Internet moet verbruik en ongelukken met bedrijfswagens beperken

Worden bedrijfswagens binnenkort uitgerust met internetsystemen? Als het aan de autoverhuurders ligt wel. Ze willen het verbruik van hun vloot beter controleren, anticiperen op pannes en de rijstijl van de bestuurders in de gaten houden. Maar eerst moeten ze de bestuurders overtuigen die voor hun privacy vrezen.

Touring en Proximus hebben een grote slag geslagen met de lancering van hun dienst ConnectMy.Car voor bedrijfswagens. Het systeem registreert de motorgegevens en het gedrag van de auto, om technische problemen beter te kunnen opsporen en te analyseren hoe de bestuurders met hun voertuig omgaan. Verder gebruikt het systeem het 3G- of 4G-signaal van het mobiele netwerk van Proximus om van de auto een wifihotspot te maken.

Het is niet het enige volgsysteem voor bedrijfswagens. TomTom biedt er verscheidene aan. De autoverhuurder ADL overweegt zijn klanten die optie aan te bieden “in het derde of vierde kwartaal van dit jaar”, zegt Horsten Miel, de gedelegeerd bestuurder voor België. “In de komende jaren worden we overspoeld met nieuwe applicaties.” Zelfs Coyote heeft belangstelling voor die markt.

Vrachtwagens en bestelwagens worden al meer dan vijftien jaar uitgerust met telemetriediensten. Daarmee kunnen vlootbeheerders kijken waar hun voertuigen zich bevinden, de arbeidstijd van hun personeelsleden organiseren, hun rijstijl analyseren en het verbruik beter in de hand houden. Via die diensten kunnen ze ook de tachografen analyseren om te kijken hoelang de chauffeurs nog mogen rijden.

Er zijn verscheidene redenen waarom dat soort diensten nu ook ingang vindt voor gewone bedrijfswagens. Zo kan de controle van het rijgedrag tot lagere verzekeringspremies leiden, en voor autoverhuurders is het interessant in real time de technische toestand van hun voertuigen te volgen en pannes te voorkomen. “Op dit moment is het nog een marginale markt, die ongeveer 1 à 2 procent van de voertuigen beslaat”, zegt George de Boer van TomTom. “Op de meest ontwikkelde markten is 30 à 40 procent van de vrachtwagens en bestelwagens uitgerust met telemetrie.” Dat zo weinig gewone bedrijfswagens dat soort diensten aan boord hebben, komt door privacyredenen, althans voor het privégebruik. Bovendien moet het bedrijf er materiaal voor laten installeren en een abonnement nemen op de telemetriedienst of het platform.

Er zijn 720.000 voertuigen uitgerust met een systeem van TomTom, hoofdzakelijk vrachtwagens en bestelwagens. De kosten dalen naarmate de uitrusting en de dienst goedkoper worden. Vroeger was voor het op afstand volgen van een voertuig een speciale doos nodig met een gps-chip, een simkaart (en dus ook een telecomabonnement) en een aansluiting voor de auto. Tegenwoordig kan een smartphone al voldoende zijn.

Een applicatie kan een rijprofiel opstellen met behulp van de gps en de versnellingsmeter, en de gegevens doorsturen via een mobiel netwerk. Die app kan worden uitgebreid met een dongel die in de diagnosestekker (OBD-poort) van het voertuig past. De dongel kan via bluetooth verbinding maken met een gsm.

Snelheid controleren

Een bedrijf in Antwerpen heeft een vloot van een twintigtal wagens uitgerust met een Coyote-toestel. De bestuurders en hun werkgever hebben een afspraak gemaakt: de kosten van de voertuigen (de huur en de verzekering) dalen als de bestuurders niet agressief rijden en de snelheidsbeperkingen respecteren. Coyote bezorgt de werkgever rapporten over het rijgedrag. “De dienst is op vrijwillige basis gelanceerd en er was veel vraag naar”, verzekert Vincent Hébert, de CEO van Coyote Benelux. Technisch is het systeem heel eenvoudig. Het omvat het bekende Coyote-toestel met zijn gps-chip en simkaart, het abonnement en de facturatie van de dienst.

Het systeem van Touring en Proximus is complexer. Zij koppelen de smartphone aan een dongel in de OBD-poort of diagnosestekker waarmee alle voertuigen uitgerust zijn. Het kleine toestel registreert de technische gegevens van het voertuig om problemen op te sporen en pannes te voorkomen. Binnenin zit een simkaart van het Proximus-netwerk en een wifichip waarmee alle inzittenden toegang hebben tot het internet. Op die manier kan een stilstaande auto in een kantoor veranderen. Het kost 20 euro per maand.

Verkeerd vallen

Het respect voor het privéleven is een belangrijk obstakel. Voor sommige vlootbeheerders lijkt het zelfs een onoverkomelijk probleem te zijn. Zoals voor Jean-Marie Lejeune, de voorzitter van de Franstalige vereniging van fleetmanagers AFFM. “Die manier van volgen kan verkeerd vallen bij de chauffeurs. Voor de puur technische wagens en de leveringen bijvoorbeeld is het prima: een baas heeft het recht te weten waar zijn technici zijn. Maar een bedrijfswagen die ook privé gebruikt wordt, dat is iets anders. Geolokalisatie is delicaat. Tenzij je voordelen, zoals een dienst of een premie, in het vooruitzicht stelt.”

Alle aanbieders van trackingdiensten ontwikkelen zulke voordelen. Bij Coyote schermen ze met lagere kosten voor de verzekering en de huur van de auto. De werkgever kan een deel van die verdiensten teruggeven aan zijn chauffeurs. De werkgever ontvangt een rapport van Coyote over de snelheidsovertredingen, maar hij krijgt geen informatie over de verplaatsingen. Op die manier is de privacy beschermd.

