In België wordt veel meer aan impactinvesteren gedaan dan gedacht. Dat werd deze week duidelijk op de Belgian Impact Week, waar Impact Finance Belgium met nieuwe cijfers kwam. “Er moet een duidelijke correlatie zijn tussen het financiële en het maatschappelijke rendement. Beide moeten samen stijgen.”
Vorige week werd bekend dat de verzekeraar Ethias 3 miljoen euro investeert in ImpaktEU, een Europees fonds opgericht door de Brusselse impactfondsen Inpulse en Funds For Good. Dat nieuws kwam op een perfect moment voor Steven Serneels, de voorzitter en een van de oprichters van Impact Finance Belgium, omdat het naadloos aansluit bij de conclusies van het rapport Towards 2030: Unlocking Capital for People and Planet, dat Impact Finance Belgium deze week voorstelde tijdens de Belgium Impact Week. Het maakt, drie jaar na het vorige rapport, een nieuwe stand van zaken op van de impactinvesteringen in België. Dat landschap blijkt veel groter en rijper te zijn dan menigeen denkt.
Het totale beheerde vermogen van fondsen die niet enkel kijken naar het financiële rendement, maar ook een positieve en meetbare impact op mens en planeet nastreven, wordt voor dit jaar geschat op 108 à 132 miljard euro. Dat betekent dat maar liefst 14 procent van het beheerde vermogen in ons land gaat naar financiering met een positieve impact. Steven Serneels maakt een belangrijk onderscheid: “We hebben de markt ruimer bekeken dan in het rapport dat we drie jaar geleden hebben uitgebracht. We splitsen financiering met een positieve impact op in impactinvesteren en sustainable investing of duurzaam investeren. Impactinvesteerders richten zich vooral op innovatieve start-ups – denk aan een platform als Helpper in België, dat mensen die hulp nodig hebben om thuis te blijven wonen in contact brengt met mensen die die hulp willen verschaffen. Van die 14 procent aan beheerd vermogen gaat ongeveer 1 procent, of 7 tot 9 miljard euro, naar zulke innovatieve bedrijven.”
13 procent van het beheerde vermogen zit in duurzame investeringen. “Zodra ondernemers bewezen hebben dat hun businessmodel werkt, stappen grotere partijen in voor grotere bedragen”, zegt Steven Serneels. “Veel vermogensbeheerders, banken en verzekeraars sluizen almaar meer assets naar duurzame investeringen. Degroof Petercam, KBC, Triodos, BNP Paribas, Ageas en Belfius Verzekeringen doen aan duurzaam investeren. Ethias gaat nog een stap verder en is zelf ook actief als impactinvesteerder.”
Hernieuwbare energie
Steven Serneels legt uit dat de fase waarin impactbedrijven zitten – innovatieve start-ups of scale-ups die klaar zijn voor groei – sterk afhangt van de sector. De sector van hernieuwbare energie is bijvoorbeeld matuur en trekt grote investeringen uit de fondsen van vermogensbeheerders, banken en verzekeraars aan, terwijl een niche als agro-ecologische landbouwmodellen of tewerkstelling voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, nog in de fase van de start-ups zit – kleine investeringen met een hoger risico dus.
“In de sector van de hernieuwbare energie heb je windparken op zee en zonnepanelen. Het grote vraagstuk daar is nu hoe je die hernieuwbare energie op het juiste tijdstip bij de gebruiker krijgt en welke rol batterijen en energiemanagementsystemen daarin kunnen spelen. De maturiteit van de circulaire economie daarentegen loopt tien jaar achter op die van hernieuwbare energie.” De energiesector is al vertegenwoordigd in de duurzame fondsen van driekwart van de banken, de verzekeraars en andere institutionele
People, planet, profit
Hoe maken impactinvesteerders de afweging tussen het financiële rendement van hun fonds en het maatschappelijke en ecologische rendement van hun investeringen? Zijn ze bereid financieel rendement op te geven in ruil voor een positieve impact op mens en natuur? Zijn people en planet aan de ene kant, en profit aan de andere kant, communicerende vaten? François de Borchgrave vindt van niet. Hij is als medeoprichter van KOIS een pionier in impactinvesteren in België. KOIS beheert met Impact Expansion een fonds van 150 miljoen euro in ons land. Ook in India heeft het een fonds met India HealthKois. Impact Expansion investeert bedragen tussen 5 en 30 miljoen. Een van de bedrijven in de portfolio is Helpper. KOIS ligt ook mee aan de basis van het sociaalvastgoedbedrijf Inclusio en het investeerde in buitenlandse bedrijven als Auticon. Die Duitse IT-leverancier met meer dan vijfhonderd werknemers, die actief is in vijftien landen, zendt consultants met een autismespectrumstoornis uit naar grote banken en verzekeraars.
‘Wij willen investeerders overtuigen door hen, boven op de maatschappelijke impact, ook hetzelfde financiële rendement te bieden als een traditioneel fonds’
“Toen we vijftien jaar geleden begonnen met impactinvesteren, waren we misschien iets te vroeg”, zegt François de Borchgrave. “Ondertussen beheren we met onze twee fondsen een half miljard euro. Impactinvesteren is de superniche van vroeger niet meer. Of het financieel rendement van een impactfonds hetzelfde is als dat van een traditioneel fonds, hangt af van de filosofie van de fondsmanager. Bij ons is dat wel zo, net omdat we investeerders willen overtuigen door hen, boven op de maatschappelijke impact, ook hetzelfde financiële rendement te bieden als een traditioneel fonds. Dat lukt ook. Traditionele fondsen streven in Europa naar een rendement van 20 procent, wij haalden met ons Europees fonds 21 procent. Het mag niet de bedoeling zijn af te glijden naar filantropie. Voor het maatschappelijke rendement dat we nastreven met onze investeringen, bepalen we per bedrijf drie tot vijf impactindicatoren. Er moet ook een duidelijke correlatie zijn tussen het financiële en het maatschappelijke rendement. Beide moeten samen stijgen.”
De Borchgrave ziet de markt voor impactinvesteerders alleen maar groeien: “Behalve investeerder ben ik ook een vader en een zoon. Je streeft naar een betere wereld. Door te investeren beïnvloed je de wereld van de toekomst. Het is niet normaal dat producten vervuiling veroorzaken of de maatschappij geld kosten. Je ziet ook dat er meer institutionele partijen in beweging komen.”
De cijfers in het rapport van Impact Finance Belgium bieden voldoende stof voor de grote ambities de komende jaren. “Wij willen in België van 14 naar 30 procent investeringen met een meetbare impact gaan tegen 2030”, zegt Steven Serneels. “Dat moet haalbaar zijn, omdat dat segment in ons land groeit met 10 procent per jaar, terwijl dat bij voorlopers als Nederland en Engeland al 20 procent per jaar is. Binnen die 30 procent willen we het deel impactinvesteringen dat nu 1 procent bedraagt, verdriedubbelen naar 3 procent en het deel duurzaam investeren verdubbelen van 13 naar 27 procent.”
