Jan Van Esbroeck (CEO Sportpaleis Group): ‘Als we dit overleven, ziet de toekomst er rooskleurig uit’

Na het rampjaar 2020 maakt Jan Van Esbroeck, de topman van de Sportpaleis Group, zich op voor een overgangsjaar met de handrem op. ‘Ik denk dat 2022 een topjaar wordt.’

Voorlopig geen opzwepende concerten in het Antwerpse Sportpaleis, wel de internationale expo Real Bodies. In die intrigerende tentoonstelling staat de menselijke anatomie centraal. Didactisch heel geschikt om in deze covidtijden de complexiteit en de broosheid van onze longen en luchtwegen te bestuderen. Alles coronaproof uiteraard. “Eindelijk komt hier nog eens volk over de vloer, mensen die een ticket hebben gekocht om iets te beleven”, zegt Jan Van Esbroeck, de CEO van de Sportpaleis Group.

Hoe kijkt u terug op 2020?

JAN VAN ESBROECK. “Een crisis van deze omvang hebben we nog nooit meegemaakt. Er bestaan ook geen handleidingen voor. Dat is behoorlijk belastend. We hebben een honderdtal medewerkers. Van in het begin van deze crisis zijn we vol voor het behoud en het welzijn van onze mensen gegaan. Dat is wat ons drijft en wat onze organisatie zo sterk heeft gemaakt. We nemen van niemand gedwongen afscheid, maar er zijn elf medewerkers vertrokken. Vooral jonge mensen zien het niet zitten om nog een jaar te verliezen. We zien ze liever niet vertrekken, want er verdwijnt een hoop expertise. De coronacrisis treft onze sector bijzonder hard en dat is uitzonderlijk. We hebben al economische crisissen meegemaakt. Doorgaans zijn dat voor ons goede tijden.”

Hoezo?

VAN ESBROECK. “Ons beste jaar was 2008, toen de financiële crisis woedde. Dat is escapisme. Mensen gaan in crisistijden misschien niet op reis, maar wel naar een concert. Ze willen zich eens verwennen als compensatie van alle ellende. Dat voelde je toen heel hard. Toen konden we werken, nu niet.”

Wordt 2021 het jaar van de grote comeback?

VAN ESBROECK. “Ik denk dat het een overgangsjaar wordt. Het is al duidelijk dat de eerste maanden niet veel beter worden dan de laatste drie maanden van 2020. We hopen dat de zomer min of meer normaal wordt. We hebben met de Proximus Pop-Up Arena in Middelkerke een nieuw initiatief. We rekenen erop daar onze ding te kunnen doen, weliswaar op een kleinere schaal. Voor de sector wordt het cruciaal dat het festivalseizoen zonder al te veel beperkingen plaatsvindt. Maar als ik zie hoe traag de vaccinatie zal gaan, wordt dat een krappe timing.”

Zomerconcerten aan zee. Heeft corona u op dat idee gebracht?

VAN ESBROECK. “Het project bestond al langer. We waren al een tijd op zoek naar formules om onze expertise ook in de zomer in te zetten. De Pop-Up Arena is een tent voor maximaal 5500 mensen, het beste van twee werelden: als het regent zit je droog, en als het warm is zit je uit de zon. We denken dat we daarmee tegemoetkomen aan een behoefte van mensen die de festivals wat ontgroeid zijn. Zij willen zitten, hun jas kunnen weghangen, een frisse pint bestellen en zeker zijn van een goede plaats. We moeten blijven vernieuwen, maar het principe blijft hetzelfde. Wij zetten de zaal, verhuren ze en proberen organisatoren te overtuigen om er iets te doen. Het zal het eerste jaar nog wat aftasten zijn, maar het siert onze eigenaar Live Nation wel. We mogen dat soort risico’s nemen. Ondanks de situatie waarin we nu zitten.”

Bedreigt deze crisis uw voortbestaan? Of zijn er voldoende reserves?

VAN ESBROECK. “De opdracht die we kregen van Live Nation is heel duidelijk: probeer je eigen boontjes te doppen. We spartelen voorlopig door de crisis. Het verlies zal aanzienlijk zijn. In het tweede, derde en vierde kwartaal van 2020 vielen we terug op ongeveer 7 procent van onze normale inkomsten. In termen van liquiditeit valt het voorlopig nog mee. We zijn altijd een gezond en voorzichtig bedrijf geweest. Volgens onze cashplanning zullen we deze crisis overbruggen, in de veronderstelling dat we in de zomer weer actief kunnen worden. De vraag zal zijn: in welke gezondheid beginnen we straks weer aan ons normale leven?”