Nadruk op wifi

ConnectMy.Car van Touring en Proximus probeert de chauffeurs ook te paaien met voordelen en biedt onder meer wifi in de auto aan (2 gigabyte per maand). Het platform is uitgebreider dan dat van Coyote en biedt vijf basisdiensten aan: een volgsysteem detecteert hoe sportief met de auto wordt gereden, de gegevens van de motor worden in real time doorgegeven, er wordt bijgehouden hoeveel kilometers voor beroepsgebruik zijn, er is wifi aan boord en je kunt via het platform om bijstand vragen van Touring.

De werkgever komt dus meer te weten over het gebruik van het voertuig. “De bestuurder kan bepaalde diensten afsluiten als hij niet gedetecteerd wil worden”, voert Lorenzo Stefani aan. Hij werkt voor Touring mee aan de commercialisering van de dienst. “Maar het systeem kan alle snelheidsovertredingen registreren, inclusief de plaats, de snelheid en de duur.” Welke informatie gedeeld wordt met de vlootbeheerder, hangt af van de afspraken die zijn vastgelegd in de carpolicy.

ConnectMy.Car is nog maar onlangs gelanceerd. Een dertigtal gebruikers van Touring en Proximus test de dienst sinds twee maanden. Het proefproject wordt in juni uitgebreid tot 250 wagens. Het is de bedoeling dat er later andere diensten bij komen, zoals de betaling van parkeerplaatsen, om de bestuurders te verleiden.

TomTom stelt gerust

TomTom probeert de ongerustheid weg te nemen. “Als je het over telemetrie hebt, denken de mensen aan track-and-tracesystemen en geolokalisatie”, zegt George de Boer. “Maar voor leasingbedrijven is die lokalisatie niet het belangrijkste. Zij hebben meer belangstelling voor de informatie over de toestand van het voertuig. Je kunt een dienst ontwikkelen waarbij de geolokalisatie privé blijft. Vlootbeheerders hebben gemiddeld 250 auto’s onder hun hoede. Zij hebben geen tijd om zich af te vragen waar iedereen zich bevindt.”

Het autoverhuurbedrijf ALD wil zijn cliënten de mogelijkheid bieden hun bedrijfswagenvloot te volgen. “We hebben ervaring met andere markten, zoals Groot-Brittannië, waar bedrijven aan wettelijke verplichtingen moeten voldoen voor het gebruik van hun wagens”, vertelt Horsten Miel. Britse bedrijven moeten zich ervan vergewissen dat de bestuurders van hun bedrijfswagens veilig rijden en dat alles gedaan is om ongelukken te vermijden. Daardoor is het gebruik van ingebouwde volgsystemen daar vroeger ingeburgerd.

“De perceptie varieert van land tot land. In Oostenrijk en Duitsland is het moeilijker die dienst aan te bieden, omdat de bescherming van de privacy daar nog gevoeliger ligt dan bij ons. Maar die perceptie verandert door de ontwikkeling van het internet der dingen.” In Groot-Brittannië zijn 15.000 auto’s uitgerust met de dienst.

Nieuwe volgdienst

ALD hoopt tegen het eind van dit jaar een optionele dienst te lanceren voor het in real time volgen van de technische toestand van het voertuig en het verbruik, het voorkomen van pannes en de controle van het rijgedrag. En de lokalisatie? “Dat moeten we eerst nog juridisch bekijken.” TomTom Telematics biedt verzekeraars een dienst aan waarmee ze voertuigen kunnen volgen en verzekeringen kunnen ontwikkelen die gebaseerd zijn op het rijgedrag van de bestuurder.

Wie vraagt naar die ingebouwde volgsystemen, of wie heeft er baat bij? Dat kan de vlootbeheerder zijn die op zoek gaat naar een dienstenaanbieder. Of de autoverhuurder, die zijn cliënten kan voorstellen bepaalde gegevens te delen. Het uiteindelijke doel is de verlaging van de kosten voor brandstof, reparaties en verzekeringen. De systemen kunnen alleen succes hebben als de werkgever niet te ver gaat in de geolokalisatie.

De voordelen moeten interessant genoeg zijn om de bestuurders te verleiden. “We kunnen ze helpen een parkeerplaats te vinden of hun traject beter te plannen”, geeft Horsten Miel aan. Dat betekent dat de diensten ook intelligente navigatie kunnen omvatten. George de Boer meent dat het succes van de diensten “zal afhangen van de toegevoegde waarde voor de bestuurder. Als ze niet goed genoeg zijn en niet gemakkelijk genoeg in het gebruik, heeft de businesscase geen kans van slagen.”

Minder ongelukken

Als de systemen goed afgesteld zijn, kunnen ze ook een weerslag hebben op het aantal ongelukken. Agressieve bestuurders die beseffen dat hun rijgedrag wordt geanalyseerd, zullen doorgaans kalmer rijden. Uit studies van de autoverhuurder LeasePlan blijkt dat het volgen van voertuigen tot een daling van het aantal ongelukken leidt. In 2015 werden 7000 voertuigen geobserveerd. Drie kwart daarvan waren personenauto’s. Het aantal ongelukken bleek met 12 procent te zijn afgenomen en het verbruik met 8 procent. Bij een studie in Italië werden 16.000 voertuigen geobserveerd die uitgerust waren met telemetrie. Het aantal ongelukken bleek daar met bijna een derde te dalen. Een opsteker voor het imago van de bedrijfswagen.