Eindelijk komt Uber ook naar Vlaanderen. Nog steeds roept dat verzet op. Onder meer bij de Gentse schepen van Mobiliteit Filip Watteeuw (Groen), die het opnam voor de taxisector. De econoom Ive Marx (UAntwerpen) vraagt het argument van sociale dumping in de deeleconomie omzichtig te gebruiken.
Is het verzet tegen Uber een achterhoedegevecht?
IVE MARX. “Dat weet ik niet, maar ik vind wel dat we ervoor moeten opletten onder het motto van sociale dumping te vechten voor de taxisector. In dat debat mis ik de bekommernis voor betaalbaar vervoer voor alle burgers. Waar geen betaalbaar openbaar vervoer is, zijn de taxidiensten in België niet altijd een alternatief. Ze zijn zwaar gereguleerd en behoorlijk duur voor mensen met een lager inkomen. Taxicheques brengen maar in heel beperkte mate een sociale correctie.
“Ik wil niet de pleitbezorger van Uber of andere deelplatformen zijn, maar ik vind wel dat meer openheid van geest nodig is. Het loont de moeite eens te bekijken hoe deelplatformdiensten in het buitenland werken.”
De sociale ongelijkheid van hoge tarieven is groter dan de uitbuiting van chauffeurs in schijnzelfstandigheid?
MARX. “Ik denk het wel. Zoals vaak in België is het belang van een kleine lobbygroep groot, terwijl de kosten voor dat voordeel breed worden uitgesmeerd. Hier zijn dat de vervoerstarieven die hoger liggen dan ze zouden kunnen zijn. De ervaring in andere landen leert dat het taxivervoer goedkoper kan. Daar ligt een maatschappelijk belang. Ik vind het dan ook opvallend dat de Gentse schepen van Mobiliteit daar weinig oog voor lijkt te hebben, en zich voor de kar van de taxilobby laat spannen.”
MARX. “Klopt. Uber zegt dat het enkel een digitaal platform is, dat mensen die een ritje nodig hebben, samenbrengt met wie een zitje aanbiedt. Wellicht is het niet zo eenvoudig en is Uber toch meer een alternatieve taxidienst. Ik pleit zeker niet voor vrijheid, blijheid. Zoals alle economische activiteiten moet er ook voor deelplatformen een goed beleidskader zijn. Je wilt niet dat een nieuwe speler de markt ontwricht met lagere tarieven, om daarna vanuit een machtige marktpositie de tarieven weer op te trekken.
“Zulke deelplatformen maken het best deel uit van een ecosysteem, zoals in New York. Daar is een uitgebouwd metronet, en bestaan Uber, Lyft en reguliere taxi’s naast elkaar. Voor veel chauffeurs is het bovendien echt een bijverdienste, waarmee ze kunnen stoppen als ze dat willen. Dat deeltaxi’s een sector wegvegen met sociale dumping vind ik dan ook te kort door de bocht.”
Het Grondwettelijk Hof besliste wel de regeling van het onbelast bijklussen af te voeren. Is ons land daar toch niet klaar voor?
MARX. “Uiteraard is het belangrijk dat mensen sociale bijdragen betalen op hun verdiensten uit deelplatformen. De klassieke Belgische truc om onze hoge sociale lasten te ontlopen door in bepaalde segmenten uitzonderingen te creëren, is nefast. Als een deeleconomie ontstaat, is het logisch dat daarin ook belastingen en sociale lasten worden betaald.”
