Jo Pauwels (ABB Benelux): ‘Als je iets kunt robotiseren, dan doe je dat gewoon’

Het zijn onzekere tijden voor grote industriële conglomeraten zoals het Zweeds-Zwitserse ABB. Toch ziet Jo Pauwels, de Belgische topman van ABB Benelux, nog groeipotentieel. “Wij hebben de technologie in huis om over te stappen van fossiele brandstoffen naar elektrische energie”, zegt hij.

Dat elektrische mobiliteit een van de groeipolen is voor het Zweeds-Zwitserse technologieconcern ABB, wordt meteen duidelijk als je parkeert aan het hoofdkantoor van ABB België in Zaventem. Een indrukwekkende rij laadpalen van eigen makelij laadt elektrische wagens op. Ook de glimmende Tesla van Jo Pauwels (60), de Belgische managing director van ABB Benelux, hangt aan de laadinfrastructuur. “Ik rijd ongeveer 45.000 kilometer per jaar. Dat is veel om elektrisch te rijden, maar ik wou het absoluut doen. De wagen heeft een praktische autonomie van 300 kilometer. Alleen als ik van Rotterdam naar Luxemburg moet rijden, wordt het nipt”, vertelt Pauwels.

De Oost-Vlaming staat anderhalf jaar aan het hoofd van ABB Benelux. Hij begon zijn carrière in 1981 bij het Zweedse Asea met de installatie en de programmatie van industriële robots. Later fuseerde Asea met het Zwitserse Brown Boveri en ABB was een feit. Jo Pauwels maakte internationale carrière in de engineeringgroep met een focus op robotica en industriële automatisering. Hij heeft een kantoor in Zaventem voor de Belgische organisatie, de Nederlandse markt wordt aangestuurd vanuit Rotterdam en er is een vestiging in Luxemburg. In de Benelux heeft ABB ongeveer 2000 mensen werknemers, goed voor een omzet van bijna een miljard euro.

Productie optimaliseren

ABB België stelt 750 mensen te werk en boekt een omzet van 400 miljoen euro. “Met de overname van GE Industrial Solutions in 2017 (zie kader Conglomeraat wordt opgebroken) kwam de Gentse kastenbouwer Vynckier in onze groep. We willen die activiteit daar voortzetten”, zegt Jo Pauwels. Vynckier telt ongeveer 300 werknemers. Voorts heeft ABB in Jumet een productievestiging voor industriële condensatoren, actieve filters en batterijsystemen. En sinds vorig jaar maakt ook intrion, actief in logistieke automatisering, deel uit van de groep. “Vorig jaar zijn we op vergelijkbare basis met 8 procent gegroeid. Met de overnames gaat het om 27 procent groei”, zegt Pauwels.

Een van de groeimotoren is de robotisering en de digitalisering van de industrie. “We moeten de maakindustrie die we nog hebben, hier houden. We zullen dat doen door verder te automatiseren en de productiviteit op te waarderen.” ABB heeft een digitaal platform ontwikkeld om data uit de machines te halen en daar apps op los te laten om de productie te optimaliseren. “We zoeken nog naar het juiste verdienmodel, maar die richting moeten we uit”, stelt Pauwels.

Industriële robots

Ook de robotisering heeft nog groeipotentieel. Grote assemblagebedrijven zoals Volvo in Gent en VDL NedCar in Born draaien grotendeels op ABB-robots. Jo Pauwels heeft de robottechnologie in zijn carrière zien exploderen. “In 1984 was er een groot feest bij Asea in Zweden omdat we dat jaar meer dan 400 robots hadden verkocht. Vorig jaar heeft ABB er 60.000 verkocht. De technologie is zo betaalbaar en performant geworden dat robotiseren een no-brainer is geworden. Als je iets kunt robotiseren, dan doe je dat gewoon.” Als we de grote vervangingspieken van de automobielsector niet meetellen, verkoopt marktleider ABB in België elk jaar 300 tot 400 industriële robots.

“Maar we kunnen nog vereenvoudigen. Voor robotica heb je nog altijd ingenieurs en programmeurs nodig. We moeten naar een systeem waarin een lasser of een schilder zijn kennis kan overdragen aan de robot zonder veel te programmeren”, voorspelt Pauwels. Hij ziet nog sectoren waar robots nog niet vaak worden ingezet. “De voedingsindustrie is een grote markt. Met intrion werken we aan de robotisering van de logistiek. In de e-commerce gebeurt het verzamelen en verpakken nog altijd door mensen. Daar zit nog een enorm potentieel. We kunnen onze technologie ook inzetten in de zorgsector. Denk aan een mobiele robot die medicijnen naar de patiënten brengt”, schetst Pauwels.

Nederlandse laadtechnologie

Een andere groeipool voor ABB is de elektrificatie van het wagenpark. “We kunnen de wereld verduurzamen. Wij hebben de technologie om over te stappen van fossiele brandstoffen naar elektrische energie.” Jo Pauwels ziet wel een verschil tussen de Nederlandse en Belgische markt. Het aantal laadpalen in Nederland is een veelvoud van wat in ons land beschikbaar is. Hij begrijpt de Belgische aarzeling niet. “Je moet daarin doorduwen. Nederland heeft al een netwerk van supersnelle laadpunten. De tankstations langs de snelwegen moeten dat aanbieden. Al die snellaadstations zijn van ABB”, zegt Pauwels. Ook de afdeling voor onderzoek en ontwikkeling van ABB voor de laadsystemen voor elektrische voertuigen zit in Nederland. Het technologieconcern kocht in 2011 Epyon, een spin-off van de Technische Universiteit Delft, voor de laadtechnologie. “We bouwen een nieuw O&O-centrum in Delft met ruimte voor een honderdtal onderzoekers. In september verhuizen we”, verwacht Jo Pauwels.

Terwijl Nederland energieneutrale wijken bouwt met warmtepompen, zonnepanelen en elektrische wagens, worstelt België met discussies over de energieproductie. “Wij zitten niet in de energieproductie, maar we liggen er wel wakker van. We hebben productiecapaciteit nodig als we de elektrificatie willen doorvoeren. En we zullen het energiesysteem veel beter moeten managen. Wij investeren in die technologie. Energiemanagementsystemen werken op basis van artificiële intelligentie. Iedereen leeft anders, maar toch zijn er routines. Die haal je eruit met algoritmes. En dan kan je die energiestromen optimaal managen”, legt Jo Pauwels uit.