De Vlaamse regering kwam eind vorig jaar met de globalisatiepremie voor de evenementensector. Helpt dat?

VAN ESBROECK. “Dat was een moedige en verstandige beslissing van de Vlaamse regering om bedrijven zoals het onze extra te ondersteunen. Het betekent dat we niet terminaal aan het post-covidtijdperk moeten beginnen. De sleutelspelers op onze markt werken samen met een hele keten van bedrijven. Als je die organisaties overeind kunt houden, vermijd je een bloedbad in de brede sector. Het heeft wat lang geduurd, maar dit is een belangrijke maatregel voor de evenementensector. Ze kan als een hefboom werken.”

Hoe gaat u als ondernemer om met deze crisis? De agenda’s en de zalen liepen leeg.

VAN ESBROECK. “Ik heb behoorlijk wat energie kunnen putten uit de veerkracht van onze medewerkers. We hebben meer dan een miljoen tickets moeten verplaatsen. We zijn daar nog altijd mee bezig. Sommige concerten zijn vier keer verplaatst. Nu verhuizen heel veel projecten naar 2022. Het geeft warmte om te zien hoe geëngageerd onze mensen daarmee omgegaan. Je kunt ook zelf niet achterblijven. Ik geloof nogal in lead by example. Maar net zoals bij iedereen slaan de twijfel en de bezorgdheid over de impact van de crisis hard toe.”

Jullie hebben het bedrijf in 2019 op het goede moment verkocht aan Live Nation?

VAN ESBROECK. “Door de crisis voel ik me nog meer verantwoordelijk voor dit bedrijf. Je wilt bewijzen dat de overnemer geen foute beslissing heeft genomen. We willen tonen wat ze in huis hebben gehaald en welke kracht deze organisatie heeft.”

Op topavonden ontvangt het Sportpaleis zo’n 24.000 mensen.Komt dat ooit terug?

VAN ESBROECK. “We hopen vanaf september min of meer normaal te kunnen werken. Met een minimum aan beperkingen, misschien met mondmaskerplicht of andere maatregelen. En we kijken vooral naar 2022. Als er geen gevaarlijke mutaties van het virus opduiken, denk ik dat 2022 een absoluut topjaar moet worden. De massaconcerten komen hoe dan ook terug. Weet u dat er op Broadway in New York ongeveer 50.000 stoelen zijn in de theaters? 22.000 daarvan kwamen er na de Spaanse grieppandemie van 1918. Samenkomen, om welke reden dan ook, heeft een waarde voor mensen. Als we dit overleven, ziet de toekomst er rooskleurig uit. Het worden de nieuwe roaring twenties.”

De groep heeft ook theaterzalen. Zullen die eerst de deuren weer kunnen openen

?

VAN ESBROECK. “Het zal een evolutie zijn. Eerst de theaters, daar staan ook vaker lokale acts geprogrammeerd. In een tweede fase komen de kleinere arena’s zoals de Lotto Arena en Vorst Nationaal, om te eindigen met het Sportpaleis. Hoe groter de zaal, hoe langer het zal duren. We hebben de ervaring gehad met social distancing in september en oktober. Met anderhalve meter afstand voor een show met zittend publiek val je terug op 28 procent van de capaciteit. Dat is voor ons niet werkbaar. Later is dat naar een meter gegaan en dat maakt een enorm verschil: van 28 naar 72 procent in ons geval. Daar kun je iets mee doen. Het is wachten tot we weer op dat niveau kunnen opstarten. We kruisen onze vingers dat het in maart zal gebeuren. Dan kunnen we gaandeweg de draad weer oppikken.”

Zal het publiek nog hongerig zijn naar voorstellingen en concerten?

VAN ESBROECK. “Ja, wij doen daar onderzoek naar. We bevragen om de twee weken de mensen die al tickets hebben voor uitgestelde shows en mensen die af en toe in onze zalen passeren. We stellen vast dat het sentiment de algemene conjunctuur volgt. Eind september, begin oktober was de wens om terug naar concerten te komen heel hoog. Zodra de besmettingscijfers weer stegen, zag je dat kelderen. Nu zie je het omgekeerde. Er is blijkbaar wel wat vertrouwen in de vaccins. We vragen ook naar wat mensen comfortabel vinden als ze zouden komen. Dingen die helpen, zijn eenrichtingsverkeer bij de in- en uitgangen, binnenkomen in tijdsblokken, een lege stoel naast de bubbel, mondmaskers, handgel. Over het algemeen haken weinig mensen af, we ervaren een grote wens om terug te keren. We zien dat ook bij de terugbetaling van de geboekte tickets. Internationaal wordt bij een uitstel van evenementen tot 17 procent van de tickets terugbetaald, bij ons is dat 2,56 procent. Dat maakt een wereld van verschil. We ervaren veel begrip voor de situatie.”

