‘Iconisch Café Monk was financieel helemaal niet zo iconisch’

Café Monk in de Sint-Katelijnestraat in Brussel moet uiterlijk op 17 mei dicht. De eigenaar, de drankenhandelaar Haelterman, wil het pand grondig renoveren. Volgens uitbater Filip Jans is het café “een bloeiend en financieel gezond bedrijf”. Dat blijkt echter niet uit de balanscijfers.

“Van de ene op de andere dag verliezen 27 mensen hun baan, terwijl Monk een bloeiend en financieel gezond bedrijf is.” Dat meldt de 54-jarige uitbater van het café, Filip Jans. Uit de balanscijfers van de bv Café Monk blijkt echter dat het café van 2018 tot 2020 aanhoudend verliezen leed. Ook de nettowinst van 2017 bleef met 6.679 euro vrij pover. 2019 was een zwaar verliesjaar, want het bedrijf moest toen een gepeperde rekening van 113.223 euro aan belastingen betalen. Een fiks hoger bedrag dan in andere jaren. “Dat was het gevolg van een belastingcontrole en een eenmalige correctie”, zegt Filip Jans.

In 2021, de laatst neergelegde balans, boekte het café dan weer een nettowinst van 166.338 euro. Dat was het beste resultaat sinds Filip Jans in maart 2013 startte met de horeca-activiteiten. Een opmerkelijke prestatie, want door corona bleef de horeca dicht van 19 oktober 2020 tot 9 juni 2021. Enkel de terrassen waren weer open vanaf mei 2021. Misschien is de winst in 2021 deels het gevolg van de overheidssteun voor de getroffen cafébazen. Uit onderzoek van Trends, samen met de financiële databank Trends Business Information, bleek al dat de winstgevendheid van de cafés erop vooruitging in 2021, dankzij die overheidssteun. “Coronasteun is volgens mij zeker niet de oorzaak”, zegt Filip Jans. “Café Monk heeft een deel van zijn activa moeten verkopen onder de vorm van sales-and-lease-back. Op die manier kon de onderneming zich  wapenen tegen deze crisis. De nettowinst klom door die operatie en door een personeelsherstructurering”.

Het aantal werknemers, in voltijdse equivalenten, daalde inderdaad van 11 in 2020, naar acht in 2021. Ook de personeelskosten daalden, van 220.361 euro in 2020, naar 185.519 euro in 2021. Maar in de balanscijfers van 2021 is een eventuele “sales-lease back” operatie niet duidelijk. Normaliter zouden dan de financiële schulden op de lange termijn moeten stijgen. Maar zij daalden van 31.599 euro in boekjaar 2020, naar 6415 euro in 2021.

Groep Haelterman

Filip Jans plaatst de sluiting van Café Monk in een strijd die hij al langer voert tegen de grote brouwerijen en drankenhandelaars. De eigenaar van het pand aan de Sint-Katelijnestraat is de drankenhandelaar Haelterman. Die wil het pand grondig renoveren. “Ondanks veel discussies en pogingen met de uitbater, kwamen we niet tot een oplossing”, zegt gedelegeerd bestuurder Michel Haelterman. “De riolering moet volledig worden heraangelegd, net als de vloeren. De bovenverdiepingen worden vernieuwd. De zaak zal dus wel enkele maanden gesloten blijven. Maar daarna komt er opnieuw horeca.”

Groep Haelterman is de grootste onafhankelijke drankendistributeur van het land. Het bedrijf wordt geleid door de derdegeneratietelgen Michel (62) en Paul (59) Haelterman. De onderneming levert aan 3.000 klanten: vooral horecazaken, maar ook bedrijfskantines, zieken- en rusthuizen, OCMW’s en scholen. Het belangrijkste filiaal is de nv Horeca Logistics Services, dat 92 procent van de omzet in de horeca boekt.

‘Wurgcontracten’

Volgens Filip Jans hanteren grote brouwerijen en drankenhandelaars zogenaamde wurgcontracten. Via de vereniging Libertap klaagt hij al enkele jaren vermeende mistoestanden in de horeca aan. “Grote brouwerijen en drankenhandelaars kunnen zonder overleg of verantwoording de prijzen verhogen, niet-marktconforme prijzen aanrekenen, het verplichte drankenaanbod wijzigen en 100 procent huur blijven vragen tijdens de coronapandemie. Allemaal zaken die niet alleen voor de horeca-uitbater nadelig zijn, maar ook voor de consument.”

Michel Haelterman weerlegt dat er sprake zou zijn van ‘wurgcontracten’. “Veel van andere uitbaters van onze horecazaken bellen me nu al met de vraag of ze het pand van Café Monk mogen huren. Zo verschrikkelijk zullen wij dus wel niet zijn. Maar we gaan het gebouw eerst enkele maanden renoveren. Het moet weer heel goed worden. We willen een uitstekend horecapand voor de Vlamingen in Brussel.”

‘200.000 euro drempelgeld’

“De vraag blijft toch open waarom Haelterman niet met Café Monk naar een huuroplossing zocht”, reageert Filip Jans. “Haelterman zet het pand opnieuw in de verhuurmarkt met een flauw vestzak-broekzakargument. Haelterman investeert liever drie jaar huur in het pand dan het te moeten uitbetalen aan Filip Jans als schadevergoeding. Of zou het enorme bedrag van het drempelgeld dat Haelterman tien jaar geleden van mij mocht ontvangen (120.000 euro) ook nu weer zeer interessant zijn? Aan de gestegen vraag te horen en het succes van mijn exploitatie en uitgevoerde verfraaiingswerken (250.000 euro gespreid over tien jaar) kan Haelterman vandaag waarschijnlijk 200.000 euro drempelgeld vragen. Lucratief toch?”

Een sectorkenner vindt dat Haelterman weliswaar “niet tot de betere leerlingen van de klas behoort”. Maar begrijpt evenmin “de bijna persoonlijke kruistocht die Filip Jans voert”.

Lees ook: