleen de cruciale verbindingen met Antwerpen en Brussel. Ook de IJzeren Rijn is een absolute ramp. Dat dossier ligt daar te liggen in die kabinetten, zonder dat iemand er iets mee doen. Met spoorwegen is Limburg echt benadeeld. Het treinstation van Bergen alleen al kost meer dan de hele spoorinvestering voor Limburg, die 300 miljoen euro bedraagt.”

“En maak alstublieft werk van de noord-zuidverbinding met Eindhoven. Daar ligt onder meer de High Tech Campus Eindhoven waar 8000 kenniswerkers actief zijn op de vroegere Philipssite. Dat bruist daar zonder ophouden. Ondertussen is dat dossier al dertig jaar oud. Zijn politici niet bekwaam? Hoe komt het dat we dertig jaar nodig hebben voor een weg waarvan iedereen overtuigd is dat die hoogstnoodzakelijk is?”

En het sociale klimaat?

Jos Stalmans: “Dat speelt absoluut mee. We hebben in de wereld de perceptie tegen. In onze twee werkgroepen rond de vijftig grootste buitenlandse bedrijven in de provincie voel je heel goed dat de sfeer totaal gekeerd is. Ze denken: ‘In Vlaanderen moeten we niet meer zijn’. Ze zijn er niet meer van overtuigd dat België nog ondernemingen wil. Als we ons niet aanpassen aan de ons omringende landen, zullen we kletsen krijgen. En toch blijven de vakbonden heel conservatief het verleden verdedigen.”

Lees het volledige interview met Jos Stalmans deze week in Trends.