Hebt u getwijfeld aan de toekomst van uw sector?

VAN ESBROECK. “Had u mij twee jaar geleden gevraagd of we er rekening mee hielden dat we een jaar de deuren zouden moeten sluiten, dan had ik eens goed gelachen. Nu denk ik wel eens: wat als dit vier jaar duurt? Dan moeten we toch andere oplossingen zoeken. Mijn ouders, ze zijn helaas overleden, hebben de oorlog meegemaakt. Deze periode heeft mij veel aan hen doen denken. Dit is niet tof, maar wat zij hebben meegemaakt was veel erger.”

U doet geen livestreams of andere digitale alternatieven. Waarom niet?

VAN ESBROECK. “De digitale alternatieven zijn geen gevaar voor onze business. Dat is voorlopig een geruststelling. Ik spreek daar met artiesten over. Ze voelen niets, ze zien niets bij die streams. Zij willen op een podium staan voor een echt publiek, ze krijgen energie door de reacties van de mensen. Dat is anders dan in een studio muziek maken met vier camera’s erop. Streaming zal wel overleven als niche, maar zal de liveconcerten niet vervangen. In die zin voel ik me gelukkiger dan de mensen die moeten leven van zakenreizen. Videoconferenties kunnen 70 procent van de meetings vervangen. Het is niet even aangenaam, maar het werkt wel.”

Hoe houdt u de moed erin bij uw team?

VAN ESBROECK. “Om de vier weken doen we een videocall met al onze mensen over de stand van zaken, hoe het zal evolueren, praktische dingen. Jan Vereecke en ik proberen ook iedereen regelmatig persoonlijk te bellen. Het is ook heel verschillend. De mensen die met de boekingen bezig zijn, hebben het druk om alles in goede banen te leiden, terwijl veel operationele mensen alleen werk hebben als er volk over de vloer komt. De mensen hebben perspectief nodig en kijken dan naar ons. Gelukkig geloven we in onze sector en in zijn toekomst. Het is niet zo moeilijk dat enthousiasme over te dragen naar onze medewerkers. Ik geef hen de raad nu goed uit te rusten. Want als we straks weer de deuren openen, zal het volle bak zijn.”

Zal de coronacrisis uw businessmodel blijvend veranderen?

VAN ESBROECK. “Ze zal een aantal zaken versnellen. Ik denk aan cashloos betalen, waar we al twee jaar mee bezig waren. Er zal wellicht ook een grote druk komen om shows met alleen zitplaatsen te organiseren. Ik vermoed dat er ook wat vertraging zal komen in de technische innovatie. Elke artiest die op tournee ging, moest wel uitpakken met een nieuw lichteffect of nog straffer vuurwerk. Misschien keren we terug naar de essentie. Kijk naar wat Bruce Springsteen doet, die heeft al die gadgets niet nodig. De producties zullen wat kleiner worden, minstens voor een paar jaar. En als de sector enkele jaren incidentloos kan werken, zal het weer ontploffen.”

Wat zijn de belangrijkste lessen die u uit deze periode trekt?

VAN ESBROECK. “Vooral het belang van financiële voorzichtigheid, die we al hadden. Ik heb dat met de moedermelk meegekregen. Mijn moeder zei altijd: als je belastingen kunt betalen, doe het dan, en maak geen pak kosten om aan de fiscus te ontsnappen. Wij hebben dat nooit gedaan en dat zorgt nu voor de ruggengraat die ons hierdoor zal helpen. Ik vind dat een heel belangrijke les voor kmo’s.

“Twee: onze mensen zijn onze kracht. Onze organisatie zou als een pudding in elkaar storten als onze medewerkers het zouden opgeven. Met onze teamleiders, een tiental sleutelfiguren, komen we elke week samen via Zoom. Je voelt dat er heel veel wil is om hun afdeling hierdoor te sleuren. We hebben geleerd nog meer dan vroeger respect, bewondering en kansen te geven aan onze medewerkers.”