‘In een snel groeiend bedrijf zijn veel brandjes te blussen’

Het is voor een snel groeiend verblijf verleidelijk de korte termijn je dag te laten bepalen, maar er moet altijd een duidelijke langetermijnvisie zijn. Dat zegt Frank Maene, managing partner bij het durfkapitaalfonds Volta Ventures.

Stel, je wilt je huis verkopen en je vindt maar één koper. Dat is geen prettige onderhandelingspositie. Je zult concessies moeten doen. Dat is niet anders bij het ophalen van geld voor een bedrijf. Ik adviseer startende bedrijven daarom niet alle eieren in een mand te leggen voor hun financiering en langetermijnstrategie. Je wilt je opties openhouden. ‘Optionaliteit’ heet dat in investeringsjargon.

Een gebrek aan optionaliteit tekende het lot van Take Eat Easy, een van de succesvolste Belgische start-ups van de jongste jaren. Het ging in 2016 failliet. Toen de concurrentie plots enorm werd, had Take Eat Easy snel extra financiering nodig. Helaas rekende het daarvoor op één investeerder. Die trok zich op het laatste moment terug. 45 werknemers verloren hun baan, miljoenen euro’s kapitaal gingen verloren.

Zo hebben heel wat start-ups te weinig opties voor de lange termijn. Ze hebben vaak één droomscenario: een overname, een beursgang, of het bedrijf zo lang mogelijk in eigen handen houden. Met die visie geven ze hun bedrijf vorm. Maar elk bedrijf, elke markt én de economie veranderen razendsnel, en dus mag je je nergens op vastpinnen. Showpad snapt hoe levensbelangrijk optionaliteit is. Het werkt bijna obsessief naar een bepaalde terugkerende omzet via abonnementen op zijn software. Waarom? Die omzet geeft het bedrijf verschillende opties voor extra financiering. Het is zijn hefboom voor onderhandelingsruimte. Daarom blijft het flink investeren in verkoop en marketing.

Ondernemers bedenken dus beter al vroeg hoe ze hun bedrijf zo kunnen positioneren dat alle opties openblijven. Ze plannen het best ook al hun successie. Hoe en wanneer draag ik mijn bedrijf over aan de kinderen, hoe optimaliseer ik de fiscaliteit daarrond… Daar hebben we al ervaring mee in Vlaanderen en er zijn ook veel adviseurs in overnames en successieplanning.

Het is overigens essentieel veel tijd te investeren in netwerken, onder andere op evenementen en beurzen. Bij voorkeur door daar zelf te gaan spreken en je zo te etaleren als thought leader. Zo verschijn je op de radar van partijen die later misschien willen samenwerken, een licentie willen nemen op je product of zelfs je bedrijf willen overnemen. Je hoort soms zeggen dat bedrijven niet worden verkocht, maar worden gekocht. Het bedrijf dat Engagor kocht in 2015 was een bedrijf uit de portfolio van een Amerikaans investeerder die al in de startersfase van het bedrijf met hen had kennisgemaakt.

Hier is een quick win. Stuur iedereen in je netwerk gewoon regelmatig een update per mail rond je voortgang. Zo blijf je op hun radar. Je financiering spreiden over verschillende methodes, daar kan je trouwens meteen mee beginnen. Ook als lokaal bedrijf kan je een beroep doen op subsidies, crowdfunding, investeringen van angels, vermogende families uit de sector en zelfs bankfinanciering.

Hou ook altijd een oog op je runway. Dat is Silicon Valley-jargon voor hoeveel maanden je nog resten voor het geld op is. Is dat minder dan zes maanden, dan is het alle hens aan dek. Rekenen op een bestaande investeerder is dan niet vanzelfsprekend. Het geeft die ene investeerder alle onderhandelingsruimte. In het ergste geval wil hij helemaal niet meer investeren.

Heb je geen andere opties meer? Dan kan je al uitkijken naar een een ordentelijke vereffening (stopzetten zonder schulden) of het aanvragen van een WCO (wet continuïteit ondernemen). Alles beter dan lijdzaam richting een faillissement te strompelen.

In een snel groeiend bedrijf zijn zo veel brandjes te blussen of kansen te grijpen, dat het verleidelijk is de korte termijn je dag te laten bepalen. De oplossing is nieuwe ondernemers goed bewust te maken van hun rol. Een bedrijf start natuurlijk met het bedenken en verkopen van een product en het uitbouwen van een team. Maar er moet altijd een duidelijke langetermijnvisie zijn, die ook inhoudt dat je alle interessante opties openhoudt.